یکی از دشوارترین و پیچیده‏ترین مباحث شاهنامه شناسی، مسئلة منبع یا منابع فردوسی و شیوة استفادة وی از آنهاست. اشارة آشکار فردوسی، کمترین تردیدی بر جای نمی‏گذارد که منبع اصلی او، شاهنامة ابومنصوری بوده است، اما این که متن مذکور، یگانه مأخذ نظم شاهنامه بوده و یا فردوسی از منبع / منابع دیگر نیز بهره‏مند شده است، پرسشی است که در بخش نخست مقاله بر پایة چند دلیل عقلی و متنی مورد بررسی قرار گرفته و پس ا...

نام خانوادگی: موسوی نام: زینب عنوان پایان نامه: مقایسه ی شخصیّت های اساطیری اوستا و شاهنامه استاد راهنما: جناب آقای دکتر مختار ابراهیمی درجه ی تحصیلی: کارشناسی ارشد رشته: زبان و ادبیات فارسی گرایش: ------ محل تحصیل (دانشگاه): شهید چمران اهواز دانشکده: ادبیات و علوم انسانی تاریخ فارغ التحصیلی: 24/7/1391 تعداد صفحه: کلید واژه: اسطوره، حماسه، اوستا، شاهنامه، شخصیّت چکیده این پژوهش، دو متن...

چکیده بی‌تردید دربطن حماسه‌های هرقوم، شاهد بازتابی از نحوه‌ی مواجهه‌ی آدمی با جنبه‌ها و جلوه‌های مختلف زندگی هستیم. در واقع آن چه که از آن به فرهنگ و سنت یاد می‌شود مولود همین چشم اندازها و رویکردهاست. . شاهنامه و ایلیاد و ادیسه آیینه‌ی تمام نمای تمدن دیروز ایرانی و یونانی به شمار می‌آیند. یکی از موضوعاتی که کمتر مورد توجه عموم پژوهشگران قرار گرفته ، رویکرد تحلیلی و انتقادی به حضور زنان در ای...

آن چه همواره در شاهنامه مورد مطالعه قرار گرفته و می گیرد، شکوه شاهان، دلاوری پهلوانان و در مجموع عناصر سترگی است که به تناسب نوع ادبی حماسه در آن جای داردامادراین اثر ورجاوند و در کنار عناصر مهم و اصلی، جزئیاتی وجود دارد که ضمن ایجاد یک کل منسجم در نوع خود، شاهکاری بی نظیر و یا کم نظیر به شمار می آیند. یکی از این جزییات که با آداب خاص خود به نمایش گذاشته شده روابط سیاسی و دیپلماتیکی است که این...

فردوسی، شاعر حماسه سرای بزرگ جهان و شاهکار بی مانندش شاهنامه از دیرباز مورد توجه و پژوهش پژوهندگان قرار گرفته است. با آنکه درحوزه شاهنامه پژوهی و فردوسی شناسی کارهای ارزنده ی بسیاری صورت گرفته ،اما در حوزه ی بلاغت جای پژوهش های بایسته خالی است. این پژوهش به بررسی اطناب و ایجاز با تاکید بر بخش پهلوانی شاهنامه پرداخته است.برای این منظور منابع متعددی از کتب معانی بررسی گردید و ضمن نشان دادن اختلاف...

منظومه علی نامه هم اکنون نخستین حماسه مذهبی محسوب می شود که به زبان فارسی سروده شده. هر چند مبنای علی نامه بر نقل وقایع از منابع تاریخی است، اما سراینده به گزینش رویدادها پرداخته و از آمیختن واقعیت و خیال و با الگوبرداری از شاهنامه دو جنگ جمل و صفین را در قالب قصه منظوم و در 12 مجلس پرداخته است. این الگوبرداری هم در زبان حماسی و هم در صور خیال است، اما گاه در همان الگوها تغییراتی ایجاد کرده و آ...

ابیات شاهنامه فردوسی پس از انتشار در متون ادبی و تاریخی فارسی به صورت های مختلف نقل شده است. این ابیات گاهی عین شاهنامه های چاپی است و گاهی با آنها متفاوت است گرد آوری این ابیات از سراسر متون کهن می تواند در تصحیح شاهنامه همچون نسخه های اصلی شاهنامه ما را یاری دهد در عین حال طبقه بندی این ابیات برای تعیین شیوه ی تجلید شاهنامه و میزان تأثیر داستان های شاهنامه موثر می باشد. از این روی در این پ...

در هر فرهنگ و دوره ای زنان جایگاه متفاوتی دارند که این امر از ملیت و طرز فکر آنها نشات می گیرد. در میان بسیاری از بن مایه ها ی شیوه های رفتاری شخصیت های زن، عشق و پیامد های آن نقش مهم وتعیین کننده ای ایفا می کنند. در اثر حماسی فارسی شاهنامه فردوسی زنان با نژاد و فرهنگ ایرانی و غیر ایرانی به شکل متفاوتی رفتار می کنند. به همین ترتیب در اثر حماسی آلمانی سرود نیبلونگن بن مایه عشق و اندوه و نوع عملک...

هر داستان یک تجربه ی عینی یا ذهنی از زندگی انسان است. کند و کاو در لایه های درونی داستان ها و حوادث و شخصیت ها و انگیزه ها و اندیشه هایشان همیشه از دغدغه های ذهن جستجو گر و پویای خوانندگان حرفه ای داستان هاست. یکی از مهمترین و تاریخ سازترین شخصیت های شاهنامه یعنی فریدون در این گفتار مورد کنکاش و بررسی روانکاوی قرار گرفته است.

فردوسی و شاهنامة او را می توان حاصل دو فرهنگ یا آبشخور فکری دانست؛ یک سوی فرهنگِ ایرانی و دیگر سوی فرهنگ اسلامی . هنگامی که او آهنگ سرودن شاهنامه را در سر می پرورانده، نزدیک به چهارصد سال از ورود اسلام به ایران گذشته است و بی گمان اندیشه های اسلامی بر او تأثیر و نفوذ داشته است. به جز تفکرات اسلامی، باورهای ادیان کهن و آدابِ باستانی، قطعاً بر فردوسی و اثر او تأثیر گذاشته است. در این فرصت تلاش بر آن...