منطق، یکی از مهم‌ترین دلبستگی‌های مترجمان در نهضت ترجمة آثار یونانی ‌ـ سریانی به زبان عربی بود. اما آن‌چه ایشان محور کار خود قرار داده بودند مجموعه رساله‌های ارگانون ارسطو بود. در این دوره، «دیالکتیک» افلاتون، نه به طور مستقیم، بلکه با واسطة ارسطو به دست اعراب رسید. این واسطه، سبب شد که فهم دقیق این روش استنتاجی امکان‌پذیر نشود. درواقع، از همان روزهای آغازین ورود منطق به جهان عربی، منطق‌دانان ع...

این پژوهش توصیفی-تحلیلی به کاربست تئوری «یین و یانگ» به عنوان یکی از نافذترین اصول چهارچوب فلسفی خاور دور، در تحلیل و توصیف رویکردهای هنری شاخص غرب، و گرایش تناوبی آنها در غالب «یین» و «یانگ» می پردازد. به طوری که مکاتب و سبکهای هنری بین قرن پانزدهم تا پایان قرن نوزدهم، به صورت دوتایی تحت عناوین یین و یانگ با هم مقایسه شده و از زاویه تازه ای به روند ادوار تاریخی هنر غرب نگریسته شده است. از آنج...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

زمان با سه آموزۀ کلیدی فلسفه هگل یعنی مکان، صیرورت و روح همبسته است؛ 1. مکان، زمان می­شود؛ یعنی وجود مکان به مثابه زمان (توالی اکنون­ها) متعین می­شود. 2. زمان به این معنا صیرورت به شهود درآمده است که حرکت دیالکتیکی روح در آن ر خ می­دهد. 3. شباهت زمان- ­به مثابه اکنون­های تهی و انتزاعی­- و روح -­ به مثابه مفهوم­- روح را قادر به نفی زمان می­سازد. هایدگر این تحلیل هگل را مناسبِ فهم شایع از زمان (­ز...

این مقاله در نظر دارد تا با توجه به نظریة هگل در پیوند با فلسفة هنرهای زیبا خوانشی تازه از قصة زمستان شکسپیر به دست دهد. پژوهشگران تلاش خواهند کرد ایده‌های هگل را دربارة جنبه‌های هنری نمایشنامة نامبرده به کار گیرند. در این مطالعه، ارزش‌های زیبایی‌شناختی نمایشنامه از دو دیدگاه متفاوت اما کاملاً وابستة کلاسیسیسم و رمانتیسیسم و با توجه به تعاریف هگل از دوره‌های متفاوتِ ظهور و رشد و نموِ شکل‌های هنری ...

گزارة نظرورزانه یکی از نوآوری‌های منطقی هگل است که آن را نخست‌بار در درآمد کتاب پدیدارشناسی روح مطرح کرد. مفهوم اساسی این گزاره بر اساس نقدی شکل می‌گیرد که وی به منطق سنتی و نیز به منطق کانتی دارد. در این مقاله می‌کوشم تا نشان دهم این گزاره در اندیشة هگل چگونه شکل می‌گیرد چه نسبتی با گزاره‌های بنیادین در دو منطق پیش‌گفته دارد و نیز این برداشت خاص از گزاره چه امکاناتی را برای متافیزیک و منطق وی ...

چکیده هدف عمدة مقالة حاضر وارسی و ارزیابی نقادانۀ کتاب دیالکتیک روشنگری نوشتة آدورنو و هورکهایمر است. اثر مزبور یکی از متون اصلی جریان فکریِ «نظریة انتقادی» است که با عنوان صوری مکتب فرانکفورت مشهور شده است. نویسندگان کتاب، به واقع، از پیش کسوتان نظریۀ انتقادی اند و در معماری این جرگۀ فکری و طرح مفاهیم محوری آن جایگاه برجسته ای دارند. آدورنو و هورکهایمر دیالکتیک روشنگری (پارادایم فکری و جهان نگر...

فلسفه تاریخ هگل یکی از شیرین ترین و جذاب ترین و در عین حال تأثیرگذارترین بخش های فلسفه هگل است. او که به جبر در تاریخ و اراده روح در عالم هستی قائل است، انسان را برترین مخلوق در عالم هستی می داند. تمام مخلوقات و از جمله انسان وسیله روح برای رسیدن روح به تکامل هستند. مرگ انسان پایان کار اوست. انسان صاحب اراده است، ولی به دلیل فانی بودن و متناهی بودن انسان، اراده انسان در برابر روح و اراده او شکس...

چکیده این رساله در صدد است تا بیان دارد که اندیشه ی سیاسی در قرون هجده و نوزده مبتنی بر متافیزیک و مابعدالطبیعه بود و درکالبدشکافی تئوریک خود؛ مشهورات سیاسی و ایدئولوژیک خویش را مشروط به شاخص های معرفت شناختی و متافیزیکی می کرد. خود مدافعان اندیشه ی سیاسی نیز این تقدم مابعدالطبیعه بر اندیشه ی سیاسی را قبول داشته و رعایت می کردند. تا این که در پایان قرن نوزدهم این اندیشه پیش آمد که تأسیس و قوا...