واقعیت آن است که در مورد ادبیات قرن نهم و دوره تیموری (807 – 913 هـ ) که اغلب آن را دوره رکود وانحطاط شعر ونثردانسته اند ، در مقایسه با دیگر دوره های ادبی چون خراسانی ، عراقی و هندی پژوهشهای فنی و سبک شناسانه قابل توجهی انجام نشده و تا حدودی بررسی و تجزیه وتحلیل علمی آثار این مقطع ادبی ایران کمتر وجهه همّت اهل فن وصاحب نظران بوده است وازآنجا که نمی توان از ارزش این حوزه ادبی به عنوان حلقه میانی ...

داستان حضرت یوسف (ع) از جمله داستان هایی است که از بن مایه های دینی سرچشمه گرفته و در دوره های مختلف، مورد استقبال شاعران قرار گرفته است. جستار حاضر به بررسی صورخیال،آرایه های ادبی و مضامین داستانی حضرت یوسف (ع) در آثار شاعران سبک خراسانی می پردازد. این پژوهش که نتیجه بررسی آثار شعری 21 تن از شاعران سبک خراسانی می باشد در پی پاسخ به این پرسش است که آیا داستان قرآنی حضرت یوسف (ع) بر شعر شاعران س...

در این که سخن گفتن از حماسه سرایی و گذشته پهلوانی و اسطوره ای ایران زمین ویژگی برجسته و اصلی در سبک خراسانی است تردیدی نیست و در این دوره درخشان، یاد کرد از ایران باستان و حماسه هایش تا قرن پنجم با شدت و سرعت ادامه دارد و پس از آن رو به کاستی می نهد. با فرا رسیدن قرن ششم و گشوده شدن فضای مذهبی، عقلی و عرفانی پیش روی اهل ادب، توجه به حماسه باستانی و ملی ایران  نه تنها کم رنگ شد بلکه برخی از شاع...

درخت به‌ویژه سرو در اساطیر ایران و بسیاری از تمدن‌های کهن مورد توجه بوده است. در اساطیر ایرانی سرو اهمیت بسیار دارد. آن را درختی ایرانی دانسته‌اند و نماد آیین زرتشت و گاه نماد اهورامزداست. با توجه به این زمینه اسطوره‌ای، در ادبیات و شعر نیز کاربرد فراوانی یافته و مضامین ادبی بسیاری از آن ساخته شده است. در این مقاله سعی شد بازتاب این درخت خوش‌اندام در ادبیات به‌ویژه شعرپارسی بررسی شود. هرچند مطا...

ادبیات پایداری، تحت تأثیر جنبش های دینی و ملّی و نیز با پیدایش انقلاب اسلامی و بروز جنگ تحمیلی و ضرورت دفاع مقدس بیش از پیش رواج یافت و بسیاری از شاعران و نویسندگان متعهد به عنوان سخنگوی آرمان های انقلابی و مردمی و در حمایت از ایثارگران، مضامین پایداری را در آثار خود بیان کردند. حمید سبزواری و محمد علی معلم دامغانی، دو تن از شاعران مشهور ادبیات آیینی، پایداری و انقلاب اسلامی هستند که مضامینی، ه...

ادب فارسی که بر دو سبک خراسانی (‌شرقی‌) و عراقی (‌غربی‌) یا جبالی منقسم است ، اشکال یا انواع آنها صبغه اقلیمی دارد‌، که از جمله طرز یا شیوه «مناظره‌» متعلق به ادب مادستانی یا غربی است‌. منظومه پهلوی اشکانی درخت آسوریک که یک مناظره ادبی است‌، خود متأثر از شیوه‌ها یا طرز و سبک «مناظره‌»های ادبی سومری باستان و بابلی است؛ قومی که از نواحی شمالی ایران زمین به جنوب میانرودان (عراق کنونی‌) کوچیدند‌، و...

عنصری (متوفی431هـ . ق) از شاعران قصیده پرداز و مدیحه سرای ایران در قرن پنجم هجری است. دورانی که در آن قصیده سرایی، رواج و تکامل چشمگیری یافت. عنصری در مدیحه سرایی سبکی معتدل داشت و در سروده هایش، از واژگان و ترکیبات فخیم و جزیل استفاده کرد. از آنجا که لازمه دریافت و شناخت آثار هر شاعر آشنایی با واژگان و ترکیبات دیوان اوست، در این رساله کوشش می شود تا با بررسی واژگان و ترکیبات دیوان شاعر به مع...