در این مقاله با تفکیک «عقلانیت عملی» از «عقلانیت علمی و شناختی» نشان داده می شود که عقلانیت شناختی، مربوط به فاعل شناخت و عالم علوم انسانی است که اعتبار خود را از اعتبار عقلانیت پارادایم های فلسفهٔ علم می گیرد. اما عقلانیت عمل که به «موضوع شناخت» علوم انسانی مربوط است، اعتبار خود را وامدار فلسفه و نظام اخلاقی است. به علاوه وظیفهٔ عقلانیت شناختی در قلمرو علوم انسانی، فهم روشمند رفتارها و کنش های آ...

در این مقاله کوشیده شده، نقش و جایگاه باستان شناسی دوران اسلامی در بازشناسی فرهنگ و تمدن اسلامی مورد ارزیابی قرار گیرد. به همین منظور، ابتدا به تعریف و خاستگاه باستان شناسی اسلامی پرداخته شده است. در ادامه با بررسی دو دوره شاخص فرهنگی در تاریخ ایرانِ دوران اسلامی (حکومت آل بویه و عصر صفوی) عوامل بالندگی و شکوفایی حیات اجتماعی و نیز عوامل رکود در ادوار تاریخی دیگر مورد مطالعه قرار گرفته است. در پ...

در کشور ما، توجه کمی به ترجمة متون علمی، به‌ویژه متون علوم‌اجتماعی شده‌است و اکثر محققان و دانشگاهیان ترجمه‌پژوه و زبان‌شناس ما توجه خود را به متون ادبی معطوف کرده‌اند.البته،باید گفت که نظریه‌پردازان ترجمه نیز زیاد به متون علمی نپرداخته‌اند و تمرکز اصلی‌شان متون ادبی بوده‌است. ترجمة متون علمی مشکلات خاص خود را دارد و هرکسی قادر نیست که وارد عرصة ترجمة متون علمی، به‌خصوص متون علوم اجتماعی، شود. ...

هدف از این پژوهش شناسایی اشتباهات آماری در مقالات منتشر شده در حوزة علوم تربیتی است. برای این منظور از جامعة مجلات علوم تربیتی تعداد 92 مقاله از 12 شماره به صورت خوشه‌ای دو مرحله‌ای انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. طرح پژوهش از نوع تحلیل مستندات و روش تحلیل داده و اطلاعات به روش مقایسه‌های چندگانه به کمک آزمون فرض مبتنی بر فاصله اطمینان نمودارهای خطا بود. نتایج نشان داد از 92 مقاله مورد بررسی 39 ...

یکی از مناقشه برانگیزترین موضوعات در چند دهه اخیر پدیده جهانی شدن و چالش های ناشی از آن است که به باور بسیاری از صاحب نظران، بایستی برای جلوگیری از آسیب در مقابل آن ها به چاره جویی پرداخت. همکاری های چند جانبه و یکپارچه سازی، راهکاری است که می تواند با حمایت از کشورهای عضو برای اصلاح ساختارهای داخلی، آن ها را آماده ورود به فضای جهانی کند. به رغم اهمیت موضوع فوق، ضعف جدی در میان کشورهای اسلامی د...

چکیده هدف از پژوهش حاضر، بررسی و تعیین میزان انطباق چکیدة فارسی مقاله‌های مجلّه‌های علمی ـ پژوهشی حوزة علوم انسانی با عناصر مندرج در استاندارد ایزو 214 است . روش پژوهش، پیمایشی است. به دلیل تنوّع چکیده‌ها در این حوزه، چکیده‌ها به دو دسته کلّی تقسیم شد:           1. چکیده‌های راهنما 2. چکیده‌های تمام‌نما. دو سیاهة استخراج شده از عناصر مندرج در استاندارد ایزو 214 به ع...

پژوهش حاضر، به بررسی تولیدات علمی کشورهای اسلامی در پایگاه وب آو ساینس در بازة زمانی 1994-2008 می‌پردازد. به همین منظور، میزان حضور کشورهای اسلامی در عرصة تولیدات علمی  بین‌المللی و میزان تأثیرگذاری آنها بر تولید علم (میزان مستند واقع شدن) مورد بررسی قرار می‌گیرد. جامعة مورد مطالعة این پژوهش تعداد 16 کشور از میان 57 کشور جهان اسلام است که در زمرة فعال‌ترین کشورهای جهان اسلام، با احتساب حداقل می...

پزشکان دوره اسلامی بیشتر برای درمان بیماری ها از گیاهان دارویی و سایر درمان های غیر جراحی استفاده می کردند؛ به همین دلیل در میان نگاشته های علوم پزشکی متون مرتبط با ابزار و وسایل جراحی در تاریخ علوم پزشکی دوره اسلامی نسبت به سایر نگاشته های این دوره کمتر دیده می شود. این پژوهش که به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و به روش کتابخانه ای انجام شده است، مقدمه ای بر ابزارشناسی جراحی در دوره اسلامی است که در آن...

هدف: پژوهش حاضر میزان همکاری علمی ایرانیان و پژوهشگران سایر کشورهای اسلامی در سه نمایه استنادی علوم، هنر و علوم انسانی و علوم اجتماعی طی سالهای 1900 تا 2008 را بررسی می کند. روش پژوهش: جامعه پژوهش حاضر را آن دسته از تولیدات علمی ایران نمایه شده در پایگاه وب علوم تشکیل می دهند که با مشارکت کشورهای اسلامی طی سال¬های 1900 تا 2008 منتشر شده اند. جهت تجزیه و تحلیل  داده ها از نرم افزار اکسل استفاده ...

بنابر نتایج این نوشتار، برتری جریان واردات ایران بر مناسبات تجاری، حاکمیت جریان غیرپویا بر ماهیت کلی مناسبات تجاری، نزول جایگاه بیشتر جمهوری های سی آی اس در بخش صادرات ایران و درمقابل تقویت جایگاه آن ها در بخش واردات ایران، ویژگی اصلی ژئواکونومیک روابط تجاری (1380 - 1391) ایران با حوزة سی آی اس[1] است. باوجود تبیین دلایل افزایش مناسبات تجاری متقابل از جهت واقعیت های اقتصادی -جغرافیایی (ظرفیت ها...