روابط آذربایجان با ج. ا. ایران تحت تأثیر وجهه آن به عنوان کشوری شیعی و تحت حاکمیت یک دولت سکولار فعال شکل گرفته است. در این میان، بیش از آنکه عوامل جغرافیا، مذهب و قومیت باعث تقویت روابط شده باشد، از آن ممانعت کرده است. این کشور در اغلب مواقع، نقش مخالف ایران را در منطقه ایفا می­کند و به­رغم جمعیت عمدتاً شیعه، حکومتی غربگرا دارد و شدیداً تلاش می­کند تا به آن چیزی که ایران نیست، تبدیل شود. بررسیِ ک...

*     نفثه‌المصدور یکی از آثار مهم تاریخی، ادبی اوایل قرن هفتم هجری قمری است. شهاب الدّین محمّد خرندزی زیدری نسوی در سال 628 (ه.ق) - چهار سال پس از مرگ سلطان جلال الدّین خوارزمشاه- این اثر را به منظور شرح مصایب خود در زمان ملازمت و پس از مفارقت از سلطان، خطاب به یکی از متنفذین دیار خود نوشته است. اگرچه نویسندة اثر قصد داستان گویی نداشته؛ امّا ترتیب انتخاب ماجراها، نظمی علّی و معلولی به همراه بن مایه...

  «بازی آخر بانو» رمانی موفّق از بلقیس سلیمانی، نویسنده و منتقد ادبی معاصر ایرانی است. این رمان برندۀ جایزه ادبی مهرگان و بهترین رمان بخش ویژۀ جایزۀ ادبی اصفهان در سال ۱۳۸۵ شده­است. وقایع رمان، در زمان رویدادهای سیاسی - اجتماعی دهه ۱۳۶۰ ایران رخ می­دهد و موضوع اصلی و محوری آن، بازکاوی مسائل زنانه در بسترهای کم­رنگ اجتماع است. چندصدایی، اصطلاحی است که باختین آن را با الهام از موسیقی و در تقابل با...

ستی­ نامه ­ها بخشی از ادبیات کهن پارسی را تشکیل می­ دهد که به شدت تحت تأثیر ادبیات هند قرار دارد. سوز و گداز نوعی خبوشانی یکی از این منظومه ­هایی است که از حیث درون مایه به این مسئله می­ پردازد. نگاهی به ساختار این اثر نشان می ­دهد که شاعر با استفاده از شگردهای ویژه­ ای این داستان را به رشته نظم در آورده است؛ تا جایی که اگر به صورت دیگر روایت می‌شد، حلاوت داستانی آن از بین می­رفت. برای تحلیل شی...

«دختر شینا» عنوان مجموعه‌خاطرات قدم‌خیر محمدی کنعان، همسر سردار شهید، حاج ستّار ابراهیمی هژیر، به قلم بهناز ضرّابی‌زاده است. این کتاب که به جهتی زیرمجموعۀ نوع ادبی خاطره‌نگاری و از جهتی دیگر نمونه‌ای برای تاریخ‌نگاری دفاع مقدّس است، به بیان مقام شهید و شهادت، منزلت همسران شهدا و بازتاب روانی و اجتماعی جنگ پرداخته است. تاریخ شفاهی(Oral History) یکی از شیوه‌های تحقیقات تاریخی است که مبتنی بر گردآوری...

رمان خواب زمستانی نوشتۀ گلی ترقّی از داستان‌های معاصر فارسی محسوب می‌شود که در آن نویسنده از نماد، اسطوره و کهن‌الگو بهره برده است. در خوانش هر داستانی ازجمله این داستان چرایی انتخاب نام برای شخصیت‌ها یا علّت استفاده از صفت، ضمیر و... به‌جای نام‌ها و یا دلیل بدون نام بودن شخصیت‌ها ذهن هر خواننده‌ای را درگیر می‌کند. هدف از این پژوهش نیز بررسی و تحلیل نام‌ شخصیت‌ها در داستان خواب زمستانی است. در پژ...

در فرایندی که خاطراتِ دیگرنگاشت دفاع مقدس طی می‌کنند، خلق اثر از پرسشگری آغاز می‌شود؛ یعنی راوی ذهن خود را به روی مصاحبه‌گر باز می‌کند و او به درون جهان ذهن راوی راه یافته تا بتواند با پرسش‌هایش او را به فضایی در زمان جنگ ببرد. اصولاً اثری که بر مبنای پرسش و پاسخ شکل می‌گیرد، مصاحبه‌گر در موفقیت یا ناموفق بودن آن نقش زیادی ایفا می‌کند. نکته‌ای که بسیاری از مخاطبان ِخاطرات دیگرنگاشت به آن بی‌توجه‌ا...

جوانی و پیری از جمله موضوعاتی است که شاعران در هر زمان و مکان بدان عنایت داشته و از زاویۀ دید خود دربارۀ آن شعر سروده‌اند. از جمله شاعرانی که با نگاهی ویژه اما نزدیک به هم در شعرشان به این موضوع اهمیت داده‌اند شاعر بزرگ عرب، ابن معتز و شاعر پرآوازۀ ایران، سعدی شیرازی‌اند که علی‌رغم اینکه در دو دنیای متفاوت زندگی کرده‌اند در اشعارشان تصویر مشابهی دربارۀ جوانی و پیری ارائه داده‌اند. در این مقاله ...

کتاب نورالدّین پسر ایران، خاطره‌نوشته‌‌ای از دوران دفاع مقدّس است که با توجّه به ویژگی‌هایش، در حوزۀ ادبیّات داستانی قرار می‌گیرد. از آنجا که یکی از عناصر کلیدی و بسیار تعیین‌کننده در داستان‌نویسی امروزی، پرداختن به شخصیّت و شخصیّت‌پردازی است، در نوشتار حاضر به مقولۀ شخصیّت در کتاب یادشده می‌پردازیم. مسئلۀ اصلی پژوهش یافتن و دسته‌بندی ویژگی‌های شخصیّت‌پردازی در این کتاب است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد...

تشخیص چهره یک کار محاسباتی است که به وسیله سیستم های بینایی ماشین اجرا می‏شود. تشخیص سریع چهره یکی از ویژگی های اصلی سیستم ادراک انسان است که به یکی از اهداف اصلی در سیستم های مصنوعی تبدیل شده است. از آنجا که متناسب با زاویه دید و حالات چهره تصاویر متفاوتی می‏تواند ایجاد گردد، بنابراین سیستم بینایی انسان باید توانایی تشخیص این تغییرها را داشته باشد، بطوریکه انسان می‏تواند تغییرات زاویه بیشتر از...