میرزا جلا الدّین اسیر شهرستانی در نیمه ی اوّل قرن یازدهم ظهور کـرد.اسیر از شعرای معروف سبک هندی به شمارمی آید. ضمن عاشقانه بودن غــزل های او، در خلق معانی پیچیده و خیال پردازی های بدیع ، کاربرد استعارات دور از ذهن، استفاده از اوزان کوتاه ، توجه به وحدت موضوع، آوردن پارادوکس، تمثیل و تناظر تمثیلی از خود مهارت و استادی نشان داده است ، که شواهد متعدَد ی در اشعارش است. اطلاعات سودمندی درباره ی احوال،...

شعر در یک دیدگاه کلی، به دو حوزه شکل(form) و محتوا (meaning) تقسیم می شود. آنچه شکل اثر را می سازد، زبان، صور خیال، موسیقی (وزن و قافیه) و ساختار بیرونی و درونی (پیوند پوشیده عناصر متن در محور عمودی) است؛ و محتوای اثر نیز بازتابی از جهان بینی، نگرش و تجارب وی‍‍ژۀ شاعر از دنیای پیرامون او است .در ادوار مختلف شعر فارسی، توجه شاعران و ادیبان یا بر جهان معنای اثر بوده و یا بر شکل بیان آن: برای شاعر...

سبک هندی در میان سبک های شعر فارسی بیش ترین ارتباط را با بسترهای اجتماعی دارد. صائب تبریزی برجسته ترین شاعر این سبک است که دیوان او مملو از صور خیالی است که از زمینه های اجتماعی نشأت گرفته است. وی توجه خاصی به زبان و فرهنگ عامیانه داشته است و کنایات و اصطلاحات رایج در عصر خود را به استخدام تصویرسازی شعری درآورده است. باورهای عامیانه، خرافات، اصطلاحات فنون و حرف و... انعکاس پررنگی در دیوان صائب ...

ادبیات هر ملت بازتاب تمدن و فرهنگ آن و گنجینه ای سرشار از اشارات گوناگون به اندیشه ها، باورها، شیوه ها ی زندگی و آداب و رسوم است. از این رو شناسایی و حفظ آن ها، حفظ ارزش ها و میراث کهن و دیرین جامعه به شمار می رود. کاربرد اشارات و تلمیحات در شعر سبک هندی تحول و گسترش بسیار یافت؛ اشاره به رسوم دوره ی صفویه، اشارات عامیانه، اشارات مربوط به صنایع و... وارد شعر فارسی شد. در این پایان نامه، دیوان ...

اکسیر از آرایه های ادبی نیز فراوان بهره گرفته، از جمله ایهام و گونه های آن و با این شیوه ادبی، هنرنمایی بسیار کرده است. لفّ و نشر و خلاف آمد و تمثیل (اسلوب المعادله) نیز از دیگر آرایه های چشمگیری هستند که به فراوانی مورد استفاده وی قرار گرفته است. از نظر معنایی غزل او عاشقانه است و رنگ عشق مذکّر در آن آشکار. مضامین عرفانی، اخلاقی، پند و اندرز و... نیز در جای جای شعر او دیده می شود. شرح این نکته ه...

به دلیل شاعر دوستی خاندان قاجار شاعران و تذکره نویسان بسیاری در سده سیزدهم زیسته اند که بعضاً آثار منحصر به فردی خلق کرده اند. درّی شوشتری شاعر و تذکره نویس معاصر دولتشاه، فرزند فتحعلی شاه از جمله این نویسندگان بوده است . مهم ترین اثر وی تذکره « چمن سرور» است که جنگی موضوعی از اشعار است و غالباً اشعار سبک هندی از شاعران قرن 11 و12 را شامل می شود. این اثر تاکنون تصحیح نشده است . وی همچنین اثری با ع...

شبه قاره هندوستان در عهد سلطنت خاندان تیموری، مهد پرورش شاعران فارسی بوده است.گروهی از شاعران، در همان روزگار از ایران به آن دیار رفته و همان جا مانده و درگذشته اند. شهرت برخی فراگیر است امّا جمعی نیز هستند که کمتر شناخته شده اند. طغرای مشهدی یکی از این شاعرانِ سخنور است که متأسفانه تقریباً گمنام مانده است. او از شعرای توانای سبک هندی در قرن یازدهم هجری است که در عهد شاهْ جهان(جل.1037ﻫ . ق._عزل 106...

اشعار سبک هندی به سبب عناصر خیال انگیز و ایماژ پردازی های آن، در خور تأمّل شناخته شده است؛ و از لحاظ تبیین کلام، سروده های این سبک به اشعار متافیزیکی شاعران قرن هفدهم انگلیس می ماند. این نوع شعر از ایجاز، دقت و معنای خاصی برخوردار است و در عین اختصار سرشار از معانی بدیع و عمیق می باشد. در این گفتار پاره ای از اشعار جان دان و صائب تبریزی مورد مقایسه قرار می گیرد، و به نمونه های برجسته ای از ویژگی...

بیدل دهلوی از شاعرانی است که شگرد سبکی و زبانی خاص خود را دارد. وی در مواردی با شکستن معیارهای مرسوم و با دور شدن از اصول حاکم شعر، زبانی متفاوت عرضه می دارد. هنجارگریزی های صرفی و نحوی او در غزلیاتش جالب توجه، بررسی هر یک آنها بیانگر خلاقیت زبانی و ادبی او است و این شگردها در کنار دیگر تصاویر شاعرانه شعر او را تخیلی تر نهاده است. در این مقاله سعی شده است به ساختارهای جدید نحوی در اشعار بیدل اش...

فغانی شیرازی از شاعران نیمه دوم قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری است. او در شیراز متولد شد و در دوران جوانی به سیر و سفر پرداخت. فغانی در آغاز در کنار پدر و برادرش کاردگری می کرد و تخلص سکاکی داشت و بعدها تخلص فغانی را برای خود برگزید. فغانی شاعری شرابخوار بود که در دوران جوانی اش به عیش و خوشی می پرداخت؛ ولیکن در اواخر عمر از اعمال ناپسند و معاصی خود دست برداشت و توبه کرد. او در دوران سلطان یعقوب ...