چکیده شاید بتوان شاهنامه را بزرگترین سند ملی،حماسی و هویت فرهنگی سرزمین کهنسال ایران از دوران تاریک و راز آلود عهد اساطیر دانست که گونه های متفاوتی از مظاهر زندگی و اندیشه ی قوم ایرانی در طی چند هزاره در آن پدیدار است. یکی از نمود های بارز آن تصور دخالت عالم کیهانی و اختران در زندگی و سرنوشت انسان به خصوص شاهان و قهرمانان است . شاهنامه از متون پهلوی عصر ساسانی متاثر است. این متون که در شرح اند...

این مقاله، در ابتدا، مروری کوتاه بر مبانی هستی شناختی حکمت اشراق دارد و، سپس، به بیان جایگاه عالم مُثل و عالَم مثال منفصل در این دستگاه فلسفی می پردازد. نویسنده با ذکر نوآوری های شیخ اشراق در اثبات عالم مُثل– که پیش از او در مکتب مشّاء ردّ شده بود – و کشف و اثبات عالم مثال – که پیش از او در تاریخ فلسفۀ اسلامی مطرح نبود – مبانی نمادپردازی ادبی و هنری را بر پایۀ این دو عالم بیان کرده است. نویسنده، در ...

عالم ذر از جمله معارفی است که اعتقاد به آن ریشه در آیات و روایات دارد. آیاتی که در این باره وجود دارد بسیار کم است و همه به صورت غیر صریح و اشاره به آن پرداخته اند. در این آیات این عالم به عنوان ذرشناخته نشده بلکه این عنوان برای این عالم ریشه در روایات دارد. بحث از عالم ذر و شناخت آن و آثار و نتایجی که به دنبال دارد، امری شیرین و در عین حال بسیار دشوار است که همین باعث شده نظرات مختلفی در این ب...

در جهان بینی ایرانی با دو عالم ویژه، یعنی عالم نور و ظلمت، روبه رو هستیم. این دو عالم برگرفته از تعالیم ارزش مند زردشت در تقسیم جهان به دو بخش تحت سلطة اهورا و اهریمن است. اندیشه ای که با نفوذ در باورها و مکتب ها ماندگاری خود را تضمین کرده است. در شعر سهراب سپهری بازتاب این دو عالم را به وضوح مشاهده می کنیم. سهراب برای به تصویر کشیدن عالم نور که، برخلاف عالم ظلمت یا دنیا، عالمی انتزاعی است از د...

مباحث این نوشته در قالب چهاربخش تنظیم شده است و هر بخش مشتمل بر دو یا سه فصل است. بحث واژه شناسی حکمت و موارد گوناگون کاربرد آن درعرف دانشوران مسلمان و نقطه آغاز پیدایش حکمت در حوزه زبان و سیر تدوین حکمت نامه ها از آغاز تا این زمان ، قسمتهای مختلف فصل نخست بخش اول را تشکیل می دهد.فصل دوم به بررسی واژه مثل و امثال در لغت و قرآن و عرف ملتها به صورت عام و امت اسلام و متون اسلامی به طور اخص می پردا...

عهد قدیم، عنوانی که مسیحیان در مقابل کتابهای مقدس خود، عهد جدید، به کتابهای مقدس یهودیان اطلاق می کنند، متشکل از مجموعه ای از صحف مقدس یهودی است که هر یک ماهیت خدا و ارتباط او با قوم برگزیده اش، اسرائیل را شرح می دهند. دین یهود می گوید که خدای واحد، خالق، داور و نجات دهنده ای وجود دارد که تاریخ و جهان را اداره می کند و تمامی قدرتها و سلسله حوادثی که در جهان زمانمند اتّفاق می افتند در ید قدرت اوس...

چکیده در این نوشتار "بدن برزخی و اخروی از منظر ملاصدرا، مجلسی و فخر رازی" مورد بررسی قرار گرفته است. از نظر ملاصدرا تشخص هر انسانی به نفس اوست و بدن معتبر در شخص، امر مبهمی است که جز به واسطه ی نفس تحصلی ندارد. لذا جهت وحدت ابدان دنیوی و اخروی، به نفس و گونه ای از ماده ی مبهم است. محصول تطورات نفس و استقلالش از بدن، مرگ است که باعث موت بدن و حیات نفس می شود. نفس در عالم برزخ، وجود جوهری مثالی ...