توحید صفاتی، بیان‌گر رابطه صفات ثبوتی حقیقی با ذات الهی است و در آن سه دیدگاه کلی مطرح می‌شود: زیادت صفات بر ذات (دیدگاه اشاعره)، نیابت ذات الهی از صفات (دیدگاه معتزله) و عینیت صفات با ذات الهی (دیدگاه امامیه). امیرالمؤمنین× در خطبه اول نهج‌البلاغه، کمال اخلاص را نفی صفات از ذات الهی می‌داند: «کَمَالُ الْإِخْلَاصِ لَهُ نَفْی الصِّفَاتِ عَنْهُ». تفسیرهای متعددی در تبیین این روایت، عرضه شده که نوشتار حاضر، با روش ت...

این پایان نامه به دنبال شناخت مبانی فلسفی- کلامی فخر رازی و علامه طباطبایی در تفسیر آیات مربوط به علم الهی و تأثیر این مبانی در برداشت آنها از آیات مربوط به علم الهی است. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی و اسنادی با تکیه بر تحلیل محتواست. علامه طباطبایی علم را «حصول امر مجرد از ماده برای امر مجرد» می داند. ‍ او علم را به دو قسم حضوری و حصولی تقسیم می-کند. در علم حضوری، وجود معلوم نزد عالم ...

شعر عرفانی فارسی مبین فکر وحدت وجودی است به گونه ای که می توان گفت روح و روان شاعر عارف با وحدت وجود گره خورده است، عطّار از جمله شعرای عارفی است که در اشعار خود با زبانی ساده و به دور از پیچیدگی به بیان حالات و نکات عرفانی پرداخته و بر این عقیده است که تمام آفرینش از تجلّی خداوند واحد به ظهور رسیده و کثرت موجود در جهان چون آینه های متعددی هستند که هر کدام با توجه به خصوصیتی که دارند نمایشگر وحدت...

در این پایان نامه پس از بررسی معنای لغوی و اصطلاحی حجت و تحلیل آن در آیات و روایات به اثبات اتمام حجت از سوی پرودگار خواهیم پرداخت. بدین معنا که خداوند متعال در جهت هدایت انسان ها در مسیر سعادت از هیچ کاری فروگذار نکرد و حجت بالغه خود را از طرق بسیاری محقق ساخت. به گونه ای که با وجود این دلائل روشن و واضح، هیچ بنده ای در روز قیامت بهانه ای برای ضلالت و گمراهی خود نخواهد داشت و در واقع معنای حجت...

حکمتی که امروز با نام حکمت متعالیۀ صدرایی شناخته می شود و بر بلندای تاریخ فلسفۀ اسلامی می درخشد، از آغاز تدوین تاکنون، دارای فراز و نشیب هایی بوده که درخور مطالعۀ تاریخی است. بر هیچ کس پوشیده نیست که رشد و شکوفایی انواع دانش ها مرهون همت بلند مردانی است که با فداکاری خود ، در این راه از هیچ تلاشی فروگذار نکردند . آخوند کاشی را می توان از مُروّجان و بلکه از احیاگران حکمت متعالیه صدرایی دانست . تسل...

انسان از جمله موجودات شگفت انگیز عالم هستی است که دارای جنبه های مختلفی می باشد و با توجه به هر جنبه ای ، موضوع علوم بشری قرار می گیرد. محور و اساس مسائل اسلام نیز انسان می باشد. از آنجا که خدای متعال ما را به نیروی عقل و اندیشه مجهز ساخته است، باید در نظام آفرینش تأمّل و تدبّر کنیم تا به قدر توان به حکمت خداوند پی ببریم. هدف از پژوهش حاضر، بررسی مبانی انسان شناسی و تاثیر مناسک اجتماعی بر تربیت ...

از نظر شاه نعمت الله ولی، ادراک ذات الهی توسط حس، وهم، خیال و عقل ناممکن است. اما با کشف و مشاهدۀ تام می توان به معرفت ذات الهی رسید. معرفت ذات فقط از طریق خود ذات امکان پذیر است؛ یعنی ذات الهی توسط غیر نمی تواند شناخته شود؛ زیرا غیری وجود ندارد تا بتواند عارف ذات شود. انسان با فنا از وجود مقید خود به ذات حق باقی می گردد. اما تعین از انسان کاملاً مرتفع نمی شود، فقط شاهد اتصال وجود مقید خویش به و...

ویلیام وردزورث(1850-1770)یکی از پربارترین شعرای رمانتیک انگلستان است که شعر رمانتیک توسط او و دوست شاعرش کالریج به اوج شکوفایی وکمال رسیده است . وردزورث در دوران کودکی و جوانی با زادگاهش‘دریاچه ها‘کوه ها‘تپه هایش انس و الفتی یافت و براین باور شد که طبیعت مونس و یار بزرگ آدمی است ‘ آن گونه که می توان حضور شکوهمندانه خدا را درآن جلوه گر دید. دوروتی ‘ خواهر وردزورث ‘ همدم زندگانی او بود و در تدوی...

قرآن کریم به عنوان هادی و راهنمای بشر در همه ی مراحل زندگی، تمامی نیازهای بشر را مدِّ نظر خود قرار داده و آنها را به شکل کامل بیان فرموده است. یکی از این نیازهای بشر، نیاز به داشتن آرامش در مسیر زندگی است. این نیاز در دوران حاضر به قدری مورد توجّه بشر قرار گرفته است که بسیاری از تلاشهای خود را بدان سو معطوف کرده و هزینه های بسیاری نیز برای آن می پردازد. قرآن نیز به این نیاز مهمّ بشر بی توجّه نبوده و...

بلایا و امتحانات الهی یکی از سنّت‌های قطعی و عامّ الهی است که در طول تاریخ به‌عنوان یک دل‌مشغولی جدّی برای انسان مطرح بوده و سبب پیدایش نگرش‌های مختلف فکری در مورد فلسفه‌ی وجودی و ماهیّت آن شده است. در کلام اسلامی این مسأله در بحث حکمت الهی، علم الهی، عدل الهی، توحید در خالقیّت و توحید ذاتی مطرح گردیده است و اندیشمندان مسلمان پاسخ‌های مناسب به آن داده‌اند. امّا به‌دلیل اینکه زندگی روزمرّه‌ی مردم و جوا...