اینکه اصالت با وجود است یا ماهیت، ازجمله مباحث کلیدی و پراهمیت در حکمت متعالیه است. ازآنجاکه بحث مزبور، همانند مباحث فلسفی فراوان دیگری در حکمت متعالیه، حاصل گفتمان فلسفی پیش از ملاصدراست، آن را می‌توان در آثار فیلسوفان پیشاصدرایی نیز به‌خوبی ردیابی کرد. سید سند (صدرالدین دشتکی) یکی از این فیلسوفان است. قول مشهور (ملاصدرا و برخی از شارحان وی) بر این است که او اصالت ماهوی است. در این مقا...

 در مباحث بیانی«تشبیه» به عنوان اولین عامل تصویر آفرین مورد توجه قرار گرفته است. شاید بتوان آن را ابتدایی ترین و ساده ترین نوع صور خیال شمرد، زیرا فهم آن برای ذهن از دیگر صُور خیال راحت تر انجام می گیرد. تشبیه به عنوان پایه و جان مایه اصلی برخی دیگر از صُوَر خیال شناخته می­شود که قطعاً فهم آن­ها مستلزم فهم و دریافت تشبیه می باشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی و شناخت «تشبیه»، ارکان و فروع آن به عنوان ...

بحث های عرفانی دارای دوبخش عمده عرفان نظری و عرفان عملی است؛ عرفان عملی روابط و وظایف انسان را نسبت به خود، جهان و خدا بیان می کند و عمده توجه آن، بر روابط انسان با خداست. آموختن علم عرفان عملی به سلوک نمی انجامد؛ بلکه انسان برای پیمودن راه سلوک، باید به آداب عرفان عملی مقید شود که در اصطلاح به آن، «سیروسلوک»، «طریقت» و «تجربه سالکانه» می گویند؛ درواقع در عرفان عملی یا سیروسلوک، سالک برای رسی...

درباره‌ی نحوه‌ی قرائت کلمه‌ی «غرفه» در آیه‌ی «فَمَن شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنیّ‏ِ وَ مَن لَّمْ یَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنیّ‏ِ إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَهَ بِیَدِهِ» (بقره:249) اختلاف وجود دارد. برخی آن را «غُرفه» خوانده‌اند و برخی «غَرفه». ابوعمرو معتقد است مقدار آبی که در دست است «غَرفه» و آب درون ظرف «غُرفه» نامیده می‌شود به همین سبب وی قرائت «غَرفه» را اختیار می‌نماید و کسایی به اسلوب زبانشناختی آیه اشاره می‌کند و می‌گوید: اگر به جای فعل «اغترف...

0

یکی از مسایلی که از دیر باز تاکنون از مباحث جدی و مناقشه برانگیز نزد متفکران معاصر، از جمله فلاسفه و اصولیین و به ویژه متکلمان بوده است مسأل? حسن و قبح در افعال شخص عاقل – به ویژه انسان- است. گذر زمان و طرح دیدگاه های جدید دربار? اخلاق و فلسف? اخلاق، ضرورت و اهمیت این مسأله را پیش از پیش نمایان می سازد. پرسش اصلی این است که آیا حسن و قبح عقلی است یا شرعی؟ منظور از عقل، عقل نظری است یا عقل عم...

محمد ابن مرتضی ابن محمود، مشهور به ملامحسن فیض کاشانی از عالمان بزرگ عهد صفوی است که در سال 1007 ه..ق، در کاشان و در یک خانواده اهل دانش و فضل، چشم به جهان گشود.(1) وی تحصیلات اولیه خود را از محضر دایی خود که ممتاز عصر خویش بوده آغاز کرده و پس از آن، متوجه اصفهان شد. و برخی از رشته‏های علمی را در آنجا فرا گرفته و جهت استفاده از محضر فقیه عصر، سید ما جد ابن هاشم صادقی بحرانی به شیراز رفت. و پس ا...

هر محله یا گذر شهر قدیم ، در کنار دیگر بناهای عمومی ، حتماً حمام یا حمامهایی برای استفاده مردم داشته است ، و این حمامها را معمولا آدمهای متمکن و خیر می ساختند و وقف عموم می کردند . تعداد بسیار و اهمیت حمامهای عمومی در شهرها البته ناشی از لزوم رعایت نظافت در نظر مردم و در شروع اسلام بوده است ، اما حمام در گذشته فقط محل استحمام نبود ، بلکه مکانی برای گذراندن اوقات فراغت ، گفتگو و تبادل نظر ، رفع خ...

مسلمانان در برخورد با غرب و مدرنیته سه رویکرد از خود نشان داده اند: غرب گرایی، اصلاح گرایی و سنت گرایی. سنت گرایان خود به دو دسته افراطی و اعتدالی قابل تقسیم اند که دسته اول خواستار نفی کلیت مدرنیته در قالبی یکپارچه است و دسته دوم برخی از جنبه های تمدن غرب به ویژه در زمینه تکنولوژی و سخت افزاری را می پذیرد. گروه سوم اصلاح گرایان نامیده می شوند که بر سازگاری ایده ها و نگرش های دینی با هویت مدرن ...