پژوهش حاضر به توصیف و تحلیل بازنمایی واج /r/ در گویش ترکی عجب‎شیری در محیط‌های واجی مختلف در چارچوب نظریة بهینگی می‌پردازد. نظریۀ بهینگی، در قالب تعامل محدودیت‌های نشانداری و پایایی، به توجیه فرایندهای واجی می‌پردازد. داده‌های این پژوهش، از گویشوران بومی مسن و بی‌سواد عجب‎شیر جمع‌آوری شده است. لازم به ذکر است در این گویش، واج /r/ در هیچ محیط واجی تظاهر آوایی ندارد و همواره یا به واج /j/ تبدیل م...

در این پژوهش توزیع رسایی در هجای زبان فارسی بررسی شده است. مطابق با اصل توالی رسایی، رسایی در هجا می بایست از مقدار کمینه شروع شده در هسته به اوج رسیده و سپس تا پایانه کاهش یابد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که زبان فارسی از این الگو به صورت کلی پیروی می کند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که گروه های همخوانی رسا در تمامی جایگاه ها بیش از میزان قابل انتظار ظاهر شده و گروه های همخوانی نارسا مانن...

در این مقاله، به بررسی راه­کارهای انطباق وام­واژه­های فعلی در زبان­های فارسی، کردی و ترکی آذربایجانی می­پردازیم. شواهد موجود بیانگر آن است که زبان فارسی در مقام زبان پذیرا[1]، افعال قرضی را مستقیماً به صورت «فعل» در نظام فعلی خود وارد نمی­کند، بلکه از سه راه­کار عمدۀ دیگر انطباق وام­واژه­های فعلی یعنی «همکرد»، «وام­گیری معنایی» و «درج غیر­مستقیم» استفاده می­کند. با آن­که زبان کردی جزو زبان­های ا...

هدف از این تحقیق بررسی نظام آوایی زبان ترکی آذری (گونه ی تبریز) در چهارچوب انگاره-های غیرخطی و بهینگی است. در گردآوری داده ها از گفتار چند گویشور بومیِ ترک زبان، خود نگارنده به عنوان گویشور بومیِ زبان آذری و منابع مکتوب از جمله فرهنگ لغت آذری – فارسی استفاده شده است و این داده ها به روش توصیفی – تحلیلی بررسی شده اند.این پژوهش از پنج فصل تشکیل شده است: فصل اول که کلیاتِ پژوهش است به چهارچوب پژوهش ا...

هدف از پژوهش‏ حاضر بررسی ‏برخی از مهم‏ترین فرایندهای واجی موجود در گویش بروجردی ‏است. این گویش یکی‏ از گویش‏های ‏لری ‏است ‏که ‏به‏همراه‏ زبان ‏فارسی،‏ به ‏شاخه جنوبی ‏زبان‏های ‏ایرانی‏ غربی تعلّق‏ دارند. داده‏های مورد استفاده در پژوهش از میان واژه‏ها و عبارات گفتگوهای محاوره‏ای گردآوری‏شده از تعداد هجده گویشور این گویش استخراج شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و در چارچوب واج‏شناسی زایش...

این مقاله به بررسی آزمایشگاهی همگونی محل تولید همخوان خیشومی تیغه­ای /n/ با همخوان انسدادی لبی بعد در دو مرز هجایی و واژگانی می­پردازد. مقادیر فرکانس­های دوّم و سوّم در سه ناحیه مرکز واکه، پایان واکه و محدوده بست خیشومی توالی­های آوایی Vnb و Vmb که از کلمات طبیعی زبان فارسی استخراج شده بودند محاسبه شده و با یکدیگر مقایسه شدند. فرکانس همین سازه­ها در کلمات مختوم به خیشومی تیغه­ای /n/ در بافت مجزا ...

یکی از موضوعات اساسی در بررسی همخوان های انسدادی مسئله ی مدت زمان آغاز واکداری و معادله مکانی برای تعیین جایگاه تولید آنهاست. پژوهش حاضر نیز با هدف بررسی صوت شناختی همخوان های انسدادی زبان فارسی آغاز شد و برای دستیابی به هدف فوق، در این پژوهش فرضیات و پرسش هایی مطرح نمودیم تا بتوانیم ارتباط مدت زمان آغاز واکداری و معادله مکانی را با توجه به متغیرهای سن و جنس تشخیص دهیم. در این راستا پنجاه واژه ...

مقدمه: نظر به اهمیت بهره‏ گیری از ابزارهای نمایه‏ سازی از قبیل اصطلاحنامه‏ ها و سرعنوان‏ های موضوعی پزشکی در ذخیره و بازیابی اطلاعات پزشکی، مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان همخوانی کلیدواژه‏ های مقالات مجله انگلیسی زبان علوم پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی (journal of paramedical sciences) با سرعنوان‏ های موضوعی پزشکی (mesh) انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی از نوع کاربردی می‏...

بسیاری از زبان شناسان ساختار هجایی زبان فارسی را شامل یک همخوان اجباری به عنوان آغازه هجا، یک واکه در جایگاه هسته و یک یا دو همخوان اختیاری در جایگاه پایانی می دانند. بر این اساس، این امکان که در زبان فارسی دو واکه در دو هجای مجاور در کنار یکدیگر قرار بگیرند وجود ندارد و در این زبان با شیوه های خاصی که مهم ترین آن ها افزایش همخوان میانجی است، از التقای مصوت ها جلوگیری می شود. در این مقاله، با ...

نقش تقابلی مشخصة [گستردگی چاکنای] در توصیف  همخوان های انسدادی و سایشی در سایر زبان ها مانند زبان انگلیسی تأیید شده است؛ ولی در زبان فارسی، نقش این مشخصه تنها درمورد انسدادی ها بررسی شده و درمورد نقش آن در رفتار واجی همخوان های سایشی پژوهشی انجام نشده است. در این مقاله، نشان می دهیم که در چارچوب نظریة زمان بندی چاکنایی، توصیف سایشی ها با این مشخصة حنجره ای توجیه آوایی می یابد، سپس براساس فرض تم...