هدفِ این مقاله طرح یک مسئله در عروض شعرِ سلطان ولد، پسر بزرگ جلال‌الدین محمد مولوی است. در شعر وی یک ویژگی عروضی به چشم می‌خورد که به کلّی با تمام دیوان‌های شعر کلاسیک فارسی متفاوت است. این تفاوت چندان چشم‌گیر است که نمی‌توان آن را از جنس خطای کاتب یا حروف‌‌چین و ناشر به حساب آورد. نویسنده پس از نشان‌دادن این ویژگی، دو عامل احتمالی را سبب این تفاوت می‌داند: یکی احتمال تفاوت در نظام آوایی کلمات فار...

کتاب «اخلاق ناصری» از معتبرترین کتب فارسی است که در علم اخلاق و حکمت عملی در دوره ی اسلامی نوشته شده است. توجه به این کتاب و شرح آن از دیرباز از جمله فعالیت های اهل حکمت و سیاست بوده است، از جمله شروحی که بر کتاب «اخلاق ناصری» نگاشته شده است، «توضیح الاخلاق» تألیف خلیفه سلطان است که به فرمان شاه صفی صفوی در سال 1051 ق. به انجام رسیده است. خلیفه سلطان اثر خواجه نصیرالدین را با این هدف که برای مر...

باخرز در گذشته از جمله مناطق آباد و پر رونق خراسان (رضوی) بود که در مسیر هرات قرار داشت و خاستگاه نام آورانی چون سیف الدین باخرزی، تاج الدین باخرزی، ابوالمفاخر باخرزی، علی بن الحسن باخرزی، ابوالحسن باخرزی و خواجه علاءالدین علی صانعی باخرزی از صاحب منصبان دستگاه حکومتی سلطان حسین میرزا بایقرا بود. یکی از روستاهای تابعه باخرز در گذشته، رزه بود که اکنون نام آن به مشهد ریزه تغییر یافته است و از توا...

خوارزمشاهیان(حک.491-628ق) برای پیشبرد اهداف خود نظامی اداری پدید  آوردندکه دیوان وزارت درآن به عنوان نقطۀ پیوند سلطان و دیگر تشکیلاتاداری ودیوانی بود . وزیر ، دررأس تشکیلات دیوانی پس از سلطان ایفای نقشمی کرد. وزیرانی با خصائص وتوانایی های متفاوت نظام اداری خوارزمشاهیان رابرعهده داشتند که برخی از آنان درواپسین روزهای امپراتوری این دولت، بهسبب سوء استفاده های مالی و حفظ منافع فردی و ثروت اندوزی، ...

توالی های ماگمایی ژوراسیک در جنوبی ترین بخش کمربند سنندج – سیرجان، تحولات پتروژنتیکی منحصر به فردی را در طی تکامل ترکیبی خود نشان می دهند. این توالی های ماگمایی در منطقه حسین آباد به سن ژوراسیک زیرین تا میانی و در منطقه حاجی آباد به سن ژوراسیک بالایی تا کرتاسه زیرین رخنمون پیدا کرده اند. ماگمای مادر توالی اول در منطقه حسین آباد، با سرشت تولییت جزایر قوسی (iat)، از یک ﻣﻨﺸﺄ گوشته ای اسپینل لرزولی...

چکیده کشور پهناور هند، در جنوب قاره آسیا واقع شده است. کمپانی هند شرقی انگلیس که در سال 1600 میلادی با همکاری چند تن از بازرگانان انگلیسی و با حمایت ملکه الیزابت تأسیس شده بود برای پیدا نمودن عرصه های جدید تجاری توجه خود را به کشور هند معطوف داشت. رقابت های تجاری و استعماری حاکم بر اروپا و ثروت های افسانه ای هند انگیزه حرکت آنها به سوی این کشور شد. فعالیت های تجاری کمپانی هند شرقی انگلیس در...

چکیده: از جمله ارزنده ترین نمونه های هنر تصویری ایران را می توان در مرقعات و نسخه های خطی ملاحظه کرد که شاهدی بر سیر تکاملی هنر نگارگری محسوب می شوند. دو نسخه مهم بوستان سعدی اثر کمال الدین بهزاد هراتی و هفت اورنگ سلطان ابراهیم میرزا از نمونه های ارزنده هنر ایران است که زمینه بررسی ها و مطالعات فراوانی را به وجود می آورند. نگارش متن حاضر با هدف شناسایی و مدون ساختن ویژگی های نگاره های بوستان ...

چکیده در سال 482 ق، قراخانیان (آل افراسیاب) که از سال 395 ق، بر ماوراءالنهر (فرارود) حکومت داشتند، ناگزیر به اطاعت از سلطان ملکشاه سلجوقی (حک: 485-465ق) شدند. هنگامی که سلطان سنجر سلجوقی (حک: 552-511ق) امارت خراسان را برعهده داشت (حک:511-490ق) نخست، حکومت سمرقند را به خواهرزاده اش محمد ارسلان خان ـ که پدرش از دودمان قراخانی بود ـ واگذار کرد و چندی بعد منصب قاضی القضاتی و عالی ترین مقام مذهبی را...

با مطالعۀ تاریخ بیهقی، روابط تیرۀ چهره­های طراز اول غزنویان و فضای غیرشفاف حاکم بر دربار مسعود غزنوی بخوبی مشهود است. بی­اعتمادی، فریبکاری، تظاهر و دروغ ویژگی تقریباً مشترک بین ارکان حکومت سلطان مسعود است. جناح­بندی درباریان و منازعۀ محمد و مسعود در جانشینی محمود، خودبینی و خودرأیی سلطان، جاسوسی­، دورویی و تظاهر، تهمت، انتقام و فساد در نظام اقتصادی و اجتماعی، از مهم­ترین مصادیق بی­اعتمادی در دست...

چکیده ندارد.