از زمان آشنایی ایرانیان با غرب در دوره قاجار، آزادی بهعنوان مفهومی اعتباری به کار رفت که معنا و تعریفی خاص و متفاوت از گذشته داشت. در این معنا، روشنفکران دوره‌ی قاجار؛ بهخصوص عهد ناصرالدینشاه سهم بسزایی در وارد کردن این مفهوم و تطبیق دادن آن با فرهنگ جامعه‌ی اسلامی ـ ایرانی داشتند. این پژوهش درصدد است تا با واکاوی مفهوم آزادی در آثار متفکران غربی، به مسیر انتقال این مفهوم به ایران، تعریف آن و چ...

نقاشی «حکایت یوسف و زلیخا» از زیباترین و عرفانی‌ترین نقاشی‌های ایرانی، اثر کمال‌الدین بهزاد است که در دنیای پست‌مدرن بسیار مورد خوانش و ارزیابی قرار گرفته ‌است. انجام پژوهش‌ها و جستار‌های بسیار پیرامون این نقاشی، هنرمندان را نیز بر آن داشته تا دست به اقتباس‌های هنری از آن بزنند. چنان‌که سه هنرمند معاصر ایرانی و اروپایی، حبیب‌الله صادقی، عبدالحمید قدیریان و کلودیا پالماروسی، نقاشی‌هایی را با اقت...

آب، به ویژه در دیاری کم آب چون ایران زمین، جایگاهی مهم در تکوین و بقا و در صورت و حیات شهرها داشته است؛ اما در شناخت شأن آب در شهر ایرانی نمیتوان به همین محدودیت آب وهوایی بسنده کرد. آنچه جایگاه آب در شهر ایرانی را پدید آورده است مجموع های از عوامل است در دامنه ای از خیال و ذهنیت ایرانیان تا عوامل مادی و جغرافیایی. جایگاه آب در شهر ایرانی مجموعه ای است از ذهن و عین؛ و لازمۀ شناخت نسبت میان آب و...

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناخت فعالیت­های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ارائه شده در وب­سایت‏های دانشگاه­های دولتی شهر تهران از نقطه­نظر تاثیرگذاری بر شکل­گیری و تقویت هویت ایرانی، اسلامی و انقلابی دانشجویان، انجام گرفته است. روش: این پژوهش از نوع توصیفی است و در گروه پژوهش­های کاربردی قرار می‌گیرد. در این نوشتار با استفاده از روش تحلیل محتوا، برنامه­ها و فعالیت­های ارائه شده در وب­سایت­های دانشگاه‌های...

موزه یعنی یگانه نهادی که زبان کالبدی است و از چیزهایی واقعی سخن می گوید، پی افزا به پادزهر فرهنگ به تصویر و کلمه مبدل می شود. اگر وجود نداشت، می بایست آن را اختراع کرد. در موضوعات علمی، مرکز یک جهان مستند سه بعدی از تاریخ جهان و انسان است که هیچ نشریه ای نمی تواند جانشین آن شود. به عنوان ابزار آموزش و پرورش، مشروط به این که نگرش تلفیق یافته ای نسبت به دانش و انسان گرایی اتخاذ کند و هم چنین مشرو...

در طول تاریخ ایران پس از اسلام، سده 9 ق. که مقارن با دوران حاکمیت تیموریان بر این سرزمین است را می توان عصر رشد و شکوفایی انواع شاخه های هنری نظیر نقاشی ، معماری ، تذهیب ، کتاب آرایی و موسیقی دانست. یکی از این شاخه های هنری خط و خوشنویسی بود که علاوه بر شکوفایی ، با نوآوری های بنیادی همراه بود. علاوه بر خطوط نسخ ، ثلث ، توقیع ، رقاع ، محقّق ، ریحان ، کوفی و معقلی که در طی قرون گذشته نیز از آنها...

نگاه مفهومی به موضوع «درونگرایی»، به عنوان یکی از شاخص ترین ویژگی های مطرح شده در معماری های منتسب به اسلام، مسألة اصلی این مقاله است که پس از ارایة تحلیل های موجود از موضوع درونگرایی و نقد مختصر آنها، با تمرکز بر توپولوژی رابطة شهر و فضای معماری، به تبیین این مفهوم پرداخته شود. در این راستا، ابتدا مدلی از انسان شناسی اسلام و سپس با تکیه بر این مدل، عناصر محیطی انسان ساخت که در منابع اصلی اسلام...

یکی از دغدغه های علوم اجتماعی تجزیه و تحلیل مسئله تغییرات اجتماعی در کنار توجه به نظم اجتماعی است و از این رهگذر اندیشمندان در پی ارائه الگوهای توسعه اجتماعی هستند. پس از انقلاب اسلامی ایران برای جامعه شناسان، مدیران دولتی و سیاست گذاران عمومی این پرسش مطرح شده که آیا جمهوری اسلامی ایران الگوی نوینی برای رشد و توسعه اجتماعی متناسب با آرمان های خود دارد یا در این زمینه از الگوهای سایر جوامع بشری...

بسیج مردم در تحولات سیاسی ـ اجتماعی و اقدامات دولت‌ها در امر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی ـ حداقل در ظاهرـ با هدف بیشینه‌کردن سعادتمندی جامعه و کمینه‌کردن تلخکامی‌ها رقم می‌خورد. الگوهای حکمرانی در تاریخ حیات سیاسی ـ اجتماعی بر اساس فهمی که از سعادتمندی جامعه داشته‌اند؛ رفتارهای مشروع یا غیرمشروعی انجام داده‌‌اند. تحولات سیاسی و اجتماعی در ایران پیشا انقلاب ـ که منتهی به انقلاب اسلامی شد ـ و همچنی...