رابطه عقل و ایمان همواره مسئله ای بحث انگیز بوده است. عالمان الهیات قرون وسطا در پی تلفیق فهم فلسفی و ایمان دینی بودند. اگوستین و آنسلم فهم را پاداش ایمان می دانستند و آکویناس تلاش کرد میان فلسفه ارسطویی و وحی مسیحی هماهنگی برقرار کند. پس از دکارت با تفکیک میان امور ذهنی و عینی، زمینه تفکیک قلمرو علم از الهیات فراهم شد. علاوه بر این، با نقادیهای کانت و هیوم از الهیات عقلی، امکان الهیات میشود، د...

تأمین حقوق و آزادی ملت ها ازمسائل مهم و ضروری در هرنظام سیاسی می باشد.  به گونه ای که اکثرنظام های سیاسی جهان بخشی از قانون اساسی خود را به بیان این حقوق تخصیص داده اند. قانون اساسی ایران و پاکستان که دارای نظام جمهوری اسلامی هستند و قاعدتا از احکام و آموزه های دین مبین اسلام تبعیت می کنند،از این قاعده مستثنی نبوده وبه بیان حقوق ملت پرداخته اند لذا مطالعه حاضر با روش تحلیلی-تطبیقی به بررسی تطبی...

شناخت انسان یکی از پایه‌های جهان‌بینی هر مکتب است و ارائه یک نوع انسان‌شناسی خاص در توجیه و تبیین بسیاری از موضوعات یک مکتب تأثیر دارد. فطرت اخلاقی به‌عنوان یکی از شاخصه‌های اصلی در انسان‌شناسی استاد مطهری نقش مهمی ایفا می‌کند. از نظر ایشان، انسان به‌لحاظ ساختار ذاتی و درونی هم واجد آگاهی‌های اخلاقی است و هم برخوردار از گرایش به خوبی‌ها و نفرت از بدی‌هاست. انسان این دو مؤلفه را به اقتضای ساختار...

دین مقدس اسلام، خداوند را قانون گذار حقیقی می داند. اندیشه ورزان مسلمان درباره برخورداری پیامبر اکرم (ص) از حق تشریع، اختلاف نظر دارند. دلایل معتقدان حق تشریع برای پیامبر و ائمه (ع)، قول به نقصان دین و تأیید نظریه بسط شریعت و تعدد مصادر تشریع و... را در پی دارد. این مقاله، دلایل این دیدگاه را بررسی می کند و نظریه حق تشریع برای غیر خدا را نامعتبر می شمرد.

اگر زبان دین و اسلوب‌های بیانی آن رمزدار و معماگونه باشد، هدف آن که همانا هدایت و انتخاب و رشد و تکامل است، صعب الوصول خواهد بود. این مقاله با داده‌های قرآنی و تحلیل فلسفی مفردات در جست‌وجوی ژرفای ماندگاری اسلوب‌های قرآنی در ازمنه طولانی است و هدف آن استفاده مطلوب از اسلوب‌های مکشوف از قرآن در متون امروزی است. روش به کار گرفته شده مطالعه کتابخانه‌ای و استفاده از آیات قرآن و متون اصیل دینی به شی...

پرسش از منشاء قرآن همواره از سوی مخالفان و موافقان دین اسلام مطرح بوده است. از قرن نوزدهم، این پرسش محور مطالعات بسیاری از مستشرقان قرار گرفت و دیدگاه های گوناگونی در این باره ارائه شد. در این مقاله، ابتدا اهمّ دیدگاه های اندیشمندان اسلامی درباره منشاء قرآن بیان شده است و آنگاه مهم ترین دیدگاه های قرآن پژوهان غربی در این باره به روش کتابخانه ای استقراء گردید که بر اساس آن، مشخّص شد که اهمّ نظرات د...

سعدالدّین محمود شبستری، عارف و شاعر اوایل قرن هشتم، صاحب کتاب گرانقدر گلشن راز، علی­رغم کوتاه دامنی اثرش، به وفور از مضامین و آموزه­های قرآنی و روایی، تأثیر پذیرفته است. میزان آشنایی و احاطه­ی وی بر تعالیم وحیانی و کلام معصومین و بزرگان دین تا حدّی است که از این تعلیمات، به شیوه­های مختلف ادبی ( اقتباس، تضمین، تلمیح، تشبیه، تمثیل، تحلیل، اشاره و ...) سود برده است. این مقاله، کاوش و کوششی در جهت ش...

یکی از مسائل مهم در دین پژوهی تطبیقی و نیز در فلسفه دین و الهیات جدید، مسئله نسبت میان ادیان است. از سویی تعدد و تنوع ادیان و از سوی دیگر جهانی شدنِ ناشی از دنیای متجدد، با افزایش توجه و نگاه پیروان ادیان به یکدیگر، دیدگاه هایی همچون حصرگرایی، کثرت گرایی و شمول گرایی را در باب نسبت ادیان به بار آورده است. در این میان، فریتیوف شوان و دیگر سنت گرایان به نظریه »وحدت متعالی ادیان» قائل اند. بنابر ای...

دین به منزله ی یکی از ارکان زندگی انسان، مورد مطالعه ی رویکردهای مختلف علوم انسانی و اجتماعی ازمنظر درون دینی و برون دینی قرار گرفته است. تفسیرگرایی با جهت گیری برون دینی، از جملهفراگیرترین این رویکردهاست که کلیفوردگیرتز را می توان یکی از اندیشمندان برجسته ی آن به شمار آورد؛ وی انسان شناسی است که با رویکرد تفسیرگرایانه و گرایش نمادگرا به مطالعه ی دین در جوامع مختلف پرداخته است. از دیگر سو، مرتض...

دین مقدس اسلام، خداوند را قانون‌گذار حقیقی می‌داند. اندیشه ورزان مسلمان درباره برخورداری پیامبر اکرم (ص) از حق تشریع، اختلاف نظر دارند. دلایل معتقدان حق تشریع برای پیامبر و ائمه (ع)، قول به نقصان دین و تأیید نظریه بسط شریعت و تعدد مصادر تشریع و... را در پی‌دارد. این مقاله، دلایل این دیدگاه را بررسی می کند و نظریه حق تشریع برای غیر خدا را نامعتبر می شمرد.