پژوهش حاضر به­ دنبال هویت­ شناسی گفتمان مسلط روشنفکریِ ایران در آستانه­ ی انقلاب اسلامی و بازخوانی آن در قالب دانش واژه­ های شناخته شده­ تر است. بر اساس فرضیه­ ی مقاله، گفتمان مذکور در چهارچوب ملی­ گرایی فرهنگی قابل تحلیل است. یافته­ های پژوهش که مؤید تأیید این فرضیه است نشان می­ دهد که گفتمان مذکور مؤلفه­ های مشترک و مهمی با ملی­ گرایی فرهنگی دارد. در این میان، مهم­ترین مؤلفه­ های مشترک عبارتند...

پژوهش حاضر در جستجوی آن است که با بررسی مولفه ها، آراء، ایدئولوژی و اهداف جریان های فکری فرهنگی ایران پس از انقلاب اسلامی، به تبیین میزان و نوع اثرگذاری هر یک بر حقوق زن بپردازد. مسئله این تحقیق این است که با کدامین معیار یا بر اساس کدام مقسمی، می توان تصویری از فضای نظری جامعه ایران به دست داد و از سوی دیگر چطور می توان همبستگی میان جریانات اجتماعی با حوزه های حقوقی را به درستی بیان کرد. برای ...

سرگذشت کندوها نوشته‏ای است تمثیلی در قالب یک قصة عامیانه که شرایط هیچ یک از قالب های داستان و رمان کوتاه و رمان را ندارد. نویسنده بیش از اینکه در قیدوبند ساخت قالب باشد، درصدد طرح یک آرمان‏شهر یا لااقل طرح یک زندگی مستقل و آزاد است بر مبنای اصول فرهنگی و شرایط محلی ایران. انگیزة نوشتن این قصه احساس رسالت نویسنده و دغدغه‏های فکری او از وابسته شدن حکومت و فرهنگ ایرانی به صنعت و تمدن غرب است به عل...

در این مقاله به بررسی و تطبیق آثار مصطفی لطفی منفلوطی، شاعر و نویسندۀ مبارز و برجستۀ مصری با آثار جلال آل احمد، با تکیه بر نظریۀ پسا استعماری (روشنفکری و غرب زدگی) پرداخته شد؛ نیز به مقوله هایی مانند: دیدگاه های این دو نویسنده در مورد زن، هجوم غرب به زنان جامعۀ مصری و ایرانی، تحت شعاع قرار گرفتن حجاب و عفاف، تهاجم غرب به روستاهای این دو کشور و علت لامذهبی و دین گریزی جوانان مصری و ایرانی و بی ق...

این پژوهش تلاشی است برای به دست دادن توصیفی نظام مند از وضعیت کنونی دین داری جوانان در شهر تهران. توصیف وضعیت کنونی برمبنای فراتحلیل نتایج 15 تحقیق متأخر درباره ی ابعاد مختلف دین داری جوانان تنظیم شده است؛ بدین ترتیب که نتایج کمّی به دست آمده از ترکیب این 15 تحقیق، با تکیه بر مفاهیم و گزاره هایی که از نظریات مطرح در مطالعات فرهنگی استخراج شده اند، بازخوانی شده و از نو سازماندهی گردیده اند. با ات...

چکیده: عنوان طرح: گونه شناسی رویکرد های روشنفکران ایرانی به مدرنیته (از عصر مشروطه تا امروز) طرح مسئله: مباحث روشنفکری از عصر مشروطه تا امروز با همان شدت درحال طرح است و آزمون و خطاهای گذشته تاثیر کمی در پیش بردن این مباحث داشته است و در نتیجه برخی به این باور رسیده اند که مباحث روشنفکری در ایران با بن بست روبرو شده است. همچنین پیوستگی لازم بین عرصه فکر و عمل (روشنفکری و سیاست) وجود ن...

بررسی جایگاه زنان در ادبیات فارسی از موضوعاتی است که همواره مورد توجه و بررسی پژوهشگران حوزه های مختلف ادبی و علوم انسانی قرار گرفته است. شاعران و نویسندگان فارسی زبان، به تناسب میزان روشنفکری خود و متأثر از محیط اجتماعی پیرامون خویش جایگاه متفاوتی برای زنان در اشعار و نوشته های خود قائل بوده اند. مولانا از شاعرانی است که به نسبت همعصران خویش، جایگاه ویژه ای برای زنان، در آیینه ی اشعار و حکایات...

این پژوهش به دلیل اهمیت نقش اندیشه¬های سیاسی مصطفی¬ملکیان در ادامه حیات مهم¬ترین جریان روشنفکری دینی معاصر، -که در قالب نظریه عقلانیت و معنویت تئوریزه شده است- سامان یافته است. فرضیه اصلی این تحقیق در پی آن است که نشان دهد از مجموع اندیشه¬های مصطفی ملکیان علی¬الخصوص نظریه عقلانیت و معنویت وی می¬توان یک منظومه کامل سیاسی¬اندیشی بر مبنای نوعی گرایش به سکولاریته و دموکراسی¬دینی مدرن استنباط کرد. ب...

بطور کلی هر پدیده ای ممکن است درمعرض آسیبهای متفاوتی قرار گیرد. دین نیز بعنوان یکی از این پدیده ها از این قاعده مستثنی نمی باشد. به همین خاطر پرداختن به آسیبهایی که به دین وارد می شود، صرف نظر از اینکه این آسیبها داخلی هستند یا خارجی و با چشم پوشی از اینکه از ناحیه چه کسانی و در چه زمانی به دین آسیب می رسانند- یکی از مباحث مهم در دین شناسی بوده که تحت عنوان آسیب شناسی دینی بدان پرداخته می شود. ...