در عصر مشروطه، شعر فارسی، درکنار حفظ درون‌مایه‌های قدیمی خود، با مضامینی جدید آشنا شد که در دوره‌های قبل آن‌ها را تجربه نکرده بود. به همین دلیل، این دوره را عصر تغییر و تحول‌های بنیادین در درون‌مایه‌ها و مضامین قدیمی شعر فارسی می‌نامند. آشنایی با ادبیات غرب، تحولات سیاسی و اجتماعی ایران، انقلاب فرانسه، جریان موسوم به روشن‌فکری، استبداد داخلی و استعمار خارجی از مسائلی است که در این زمینه نقش بسز...

شعر فارسی در چهار دوره سبک خراسانی، عراقی، هندی و بازگشت، شعری است معطوف به معانی و اندیشه های گوناگون اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فیر آن. شاعران بزرگ فارسی گو نیز ارزش و اعتبار معنی را در شعر بسی والاتر از نقش و جایگاه مختصات زبانی و شیوه های تعبیر و بیان دیده اند...

برشت در ادبیات غنایی خود در ارتباط با اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی زمان اشعاری می سراید که هم بیانگر تفکر وی در تئاتر روایی است و هم خواننده را به چالش با مسایل روز وامی دارد. این سیر تفکر برشت در ادبیات غنایی که در این مقاله به بحث و بررسی گزارده می شود، گویای آن است که اشعار اولیة برشت، بیانگر گرایش های نیهیلیستی، آنارشیستی و اکسپرسیونیستی و به سخریه گرفتن شیوة زندگی بورژوازی است که این نمو...

مضامین شعری ملک الشعرا بهار و مهدی حمیدی از جهات مختلف و تحت تأثیر شرایط مکانی و زمانی، مسئولیت های سیاسی، دیدگاه های اجتماعی، وطن دوستی و میهن پرستی، رنج ها و دردهای زندگی، احساسات و عواطف انسانی، آرمان های شخصی دارای وجوه اشتراک و افتراق است. هر دو شاعر انسان هایی مردمی و میهن پرستند و در راه اعتلای وطن و سرافرازی هم نوعان از هیچ کوششی فروگذار نمی نمایند پس مضامین وطنی و اجتماعی به خوبی در ...

منطقه خاورمیانه در قرن بیستم با مشکلات سیاسی اجتماعی بسیاری مواجه بود و کشور عراق از این مساله مستثنی نشده بلکه از وضع سیاسی حاکم بر منطقه خسارتهای بیشتری هم متحمل شده است.اشغال عراق توسط انگلیس، قیمومت انگلستان ، جنگ جهانی اول و دوم ، از جمله مسایلی هستند که در قرن بیستم اوضاع عراق را تحت تاثیر قرار داد. اوضاع اجتماعی به تبع اوضاع سیاسی چندان رضایت بخش نبود و مسائلی چون جهل و بیسوادی ، فقر، نب...

درون مایه زیر بنا، اندیشه ی اصلی و پیام پدید آورنده ی اثر است و از بررسی درون مایه، خطوط ذهنی خالق اثر را می توان شناخت .شعر حاصل عاطفه است؛ چرا که عکس المعل انسان در برابر رخدادهای عینی یا ذهنی باعث خلق شعر می شود. کسرایی در عصری می زیسته است که جامعه دچار رخدادهای مهم سیاسی شده بود به همین علت اشعار او از صبغه ی سیاسی و اجتماعی زیادی برخوردار است.عشق، نوستالژیک و طبیعت گرایی درون مایه های اصل...

     نزار قبانی به باور بسیاری از منتقدان و صاحب‌نظران شعر عرب، یکی از پدیده‌های شعر نو چه به لحاظ اسلوب و چه از نظر محتوای شعری است. او با پرداختن به شعر عاشقانة محض و موضوع زن، توانسته، همه آنچه را بیان کند که در باور امروز مربوط به عشق زمینی است. به همین سبب، او را «شاعر زن و عشق» لقب داده­اند؛ اما قبانی علاوه بر اشعار عاشقانه، مانند دیگر شاعران متعهد، به موضوعات سیاسی، وطنیات و مسائل قومی و...

آنچه شعر دوره مشروطه را از دیگر ادوار شعر فارسی متمایز و ممتاز می نماید، مضامین نو و تازه آن است. شعر ادیب الممالک ، آیینه ی تمام نمای اوضاع اجتماعی و سیاسی کشور در دوره مشروطه است. او بنا به اقتضای دوره پر تحول مشروطه، نسبت به امور و تحولات اجتماعی، سیاسی کشور بی تفاوت نیست. او نمی تواند " برج عاج" نشین باشد. ادیب الممالک از شعرای سنت گرای این دوره است. او در قالب قصیده، قطعه، مثنوی، مسمط، ترج...

بی شک شعر نو اجتماعی هدفمند است و این هدف شاعر را به سرودن شعر سوق می دهد، ازاینرو علاوه بر عنصر خیال، باید عنصر فکر و اندیشه را نیز در ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی، اخلاقی، اقتصادی و ... بر عناصر شعری شعر نو اجتماعی اضافه کرد و با تکیه بر این عناصر به اهداف این اشعار دست یافت. در این رساله ، افکار نهفته دراشعار چهار شاعر برجسته معاصر(نیما، اخوان، شاملو و سپهری)، تحت سه عنوان کلی : مردم در تلقی ش...

محمدرضا شفیعی کدکنی(م. سرشک) از شاعران معترض و سیاسی دهۀ پنجاه پیش از انقلاب اسلامی است. او،شعر نیمایی را با گونه‌ای تعهد اجتماعی و نگرش اعتقادی درآمیخت که خاستگاه آن به طور توأمان، باورهای دینی و ملی، آگاهی‌های تاریخی و حساسیت‌های سیاسی و اجتماعی بود. این اشعار، ساختاری هدف‌مند و عمدتاً مبتنی بر الزام‌های تاریخی و سیاسی دارند؛ در حقیقت، واکنشی عاطفی و شاعرانه در برابر حوادث و واقعیات بیرونی هست...