چکیده:  فقه الحدیث از مهم­ترین شاخه­­های علم حدیث است که به فهم و تبیین روایات می­پردازد. نگاهی به تاریخ فقه الحدیث نشان می­دهد که بحث از فهم و مقصود واقعی کلام معصومان از عصر خود آن بزرگواران مورد توجه بوده است. محدثان برای فهم احادیث معصومان از روش­های مختلفی بهره برده­اند. شیوه­ فقه­الحدیثی هر شخصی، بیانگر آراء،  نگرش و میزان تسلط او  بر حدیث و علوم حدیث است.‌ شناخت آرای حدیثی علامه­ طباطب...

در میان تفاسیر قرآن، « المیزان» اثر گرانقدر علامة معاصر طباطبایی، ب ی تردید یکی  ، از بهترین تفاسیر ترتیبی قرآن است که هرچند روش تفسیری آن مبتنی بر تقسیر قرآن به قرآن است، اما استناد به منابع حدیثی فریقین در تفسیر قرآن و بالاخص در تبیین مقام والای اه لالبیت پیامبر 6، این تفسیر را از صرف فقط تفسیر قرآن به قرآن بودن خارج کرده و از جهت تکیه بر روایات و استفاده از منابع حدیثی، آن را به عنوان میزان ...

چکیده تفسیر قرآن پیوسته از دریچه نگرش های متفاوت نظر شده است، به طوری که کاوش در هر یک از این رویکردها می تواند در بهره گیری صحیح از تفاسیر،سودمند باشد. این نوشتار با عنوان بررسی روش تفسیری« عقود المرجان فی تفسیر القرآن»،اثر سید نعمت الله جزایری ، در این مسیر گام بر می دارد و با استفاده از روش کتاب خانه ای و به کارگیری نرم افزار های قرآنی شکل گرفته است. در این پژوهش ساختار،مبانی،اصول ، قواعد و...

در کتاب اسفار می‌توان بیش از 1100 آیه از آیات قرآن و 250 حدیث از احادیث منسوب به نبی اکرم صلی الله علیه و آله، اهل البیت علیهم السلام و صحابه یافت. هر چند که صدرا به اندیش? فلسفی بیشتر شناخته شده است، اما شرح ناتمام وی بر الکافی، شاهدی بر این است که او با حدیث و دیگر علوم مربوط با آن نیز آشنا بوده است. با وجود این، وی در انتخاب احادیث اسفار، در مسلک عرفانی بیشتر ظاهر شده؛ لذا بیش از دو سوم احاد...

با انتقال میراث حدیثی کوفه به قم در آغاز سدۀ سوم هجری مدرسه ای با محوریّت شهر قم پدید آمد که اگرچه رویکردی حدیثی داشت و بزرگ ترین مرکز نشر حدیث بود، اما با دارا بودن ویژگی های کلامی، در یک سلسله پیوسته از اندیشمندان و صاحبان آثار، نقش مؤثری در تاریخ کلام امامیه برجای گذاشت و مدرسه ای کلامی پدید آورد. مدرسۀ قم، در شیوه و روش کارِ کلامی ادامه جریان محدثْ متکلمان کوفه بود که با التزام و تکیه بر نص به...

شناخت و بررسی مکاتب حدیثی شیعه از جمله مباحث مهم دانش تاریخ حدیث است. در میان این مکاتب حدیثی، بصره مرکز تضارب اندیشه ها و پیدایش نحله های مختلف بوده است. شناخت چگونگی فعالیت راویان شیعی در آن و بررسی ابعاد گوناگون این فعالیتها و نیز شناخت صبغه حدیثی غالب در این منطقه، کمک شایانی در روشن شدن ابعادی از تاریخ حدیث شیعه در این شهر و تاثیر پذیری این مکتب از دیگر مکاتب حدیثی شیعه و اثر گذاری آن بر د...

شهر قم به جهت ارتباط تنگاتنگ با دو یادگار گرانبهای رسول گرامی اسلام (ص) ازشرافتی بالا برخوردار می باشد. این شهر در دوران رشد و گسترش اسلام نزدیک به دو قرن همواره آباد وپر نشاط بود. درخشش قم زمانی پر فروغ تر شد که حضرت معصومه(ع) وارد این شهر شد. تقدیرالهی این بود که آن حضرت در قم وفات یابند.این حادثه سبب شد تا قم مرکز تشیع در ایران گردد. فعالیت های علمی و حدیثی علمای قمی به حدی بود که برخی تشی...

جامع روایی کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال تألیف متقی هندی، از محدثان اهل‏سنت قرون نهم و دهم هجری، است. این کتاب در بردارنده بیش از سه هزار حدیث از امامان شیعه در موضوعات گوناگونی مانند احکام، اخلاق، علوم قرآنی و اعتقادات است. مقاله حاضر برای بررسی روایات اعتقادی امامان شیعه در این جامع روایی، به تأمل در پاره‏‏ای از موضوعات مطرح در آن از قبیل شفاعت، خلافت، مباهله و... پرداخته و در...

کشف روش‌های مطالعاتی خاورشناسان در میراث حدیثی شیعه و رویکردی که آنان در هر کدام از ابزارهای روشیِ پژوهشِ خویش برگزیده‌اند، مقدمۀ رسیدن به مسائل دیگری؛ همچون: اندیشه‌ها و عرصه‌ها و سپس ارزیابی، تحلیل و نقد آنان است. مطالعات خاورشناسی در این حوزه به سه روش عمدۀ تاریخی، تطبیقی و توصیفی تقسیم می‌شوند، که در هر کدام، رویکردهای خاصی را شاهد هستیم: در مطالعات تاریخی، دو رویکرد تحلیلی و تحلیل درون‌متنی،...