شاعران پارسی گوی اصفهان در طول تاریخ چندین صد ساله ادب فارسی درخششی خاص داشته اند. شاعر نام آور قرن ششم هجری، جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی را همه شعر شناسان و ادب دوستان می شناسند و منزلتش را می دانند، اما آیا تا قبل از قرن ششم نیز در اصفهان شاعران پارسی گوی بوده‌اند؟ ! بیت زیر از جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، بیانگر آن است که او خود و معاصرانش را باقی ماندگان نسلی از شاعران بزرگ می داند که در ...

تصوّف در ایران و اسلام همواره از بحث انگیزترین رویدادهای فرهنگی و اجتماعی به شمار رفته و در طول حیات خویش از آغاز تا امروز، دستخوش تحوّلات فراوان بوده است. طرح نظریات گوناگون از سوی اندیشمندان مختلف ازجمله عوامل موثّر براین تحوّلات بوده است. ابوحامد امام محمّد غزالی از جمله کسانی است که نقشی مهمّ و تأثیرگذار در تاریخ تفکّر ایران و اسلام، به ویژه در حوزه عرفان و فلسفه داشته است. او همواره با واکنش های ...

یکی از حوزه های نسبتاً گستردة پژوهش در ادبیات تطبیقی معاصر، حوزة مضامین و موضوعات است. موضوع، یک مادۀ تاریخی و فرهنگی و از عناصر تشکیل دهندۀ متن است، از این رو قابلیت تحلیل و بررسی را دارد. برخی از موضوعات و مضامین، فراملّی و جهان شمولند؛ مانند زندگی و مرگ، خیر و شر، دادگری و ستمگری، عشق و نفرت، جوانمردی و سخاوت و... . مطالعۀ تطبیقی در حوزۀ مزبور می تواند به تبیین فصلی هرچند کوتاه، از تاریخ افکار...

چکیده: ادبیات عرفانی حوزه‌ای وسیع و گسترده از رمزپردازی را پیش چشم خواننده‌ی رمزجو می‌گشاید. خاصیت رمز، دوسوگراییِ آن است. رمزهای عرفانی از دو ساحتِ متقابلِ آسمانی و زمینی برخوردار هستند. واژه‌ی زن در ادب فارسی از کلمه‌هایی است که دست‌مایه‌ی رمزپردازی و سمبولیسم قرار گرفته است. مقاله‌ی حاضر تلاش می‌کند تا وجوه مختلف این سمبولیسم را مطالعه کند. میدانِ این مطالعه، شعر و نثرِ عرفانی است. از مجموعه‌ی شع...

سنایی یکی از بزرگترین شاعران قرن ششم است که درتغییر سبک شعر فارسی و ایجاد تجدد در آن موثر بوده است. رساله حاضر به منظور آشنایی هر چه بیشتر ادب دوستان با قصاید زهدیه سنایی، در هفت فصل تدوین شده است. در فصل اول به ذکر مقدمه، روش تحقیق، پیشینه تحقیقات و معرفی نسخه های خطی پرداخته شده است. فصل دوم به بررسی اجمالی زندگی و تحولات حیات و آثار سنایی اختصاص یافته است. در فصل سوم به تناسب موضوع پایان نام...

در میان آثار سنایی غزنوی حدیقه ­الحقیقه و شریعه ­الطریقه از تمایز و تشخص قابل توجهی برخوردار است؛ زیرا در قالب داستان­ های آن، مجموعه ­ای از رمزها، نمادها و کاربردهای آنها به مخاطب ارائه می­شود. حدیقه ­‏الحقیقه از منظومه‏ هایی است؛ که بر بسیاری از شاعران تأثیر گذارده است. سنایی با سرودن این منظومه­، باب تازه‏ای را در سرایش منظومه ‏های عرفانی در تاریخ ادب و عرفان گشود. شاعران بزرگی همچون خاقانی ...

چکیده                 دوران سلطان محمود و مسعود غزنوی(387-432ه.ق) از مهم ترین ادوارگسترش شعر فارسی است. شاعران این دوران، شاعران نیمه ی اول قرن پنجم چون عنصری، فرخی، عسجدی، منوچهری، عیوقی، ابوسعید و چند شاعر بی دیوان هستند که مجموعا بیش از 20600بیت از آنان برجای مانده است یکی از شگردهای اصلی  این شاعران، برای تقویت جنبه های مفهومی و ادبی انواع غنایی، بهره گیری از اشارات دینی در شعر است. در این ...

انسان از لحظه شناخت خود و جهان‘خواسته بداند ازکجا آمده و به کجا می رود اندیشه گذر از این جهان همچون گردش روز شب وتغییر فصول‘ بر دل و جانش سایه سیاهی افکنده که نه راه قرار درآن را داشته ونه راه فرار ازآن را.در نگاه شعرای عارف ‘ زندگی جاوید یعنی تحول و تکامل انسان از خاک تا افلاک. به همین خاطر سنایی غزنوی و بعد از او مولوی عاشقانه به توصیف سرای جاوی پرداخته و قیامت را لقاء الهی وبهشت را زمان وص...

فصل اول به کلیات تاثیر قرآن و حدیث پرداخته است . فصل دوم به مواردی از تاثیر قرآن و حدیث در حدیقه بر اساس صنایع لفظی اختصاص داده شده است . و فصل سوم که می توان گفت بخش اصلی پایان نامه است به بررسی موارد تاثیر قرآن و حدیث در حدیقه بر اساس اهداف معنایی منحصر شده است .

تشبیه و استعاره از اصول صور خیال در شعر است. به گونه ای که شاعران ادوار ادبی هر کدام به اندازه ی توانایی خویش با توجّه به شرایط فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، تاریخی و طبیعی زمان خود در خلق تصاویر شعری از این آرایه ها استفاده کرده اند. سنایی شاعر قرن ششم از بزرگ ترین سخنورانی است که برای نخستین بار تشبیهات و استعارات بدیع عرفانی را به صورت گسترده و منسجم در شعر پارسی وارد کرد تا جایی که هیچ شاعری قبل ...