ابراهیم نصر الله، رمان‌نویس معاصر فلسطینی، در مجموعه رمان‌های «کمدی فلسطینی» غالباً به شکلی واقع-گرایانه توجه خویش را به موضوع فلسطین و سرنوشت مصیبت‌بار مردم این سرزمین معطوف نموده است، اما او در یکی از رمان‌های این مجموعه، به نام: «طفل الممحاة» (کودکِ پاک‌کن)، شیوه‌ای متفاوت در پیش گرفته و در آن، برخلاف دیگر آثارش، از الگوی واقع‌گرایانه در روایت و پیرنگ حوادث پیروی نکرده است، وی در این رمان. حوا...

رمان یکی ازانواع ادبی جدید است که دراوایل قرن بیستم،به عنوان یک فنّ ادبی مستقل،جایگاه خودرادرادبیات عربی محکم کرد.این گونه­ی ادبی دربیان مسائل مربوط به زندگی انسان معاصرکه بامعضلات خاصّ دنیای خوددست وپنجه نرم می­کند،از توان بالایی برخوردار است و توجّه بسیاری از نویسندگان خوش ذوق را به خود جلب کرده است؛ یکی از این نویسندگان معاصر عرب«نجیب محفوظ»است که علاوه بر داستان کوتاه، در زمینه­ی رمان نیز آثار...

داستان موقعیت یک جریان ادبی غربی و یک شیوه ی داستان نویسی است که نام کافکا با آن گره خورده است. این نوع ادبی در ادبیات عرب تقریباً ناشناخته است و نویسندگان عرب از طریق مطالعه ی داستان های غربی با سبک و سیاق آن آشنا شدند. جرج سالم نویسنده سوری از جمله کسانی است که رمان «فی المنفی» (درتبعیدگاه) خود را در این قالب نگاشته و مقاله حاضر با رویکردی تحلیلی به بررسی شاخصه های این سبک در رمان فوق می پرداز...

صحنه، موقعیت مکانی و زمانی وقوع حوادث داستان است که عمل داستانی بر آن روی می-دهد و علاوه بر موقعیت جغرافیایی و زمان وقوع حوادث، شرایط کلی و عمومی حاکم بر رفتار و عمل شخصیت‌های داستان نیز در آن مؤثر است. « کوری » اثر ژوزه سارا ماگو و « بیراه » نوشتۀ پاتریک مودیانو، وجوه مشترک تأمل‌برانگیزی دارند؛ ازجمله، درونمایۀ فلسفی؛ توجه به بحران‌های بزرگ هویتی و فکری در زندگی انسان معاصر و بهره‌مندی از تمهی...

بررسی تصویر هنرمند در داستان­نویسی معاصر از منظر مطالعات میان­رشته­ای ادبیّات تطبیقی، نشان می­دهد که برخی از رمان­های فارسی و عربی از جلوه­هاینقّاشی شکل گرفته است. دو رمان چشم­هایشبه قلم بزرگ علوی و ذاکرة الجسداثر احلام مستغانمی که دربارة زندگی نقّاش و ارتباط او با مدل­های نقّاشی نوشته شده­اند، گویای این الهام هنری­اند. در این تحقیق به روش تحلیل سبک­شناسی متن، ساختار هر دو رمان در سه حوزة زبانی، اد...

قرن بیستم سرآغازی شگرف در زمینه نقد ادبی معاصر است. یکی از مباحثی که در این زمان مطرح شد، نگاه به شکل، ساختار و بافت آثار ادبی بود. این توجه به ساخت آثار ادبی برای اولین بار به صورت حرکتی مستقل در روسیه ایجاد شد و پژوهشگران این شیوه، فرمالیست نام گرفتند. فرمالیست ها و اخلاف ساختارگرایشان، در پی یافتن الگو و نظامی از روابط درون متنی بودند که براساس آن به ارزیابی مفاهیم اثر بپردازند. دسته ای از پ...

محمود دولت آبادی از نویسندگان شاخص ادبیات معاصر ایران است و شاهکار او،‌ رمان کلیدر در ادبیات داستانی از جایگاهی ویژه و ممتاز برخوردار است.‌ خلق زبان تازه، بیان شاعرانه در توصیف ماجرایی تاریخی و تلفیق ادبیات و تاریخ به بهترین شکل، احیای سنتهای ادبی کلاسیک و بهره گیری از گنجینه‌ی عظیم ادبیات سنتی با هدف احیای زبان فارسی به عنوان یک هویت ملی، از جمله مواردی است که این رمان را در میان آثار هم نوع خ...

دیر زمانی نیست که دستاوردهای میان رشته ای در علوم انسانی، پا گرفته امّا رهاورد آن درخشان بوده است؛ زیرا کارکرد رشته­­ های علوم انسانی را بیش از پیش گسترده است. جستار پیش رو با بهره­ گیری از نظریۀ همرنگی از الیوت آرونسون، روان شناس اجتماعی معاصر، به کندوکاو در شخصیت­های داستانی سیمین دانشور پرداخته است. نگاه دوباره به شخصیت ­های رمان ­ها، این گزارش را به آن رسانده است که شخصیت­ ها برای دستیابی به...

هشت سال دفاع مقدس، بزرگترین پدیده تاریخی کشور ما در سه دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی محسوب می شود که تمامی شوون اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه را تحت تأثیر قرار داده و به دنبال آن با نگاهی نو، تأثیری ژرف و بنیادین بر ادبیات به جا گذاشته است. در این دوره ادبیات داستانی و بویژه رمان از لحاظ کیفیت و مضمون متحول گشته، شخصیت های آن هویتی تازه می یابند؛ شخصیت زن که در گذشته همـــواره مبهم و تیره و ع...