در فایل اصل مقاله موجودد است.

با توجه به دو مولفه اصلی عرفان زاهدانه؛ یعنی سختگیری بر نفس و التزام به آداب و مبانی شریعت ، باید گفت که از لحاظ تاریخی ، قرن دوم هجری ، اوج اندیشه های زاهدانه در تاریخ تفکر عرفانی است . بر این اساس ، نکوهش مال و منال دنیوی و ستایش از فقر و درویشی و تعهد به مبانی شریعت در این قرن جایگاه والایی دارد. در قرن سوم هجری و با پیدایش عناصر عرفان عاشقانه مثل ستایش توانگری و دفاع از ابلیس و تعرض به برخی...

نسبت میان مسألۀ رنج و ایمان، نزد اندیشمندان اهمیت ویژه ای دارد و دیدگاه های متفاوتی در این زمینه ـ با رویکردهای درون دینی یا برون دینی ـ ابراز شده است. اهمیت مسألۀ ایمان، عمدتاً به رابطۀ ایمان و سعادت معطوف است که در متون و مأثورات دینی، بر آن، تأکید فراوان رفته است. در عرصۀ تضارب آرا در این باب، عارفان نیز در آثار مکتوب خویش، با ابتنا بر ذوق و تجربۀ عرفانی، دیدگاه های عمدتاً بدیعی در این باره در...

چکیده حکمت در لغت به معنای عقل، عدل وداد، علم و دانش، حلم و بردباری، راستی و درستی، پند و اندرز، فلسفه و... بوده و در قرآن علاوه بر معانی مذکور به معنای دین، حقیقت و کلام خدا هم آمده است. حکمت در ادب عبارت است از جملات کوتاه و دلنشین که حاوی پند و اندرز در زمینه های دینی، اخلاقی، اجتماعی و غیره می باشد؛ و به دو دسته نظری (اعتقادی) و عملی (فضایل اخلاقی) تقسیم می شود. از دیرباز بویژه در عصر ج...

ناصرخسرو اصیل ترین شخصیت ادبی قرن پنجم هجری است. او به گفتۀ خودش تا حدود چهل و سه سالگی دبیر پیشه و متصرف در اموال و اعمال سلطانی بوده و زندگی توأم با عیش و رفاهی داشته است. در این هنگام در افکارش تغییری حاصل می شود و تصمیم به سفر حج می گیرد، و سفر هفت ساله ای را به سوی دیار مغرب می آغازد، که در اثنای آن چهار بار حج می گذارد و ایران و ارمنستان و شام و مصر و تونس و سودان و جزیره العرب را سیاحت م...