مصر به عنوان یک بازیگر ژئوپلیتیک محور، کلید ایجاد یا تغییر توازن استراتژیک در خاورمیانه و آفریقای عربی است و تغییر در نوع و ماهیت نظام سیاسی این کشور، به مثابه تغییر در توازن استراتژیک و متعاقبا تغییر در ترتیبات امنیتی و مناسبات سیاسی منطقه خواهد بود. تحولات داخلی کنونی در مصر و شکل گیری جنبش مخالف فراگیر در مقابل رژیم مبارک، که بعد از تحولات تونس و فرار بن علی رئیس جمهور این کشور آغاز شد و به...

بحران سوریه از ‌چنان عمق و ابعادی برخوردار است که توانسته تعادل قوای قدرت‌های نافذ منطقه‌ای را متناسب با آنچه در این بحران از دست داده یا منافعی که به آن چشم دوخته‌اند برهم زند. در این بحران، تضاد ایدئولوژی و منافع استراتژیک عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ایران، راهبرد این نظام پادشاهی محافظه‌کار را به سمت حمایت از افراطی‌ترین نیروهای مخالف بشار اسد و جمهوری اسلامی ایران را به سوی حمایت از نظام...

همزمان با شتاب گرفتن فرایند «جهانی‌شدن» به‌خصوص «جهانی‌شدن اقتصاد» گروهی از اندیشمندان دست به نظریه‌پردازی‌های جدید زده و مدعی این مطلب شدند که فرایند جهانی‌شدن اهمیت «مکان‌ها» را از بین برده و «فاصله و مرز» دیگر معنایی ندارد. آنها مدعی شدند (جغرافیا دیگر مرده است) و «نقشه‌های جغرافیایی» چندان در دنیای جدید کارآمد نیستند. در پاسخ به این نظرات، جغرافی‌دانان زیادی دست به انجام یک سری تحقیقات انتق...

مقاله حاضر بر آن است تا با بیان رویکردها، اندیشه­ها و کنش­های ژئوپلیتیکی ایران قبل و پس از انقلاب، ژئوپلیتیک جدید ایران پس از انقلاب را تبیین نماید. نگارندگان در این مقاله به دنبال این پرسش هستند که وقوع انقلاب اســـلامی چه تحولی در ساختــار ژئوپلیتیک ایران پدید آورد؟ در پاسخ  با بررسی و واکاوای بنیان­های اندیشه­ای و عملی ساختار سیاسی جمهوری اسلامی و اصول اساسی حاکم بر سیاست خارجی کشور این فرضی...

نظم ژئوپلیتیکی جهان اسلام که مبتنی بر وحدت و یگانگی امت اسلامی است، به طور اصولی متفاوت با نظم جغرافیایی موجود است و بر اساس نظم سنتی وستفالیایی بنا شده است. به نظر می رسد ناسازگاری اصولی نظم عقیدتی اسلام با نظم وستفالیایی در ابعاد زیر قابل بررسی است: - اسلام به مرزهای عقیدتی و نادیده انگاشتن اصل انشعاب ملی و نفی دولت ملی تأکید می ورزد؛ - اختلاف در منشأ قوانین سامان بخش و تنظیم کننده مناسبات ...

امنیت وآرامش مرز های سیاسی از جمله عواملی است که باعث توسعه هر کشور نقش مهمی ایفا می کند.در سالهای اخیر برخی اقدامات در مناطق مرزی جمهوری اسلامی ایران توسط کشورهای همسایه ویا کشورهای فرا منطقه ای ، زمینه های ناامنی را فرا هم آ ورده است. لذا با درک این مفهوم ،شناخت ویژگیهای مرز های شرقی وروابط ایران وکشور پاکستان با نگاهی دقیق تر به مشکلات مناطق مرزی مشترک دو کشور داشته ایم. مرز شرقی ایران به خا...

همگرایی فرایندی است که طی آن کشورهای مختلف به صورت داوطلبانه متقاعد م یشوند تا فعالیت های خود را به سمت مرکزیت جدیدی جهت دستیابی به اهداف مشترک در سایه قدرتی فراملی سوق دهند. با وجود علایق مشترک در زمین ههای دینی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در بین کشورهای منطقه غرب آسیا 4، این منطقه فاقد سازمان منطق های فراگیر است. مقاله حاضر به روش توصیفی - تحلیلی و با تأکید بر عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر در شکل ...