در میان مفسرانی که به وجود غرض واحد در هر سوره اعتقاد دارند، دو رویکرد توصیفی و استدلالی برای شناسایی غرض سوره وجود دارد. در رویکرد استدلالی، مفسر تلاش می‌کند با تکیه بر شواهد درون‌متنی و برون‌متنی، غرض سوره را کشف نموده، کیفیت راهیابی خود را به غرض سوره به‌طور مستدل و ضابطه‌مند بیان نماید. مفسرانی که برای کشف استدلالی غرض سوره‌ها تلاش کرده‌اند، از شش رهیافت مختلف در این مسیر استفاده کرده‌‌اند....

تفسیر ترجمه الخواص از تفاسیر ارزشمند قرآنی است که به زبان فارسی و توسط ابوالحسن علی بن الحسن زواره ای در سال 946 نگاشته شده است. این تفسیر مطابق مذهب حقّه امامیه و به روش روایی تألیف یافته است. نگارنده در این رساله پس از ایراد مقدمه ای مبسوط در معرفی نویسنده و تفسیر ترجمه الخواص به تصحیح انتقادی متن آن پرداخته است. اصل کتاب ترجمه الخواص، به شرح سوره های فاتحه و بقره پرداخته است از اینرو استعا...

چکیده موضوع ارتباط یا عدم ارتباط بین آیات قرآن در یک سوره به طور کل و به عنوان موضوعی مهم از دیر باز مورد اختلاف بوده است، از یک سو، برخی از محققان مسلمان و اغلب مستشرقان قائل به عدم ارتباط بوده و از سوی دیگر برخی از مفسران که موافق بوده اند فقط به ارتباط خطی پرداخته اند، این رساله جستجوی ارتباط شبکه ای آیات هریک از سوره های مریم، طه و انبیاء را عهده دار شده است تا فارغ از بررسی های نظری پیرا...

مقاله حاضر ، در آغاز با توجه به برخی شواهد ، ارتباط آیات در چارچوب سوره های قرآنی را تأیید کرده ، آنگاه پس از یاد کرد مهمترین وجوه و احتمالات در چگونگی ربط و پیوند آیات 19-16 از سوره قیامت با آیات قبل و بعد از آنها ، بر خلاف نظر مشهور درمیان مفسران، یعنی معترضه بودن آنها، در این خصوص وجهی را تقویت می کند که تصویری کاملاً یکدست و یکپارچه از آن سوره به دست می دهد.

ساختار هندسی یا انسجام موجود در سوره های قرآن، یافته ای نو در تفسیر نگاری عصر ما و یک از مباحث پر نزاع در تفسیر قرآن است. در این نظریه مفسر می کوشد تا یکپارچگی و انسجام محتوایی میان آیات یک سوره را نشان دهد. بعضی قرآن پژوهان معاصر معتقدند، در پس تنوع و پراکندگی ظاهری در سوره های قرآن یک غرض و موضوع واحدی نهفته است و در بین همه آیات یک سوره رابطه ای نا گسستنی بر قرار است. اما تعدد موضوعاتی که به...

اعجاز پشتوانۀ دفاعی پیامبران در برابر تشکیکات احتمالی است. قوام معجزه به تحدی و هماوردطلبی است. قرآن معجزۀ پیغمبر اسلام6 است و تحدی به قرآن به طور صریح در قرآن وارد شده است. قرآن مجموعۀ کلام الهی مرکب از 114 سوره است که هماوردطلبی‌های آن نیز به شکل‌های گوناگون آمده است. گاه اهل تردید را به آوردن مانند قرآن و گاه ده سوره و در پاره‌ای موارد یک سوره فراخوانده است. مشهور در توجیه راز فراوانی و گونا...

ی یکی از مباحثی که توجه قرآن پژوهان را به خود جلب نموده و بنوعی زیباترین ویژگی‌های قرآن را رقم زده بحث وجود ارتباط، انسجام و تناسب میان آیات سور است. طرفداران این دیدگاه معتقدند هر سوره دارای هدف یا اهداف خاصی است که تمامی آیات سوره حول محور این هدف یا اهداف سامان می یابد؛ این پژوهش با هدف پاسخ به این سوال که آیا آیات سوره بقره نیز با هم ارتباط دارند و خطوط ارتباطی در آن به چشم می خورد به بررسی...

از دیر باز تناسب آیات 19 ـ 16 سوره قیامت با بقیه آیات سوره، توجه مفسران را به خود جلب کرده است. برخی آن را جمله معترضه دانسته‌اند و در سبک و سیاق گفتاری، توجیه نموده‌اند، برخی دیگر تناسب تضاد یا تناسب وجود کلمه «عجل» در این آیات و آیات پس از آن را مطرح نموده‌اند. به نظر نگارنده هیچ یک از این توجیه‌ها صحیح نیست و صحیح‌تر آن است که مضمون و ساختار سوره قیامت بر پایه واژه کانونی «جمع» شکل گرفته است...

چکیده: پر واضح است که هریک از سوره های قرآن مجموعه ای منسجم و بهم پیوسته است که هدف واضح و روشنی را محقق می سازد، و هر آیه به وسیله روش های متفاوت این هدف را دنبال می کند. سوره های قرآن مانند زنجیره بهم پیوسته ای هستند که هر سوره با سوره های قبل و بعد از خود ارتباط معنایی دارد و از نظر هدف مکمل یکدیگرند. مدیریت اسلامی از موضوعاتی است که در برخی از سوره های قرآن تلویحاً یا مستقیماً به آن اشاره شده...

مسئله­ی نظافت از دیرباز بین ایرانیان حائز اهمیت بوده و با ورود اسلام و وجوب انجام فرایض دینی بر اهمیت آن افزوده‌شده است. در دوره­های تاریخی مختلف شکل و معماری حمام­های ایران دستخوش تغییرات شده است، اما نحوه‌ی استقرار فضایی آن­ها همواره از الگویی ثابت پیروی می­کند. نمونه­های موجود از حمام‌های عمومی استان فارس، اغلب متعلق به دوره­های صفویه، زند و قاجار هستند. پژوهش حاضر در پی­ شناخت الگوی طراحی گ...