در منابع مختلف و متعدّد سبک شناسی شعرفارسی، ویژگی های سبک شناختی شعر پیشامشروطه، به صورت های دقیق و موشکافانه بررسی شده است. امّا چیزی که در این حیطه مورد توجه نشده و قطعاً مغفول و مسکوت رها مانده، تزها و نظریّه های بنیادین آن سبک هاست. به نظر می رسد تحوّلات سبک شناختی گذشته شعر فارسی براساس قاعده ای اساسی صورت گرفته و با دگر گونی آن قاعده ها یا تزهای سبک شناختی، ویژگی های هر کدام از سبک ها با سبک ه...

چکیده بررسی ساختاری و محتوایی غزلیات شاعران ادبیات مقاومت در حوز? دفاع مقدس طاهر صفرپور مرکیه ادبیات پایداری امروز در بین ملت ها از ارزش والایی برخوردار است. شعر دفاع مقدس به عنوان بخشی از ادبیات پایداری در برگیرند? مفاهیم گسترده ای چون ایثار، شهادت و مقاومت می باشد. در این پژوهش توصیفی – تحلیلی سعی شده است پس از اشاره ای گذرا به ادبیات مقاومت و زندگی شش تن از شاعران دفاع مقدس، به بررسی ...

وقتی از بلاغت در سدۀ هشتم هجری و هم زمان با دورة رواج سبک عراقی در شعر پارسی سخن به میان می آید توجه به شرف الدین رامی و تألیفات بلاغی وی ناگزیر است. از رامی سه اثر در بلاغت بر جای مانده است: تحفة الفقیر یا بدایع الصنایع، حقایق الحدایق، و انیس العشاق. مشخصة کلّی این آثار، مانند دیگر آثار بلاغی سده های هفتم تا نهم هجری، عمدتاً، تقلید ها و تحریر هایی است از کتاب های بلاغی پیشین، یعنی آثار رادویانی،...

فخرالدین عراقی یکی از عارفان بزرگ فرهنگ ما است که در قالب تعبیرهایی شاعرانه، اندیشه‌ها و تجربه‌های ناب عرفانی خود را ترسیم نموده است. شگردهای بلاغی از جملۀ ابزارهایی است که در صورت بندی زبان، ذهنیت، تجارب و درونمایه‌های عرفانی شاعران کارکردی برجسته به خود گرفته است. عراقی عارفی نواندیش می‌باشد که از این رهگذر توانسته است افکار تازۀ خود را در ساختی هنرمندانه و متفاوت از زبان رسمی صوفیان به مخاطب...

زبان مهمترین وسیله­ی ارتباطی انسان و پایه­ی همه­ی نهادهای اجتماعی و پدیده­ای است که در هر زمان در حال تغییر و تحول است. تحولات واجی از قدیمترین ایام تا کنون مورد توجه زبانشناسان بوده است. در آغاز رواج زبان فارسی دری هنوز تلفظ بسیاری از کلمات و املای آنها صورت ثابت و واحدی پیدا نکرده بود، لذا یک کلمه به صورتهای گوناگون تلفظ و نوشته می­شد. مطالعه­ی دیوان ظهیر فاریابی(متوفی به سال 598)، شاعر با ذو...

عراقی شاعر ی سخنور و شارحی هنرمند است که علاوه بر توانایی در شعر های پرشور و حال عارفانه، در نثر شاعرانه و بیان هنرمندانه مفاهیم بلند عرفانی، نمونه ای عالی و قابل توجه ارائه داده است. لمعات عراقی در عین بیان و تبیین اندیشه های عمیق عرفانی ابن عربی، نثری شاعرانه و جذاب ارائه می دهد که محصول پختگی و کمال نثر فارسی در قرن هفتم است. نثری که همچون شعر، مجال آن را یافته تا مضامین و اندیشه های بلند عر...

ادبیات فارسی به عنوان یک ادبیات پویا در طول دوران ها دچار دگرگونی ها، نقاط عطف و پذیرش گونه ها و سبک های گوناگون بوده است. شعر فارسی از دوران رودکی سبک های گوناگونی چون خراسانی، عراقی، هندی و... را تجربه کرده است. با انقلاب مشروطه و باز شدن دروازه های غرب به روی شاعران و نویسندگان و برگردان آثار غربی، این دگرگونی ها و پذیرش ها سرعت و حجم بیش تری یافتند. بسیاری از المان های موجود در سبک شناسی غر...

ملاحسن حافی هروی متوفای 1304 هجری قمری، از شاعران دورۀ قاجاری است. دیوان اشعار به‌جای‌مانده از وی شامل سه نسخه در کتابخانه‌های ایران و دربردارندۀ 2112 بیت شعر در قالب مثنوی، غزل، قصیده، ترجیع‌بند، دوبیتی و تک‌بیتی است. قالب مسلط دیوان اشعار وی غزل است. سبک ادبی رایج در اشعارش، سبک بازگشت ادبی است. وی در زبان بیشتر به سبک خراسانی و در محتوا به سبک عراقی بازگشت نموده و کوشیده سبکی مابین این دو ار...

‌کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی از شاعران توانای زبان فارسی در قرن هفتم هجری قمری است. دیوان کمال اسماعیل شامل ترکیب بندها‌‌، قصاید‌‌، غزلیات‌‌، قطعات و رباعیات اوست که معانی و مضامین توحید‌‌، نعت‌‌، موعظه‌‌، مرثیه‌‌، عشق‌‌، عرفان و مدح بزرگان عصر خود را در بر دارد. از ویژگی‌های شعر کمال اسماعیل‌‌، استفاده از معانی ظریف و آرایه‌های ادبی فراوان و نو است که بدین سبب او را در تاریخ ادبیات فارسی به عنو...

آثار ادبی از لحاظ موضوعی به دسته های مختلفی تقسیم می­شوند که از آن جمله اند: انواع حماسی، تعلیمی، نمایشی و غنایی. مقوله درخواست وتقاضا که از زیر­شاخه های ادبیات غنایی محسوب می­شود، در شعر شاعران از دوره های آغازین شعر فارسی تا دوره معاصر به صورت های گوناگون جلوه نموده است. به طور کلی، انواع تقاضا و درخواست ها را می­توان به دو دسته کلی تقاضاهای مادی و غیر­مادی تقسیم کرد که شاعران به شیوه های متف...