کتاب اوستا به زعم زردشتیان در زمرۀ متون وحیانی قوم ایرانی است که از جانب اهوره مزدا و توسط وهومنه فرشتۀ وحی بر «زره­توشتر» پیامبر آریایی نازل شده است. یسنا یکی از اجزای اوستای ایرانیان است که معتبرترین بخش سرودهای زردشت به نام «گاتها» یا «هات­ها» درآن قرار گرفته است. این نوشتار با روش توصیفی و تحلیل محتوای متون ایرانی به معرفی یسنای هفت فصل ایرانیان باستان و بررسی مفاهیم مندرج در آن می­پرد...

تحقیق پیرامون چگونگی و چرایی گسترش نسبتا سریع دیانت اسلام در ایران در قرون اولیه هجری از جمله مباحثی است که هنوز مورد توجه و عنایت پژوهشگران عرصه تاریخ است. آگاهی از چند و چون اوضاع سیاسی, مذهبی ایران در آستانه ورود اعراب مسلمان ما را در فهم علل و عوامل ترک آئین قدیم و گروش به سوی اسلام از سوی ایرانیان رهنمون می سازد. مدعای مقاله حاضر این است که حاکمیت ساسانی در آخرین ایام خود گرفتار بحران در س...

جریان‌شناسی خداناباوری جدید و معضلات پیشِ روی دینداران از جمله مسائلی است که در این سال‌ها، الاهی‌دانان مسیحی را به موضع‌گیری واداشته است. خداناباوری جدید، خوانشی جدید از الحاد است که هجمه‌ای خصمانه علیه هر گونه دین‌باوری، به‌ویژه دیانت مسیحی را سرلوحه فعالیت‌های خود قرار داده است. در سال‌های منتهی به دهه اول قرن بیست‌ویکم، دفاعیه‌های متعهدان به دین در برابر این هجمه جدید رو به فزونی گذاشته است....

این مقاله در مورد سرچشمه­هایورزش زورخانه­ای و باستانی ایران بحث کرده است. ظاهراً این ورزش باستانی از آغاز به صورت جدّی تحت تأثیر مسائل مذهبی و اجتماعی – اخلاقی قرار گرفته است. آیین­ها و ادیانی مانند آیین مهری و دین زردشتی پیش از اسلام، بر این ورزش باستانی تأثیر گذاشته­اند. پس از اسلام نیز جلوه­هایی از رفتارهای اجتماعی و دینی مانند عرفان و تصوف، آیین فتوت و مذهب تشیع در آن نمود پیدا کرده است. این ...

سرزمین ایران از دیرباز خاستگاه تمدن های بزرگ و کهن بوده است که پادشاهی ساسانیان یکی از آنها محسوب می شود. همان طور که می دانیم ایرانیان از تمدن های میان رودان، مصر، یونان و روم آگاهی داشته و بطبع از این تمدن­ها الهام گرفته و بر آنها نیز تأثیر گذاشته­­اند، این امر طبیعی است که در طی برخورد و کشمکش و جنگ و صلح بین این تمدن ها در طول تاریخ ما شاهد تحولات و دگرگونی های سیاسی، اجتماعی ،اقتصادی ،فرهن...

شیخ اسماعیل محلاتی که به عالمی نواندیش در حوزه نجف مشهور بود با آغاز جنبش مشروطه‌خواهی و بعد از استقرار آن در ایران به همراه سایر علمای برجسته آن حوزه مانند آخوند خراسانی، مازندرانی، نایینی و طهرانی به حمایت و دفاع از مشروطه برخاست. او همزمان با دایر بودن مجلس دوره اول و حدود یک سال قبل از کتاب تنبیه‌الامه و تنزیه المله نائینی، رساله‌ای ...

کتاب الفتنة جدلیة الدین و السیاسة فی الاسلام المبکِّر اثر متفکر و مورخ تونسی دکتر هشام جعیط از آثار جهانی است که در دسامبر 1991 به عربی ترجمه شد و انتشارات دارالطلیعه در بیروت آن را چاپ کرد. در این کتاب، که در پنج ‌‌بخش تنظیم شده است، رویدادهای مهم تاریخی‌ای که 30 سال پس از رحلت نبی مکرم (ص) به وقوع پیوسته مطرح شده و با محوریت رویدادهای سال‌‌های پایانی خلافت عثمان و دوران خلافت امام علی (ع) بررسی...

چکیده این مقاله ارتباط یا عدم ارتباط دیانت و سیاست در اندیشه خواجه طوسی را در کتاب سیاست نامه بررسی می‌‎کند.  سوال اصلی مقاله این است که رابطه بین دین و سیاست در نظام فکری خواجه چگونه سامان یافته است؟ در پاسخ به  سوال مذکور فرضیه مقاله این است که در اندیشه خواجه بین دین و سیاست یک ارتباط مستقیم وجود دارد؛ به طوری‌که خواجه در تبیین دیدگاه خود در خصوص ارتباط سیاست و دیانت به آیات قرآنی ت...

رساله حاضر که باعنوان «مفاهیم اسطوره ای ایزدان و ایزد بانوان در تمدنهای شرق باستان (مصر، هند، بین النهرین، عیلام، ایران» به نگارش درآمده است، به بررسی ایزدان و ایزد بانوان مشترک این تمدنها و مطالعه تفاوتها و شباهتهای مفهومی و عملکردی و ظاهری آنها می پردازد. در این بررسی، همه ایزدان تمدنهای مذکور مورد بررسی قرار نگرفته، بلکه تنها به ایزدان و ایزد بانوانی که نقش عملکردی و مفهومی مشترک داشته اند پ...