ادبیات متعهّد از قرن هجدهم میلادی در اروپا آغاز شد و علیه حکومت های جابرانه جنبش­هایی را به وجود آورد. این نوع جنبش های مردمی که بعدها سراسر جهان را فرا گرفت، در نخستین سال های سدة بیستم منجر به قیام مشروطه در ایران شد. این نوع ادبیات، که در شعر پیشین ایران بی سابقه بود، در گیرودار مشروطه به طرزی شگرف، جامعة ایران را به جنبش درآورد و شعر و ادب فارسی را از رکود هزار ساله رهایی داد. این مقاله نگا...

این مقاله با رویکرد مطالعه تاریخی ـ توصیفی، به مطالعۀ نوع پوشش زنان ایران در دورۀ هخامنشیان می پردازد. در این پژوهش کوشش شده با نگاهی تحلیلی به همۀ منابعی که آگاهی هایی را دربارۀ پوشش و نوع جامۀ زنان هخامنشی به دست می دهند، پس از طرح پیش زمینۀ تاریخی قدرت گرفتن هخامنشیان و پرداختن به تضاد دیدگاه یونانیان و ایرانیان دربارۀ زندگی زنان هخامنشی، همۀ بازنمایی های زنان در داده های باستان شناختی هخامن...

این مقاله با رویکرد مطالعه تاریخی ـ توصیفی، به مطالعۀ نوع پوشش زنان ایران در دورۀ هخامنشیان می پردازد. در این پژوهش کوشش شده با نگاهی تحلیلی به همۀ منابعی که آگاهی هایی را دربارۀ پوشش و نوع جامۀ زنان هخامنشی به دست می دهند، پس از طرح پیش زمینۀ تاریخی قدرت گرفتن هخامنشیان و پرداختن به تضاد دیدگاه یونانیان و ایرانیان دربارۀ زندگی زنان هخامنشی، همۀ بازنمایی های زنان در داده های باستان شناختی هخامن...

  کودتای مارکسیستی هفت ثور 1357ش در افغانستان، منشأ تحولات ادبی این کشور طی دهه‌های اخیر بوده است. این کودتا که با مقاومت شدید مردمی، ورود ارتش سرخ و آغاز جنگ در افغانستان همراه بود، زمینه مهاجرت مردم، نویسندگان و شاعران افغانستان را به سایر نقاط جهان، بویژه کشورهای همجوار فراهم ساخت. در این میان، ایران نیز به دلیل قرابتهای فرهنگی، زبانی و مذهبی، پذیرای گروه کثیری از شاعران مهاجر افغانستان بود ...

در این مقاله با بهره گیری از دو ره یافت عمده فمینیستی و رهیافت خشونت خانوادگی تأثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی و روان شناختی بر خشونت مردان علیه زنان در خانواده های تهرانی بررسی می شود؛ پدیده ای که در دهه های اخیر به عنوان یک مسئله اجتماعی مهم در جامعه ما مطرح شده است. در این تحقیق مسئله اصلی این است که چه عامل یا عواملی در بروز رفتارهای خشونت آمیز مردان علیه زنان در خانواده های تهرانی مؤثرند و چه ...

«شعر حرکت» از جریان‌های مهم شعری دو دهۀ اخیر ایران است که در نیمۀ نخست دهۀ هفتاد با انتشار مقالۀ «حرکت و شعر» توسط «ابوالفضل پاشا» به جامعۀ ادبی ایران معرفی شد و سال‌ها بعد با انتشار کتابی با همین عنوان، موردتوجه اهالی ادبیات قرار گرفت. این جریان، به‌عنوان زیرمجموعۀ شعر دهۀ هفتاد، علاوه بر ویژگی‌های عمومی جریان‌های این دهه، دارای دو ویژگی «عدم استقلال معنایی هر یک از بندهای شعر – به‌تنهایی -» و...

در این جستار برآن بوده ایم تا به بررسی و تحلیل سمبولیسم در شعر معاصر فرانسه و ایران بپردازیم. گرچه مبنای کارما براساس تطبیق یا مقایسه ی محض و مطلق نبوده است٬ لکن به خاستگاه های فرهنگی-اجتماعی متفاوت آنها و ساختار و محتوا و نگرش متفاوت شعر سمبولیستی فرانسه و ایران اشاره نموده ایم و نشان داده ایم که مبنای شعر سمبولیستی فرانسه٬ بیش از آنکه براساس نماد و سمبول قرار داشته باشد٬ به دنبال ارائه ی توصی...

شعر امروز تاجیکستان به عنوان یکى از نمودهاى اصلى زبان فارسى در هزاره سوم در خود ویژگى‏هایى دارد که در مقایسه با دیگر نمونه‏هاى شعر فارسى در ایران و افغانستان، ارزش مطالعه و نقد و بررسى دارد. مقاله حاضر کوشش مى‏کند کارکردهاى زبانى، هنرى و فکرى شعر فارسى تاجیکستان را ارزیابى کند و با آوردن نمونه‏هایى از این شعر، باب مقایسه میان شعر امروز ایران و تاجیکستان را باز کند. فرجام مقاله، نقاط فراز و فرود...

"غزل" در شعر انقلاب اسلامی قالبی است فراگیر و عمومی و با توجه به سابقه طولانی و درخشانی که دارد توجه تمام شاعران انقلاب اسلامی را - حتی آنان که به سرودن شعر نیمایی و سپید شهرت دارند - به خود جلب کرده است . پیامدهای گوناگون انقلاب اسلامی خصوصا مساله جنگ تحمیلی و دفاع مقدس سبب دگرگون انقلاب اسلامی خصوصا مساله جنگ تحمیلی و دفاع مقدس سبب دگرگونیهای عمیقی در مضمون و محتوای شعر پس از انقلاب شد و شاعر...

پیروزی انقلاب اسلامی و وقوع جنگ تحمیلی در تمام زمینه ها، از جمله در عرصه فرهنگ و هنر به طور اعم و ادبیات به طور اخص ، تاثیری ژرف و بنیادین داشت . با توجه به این تاثیر عمیق، باید دید که آیا در شعر جنگ از نظر انواع ادبی (genre) تحولاتی ایجاد شده است ؟ برای اثبات یا رد چنین مساله ای آثار چاپی برجسته جنگ مورد بررسی قرار گرفت . مطالعه و تحقیق در آثار فوق نشان داد که در دوران معاصر-با توجه به افول مک...