چکیده از جمله جلوه‌های ادب نفس، پرهیز از کلام قبیح و رکیک است. امیرالمومنین علی علیه السلام که مودّب به آداب نفسانی است، هم در به سامان بخشیدن کلام ادبی، گوی سبقت را از ادیبان ربوده و هم در نقل مفاهیمی که عرف تصریح به آنها را برنمی‌تابد، ادب را به‌کمال رسانده است. این نوشتار با تکیه برگنجینه‌ کلام علی علیه السلام درنهج البلاغه می‌کوشد تا تعابیرحضرت را از مفاهیمی که آشکار کردن آنها ناپسند شم...

پیشگیری و مبارزه با فساد از مولفه‌های اقتصاد سالم و روبه رشد است. تا زمانی که از وقوع فساد پیشگیری نشود و نظارت و کنترل بر اقتصاد وجود نداشته باشد، هر اقدام شایسته و اصلاحی سطحی و روبنایی نتیجه نخواهد داد. حضرت علی علیه السلام در نهج‌البلاغه برای مبارزه با فساد روش‌هایی را تبیین کرده و در حکومت از آن استفاده نموده است. این نوشتار به بررسی روش‌های علی‌بن‌ابیطالب علیه السلام در مبارزه با فساد اقت...

حقوق متقابل حکومت و مردم از جمله مواردی است که دغدغه ذهنی بسیاری از حاکمان و دولتمردان بوده است؛ اما با این وجود مشاهده آن در بُعد عملی بسیار ناچیز و محدود می‌باشد. با مراجعه به سیره و سخنان حضرت علی علیه السلام به خوبی می‌توان مصادیق عدالت را در بعد نظامی آن مورد بررسی و ارزیابی قرار داد و به نتایج قابل توجهی دست یافت. علی بن ابی طالب علیه السلام در دوره کوتاه مدت حکومت خود با خودداری از عوام ف...

توحید اصل اول همه ی فرق و مذاهب اسلامی است. با این وجود در جزئیات این اصل میان آنها اختلافات اساسی وجود دارد. از جمله ی مهم ترین و بحث برانگیزترین شاخه های توحید، موضوع اسماء و صفات خداوند متعال است. اینکه خداوند اسم یا صفت دارد یا خیر و اگر دارد، چگونگی اتصافش به اسماء و صفات، مهم ترین مسائل این بحث است. یکی از گروه های مهم اسلامی، «مکتب اعتزال» است. عمده شاخصه ی این مکتب، خلاف دیگر فرق اهل سن...

آیه شصت و یکم سوره آل عمران که در جریان مباهله پیامبر با مسیحیان نجران نازل شده و مشهور به آیه «مباهله» است، از روشن ترین دلایل قرآنی بر فضیلت اهل بیت عصمت و به ویژه امیر مؤمنان (ع) است. در این آیه آمده است: «... فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکمُ‏ْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتهَِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّهِ عَلیَ الْکَذبین». علمای شیعه، به اتفاق، با استناد به قرائن درون متنی و برون متنی مصداق «انفسن...

«موسوعه امام علی  علیه‏السلام» تلاشی است بدیع برای دست یابی آسان پژوهشگر سیره، اندیشه و سوانح حیات امام علی  علیه‏السلام به مآخذ مورد نیاز. یکی از مشکلاتی که همواره پیش روی محققان اندیشه و سیره امام علی وجود داشته، پراکندگی اخبار و نصوص مربوط به زندگی امام در کتب متعدد شیعه و سنی و با گرایش‏های مختلف تاریخی، اخلاقی، سیره نویسی، سیاسی و ادبی بوده است، به ویژه این مسأله در مورد احادیث و اخبار منق...

شناخت رهبران الهی و چگونگی رفتار و کردار آنان در عرصه ‏های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... و اخذ آموزه‏هایی که راهگشای مشکلات انسان معاصر باشد، برای تمام افراد بشر سودمند خواهد بود. اعلام سال 1379 از سوی مقام معظم رهبری به عنوان سال امام علی علیه ‏السلام فرصتی بود تا در سیره قولی و عملی امیرالمؤمنین علی بن ابی‏طالب تأمل و مداقه بیشتری شود؛ در این راستا فصلنامه علوم سیاسی نیز سعی کرده است تا...

چکیده: یکی از مهم­ترین و برجسته­ترین ویژگی­های ساختاری نهج البلاغه امام علی علیه السلام، انسجام دورن­متنی در هر یک از خطبه­ها، نامه­ها و کلمات قصار است. تناسب و انسجام حاصل پیوند میان اجزای آن- چینش معنایی واژگان به کار گرفته شده- در محور همنشینی و جانشینی است. به بیانی دیگر، ارزش واژگان به کار گرفته شده در جمله و یا جملات، منوط به گزینش آن­هاست در سایه­ این دو محور ارزش­های زبیایی­شناسی به نم...

دیر زمانی است که خاورشناسان، مطالعات درباره اسلام را، با انگیزه های مختلفی انجام می­دهند، اما پژوهش دانشگاهی و روشمند غربیان درباره شیعه، به کم­تر از یک قرن می­رسد. شیعه­پژوهی غربیان، در دهه­های اخیر رشد چشم­گیری داشته، اما امامت­پژوهی آن­ها چندان رونقی نداشته و به چند مقاله دائره­المعارفی و برخی کتاب­­ها درباره تاریخ تشیع منحصر است که به مناسبت از ائمه شیعه: بحث نموده­اند. بررسی و تبیین مقاله ...

پیامبر(صلی الله علیه وآله)موضوع «شایسته سالاری» به عنوان یک شاخص مهم مدیریت اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این، عناصر مهم سازماندهی، همچون: تقسیم کار و هماهنگی نیز با رویکردی تطبیقی مطرح گردید و چگونگی تقسیم کار در میان گروه ها و طبقات مختلف جامعه اسلامی در عصر امام علی(علیه السلام) و توزیع نقش های کلیدی و وظایف عمده اجتماعی در میان قبایل و اقشار گوناگون، به عنوان یک نمونه تاریخی آور...