در آستانة دهة چهل، دانشجویان ایرانی در کشورهای اروپای غربی و آمریکا کنفدراسیونی از گرایش­های مختلف از قبیل گرایش به حزب توده، جبهة ملی و جریان­های اسلامی جهت سازماندهی برنامه­های اعتراضی علیه حکومت پهلوی تشکیل دادند. از جملة این کشورها ایتالیا بود که با گسترش مناسبات فرهنگی با ایران با اعزام تعداد زیادی از دانشجویان ایرانی مواجه بود. نفوذ جریان­ها و احزاب چپ مارکسیستی ـ کم...

علی‌عسکر (علی‌اصغر) جانفدا، خاورشناس ورزیده، در سال 1926م در آذربایجان ایران چشم به جهان گشود و در سال 1942م به عضویت حزب توده درآمد. بعد از صدور فرمان بازداشت سران و اعضای «حزب تودۀ ایران» ازسوی رضاشاه، گروهی نیز موفق به فرار شدند. علی‌عسکر جانفدا ازجملۀ افرادی است که جلای وطن می‌کند و اتحاد شوروی را برای اقامت انتخاب می‌نماید. او تا سال 1951م به‌عنوان پناهندة سیاسی در شهر چهارجوی جمهوری ترکمن...

شکل‏گیری شوراها تناسب چندانی با ساختار کلی قدرت سیاسی در نظام حکومتی ندارد و این به مشکلات عدیده‏ای منجر خواهد شد که فهم آن، عقل پیچیده‏ای نمی‏خواهد. شورا چیزی جز عمل حزب نیست و دارای همان کارکردهای مثبت و محدودی است که احزاب دارا می‏باشند. کارکرد احزاب معمولا این است که اعمال بخشی از دیکتاتوری قدرت سیاسی را علیه بخشی از مردم یعنی اعضا و هواداران خود بر عهده می‏گیرد و رهبر حزب را در دیکتاتوری و...

این مقاله بر آن است با احصا اصول نوعثمانی گری بر مبنای قرائت حزب عدالت و توسعه از آن و با تکیه بر متغیرهای ریشه ای، ارتباط مستقیم آن اصول را با مبانی نظری و اعتقادی این حزب نشان دهد. به همین جهت سه اصل محوریت ترکیه، مرزهای هویتی بین المللی و هویت شرقی-ارزش های غربی مورد شناسایی و ارتباط آنها با گروه های اجتماعی ای که حزب از میان آنها برخاسته است مورد بررسی قرار گرفته است. این امر موجب گردیده ای...

این مقاله پس از بررسی علل و اهداف طرح خاورمیانه ای جرج بوش به اثرات عملی سیاست های وی در طی هشت سال گذشته خواهد پرداخت. سپس تحلیلی از سه معضل سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه – عراق، ایران، و لبنان - ارائه خواهد کرد. آنگاه مواضع اعلامی باراک اوباما را درباره خاورمیانه و نیز جهت گیری احتمالی او را در قبال بحران های فوق بررسی خواهد کرد. پیش بینی این مقاله آن است که سیاست خاورمیانه ای اوباما بازگشت...

«مدیر مدرسه» یکی از رمانهای معروف جلال آل احمد است. این رمان در دهۀ سوم قرن اخیر شمسی نوشته شده است؛ دهه ای که در طیّ سالهای آن هنوز آل احمد از جوّ فکری متأثّر از افکار حاکم بر جریانات فکری حزب توده کاملاً بیرون نیامده است. در این رمان می توان به آسانی رگه های نظام فکری ماتریالیسم مارکسی را که «حزب کمونیست ایران» در زمان رضا شاه و «حزب توده» در زمان پهلوی دوم مبلّغ آن بود، پیدا کرد.1 درون مایۀ (them...

امروزه با افزایش روند استفاده از انرژی هسته­ای، شاهد افزایش فشارهای بین‌المللی از سوی نهادهای قانونی و کشورهای قدرتمند هسته­ای برای انحصاری کردن این فناوری هستیم که سبب ایجاد رقابت‌های هسته­ای در جهان و البته محدودیت‌های تبعیض­آمیز در این روند شده است. در این رابطه می­توان از مناقشه هسته­ای ایران یاد کرد که طی دهه گذشته موضوع اکثر محافل­ سیاسی در جهان بوده است. در این میان، اسرائیل با قلمداد کر...

بروز جنگ بین دو کشور، منافع دیگر کشورهای منطقه ای و بین المللی را دستخوش تغییر می کند و به همین دلیل فرصت ها و تهدیداتی را پدید می آورد که کشورهای منطقه و قدرت های بین المللی به ناچار می بایست موضع خود را نسبت به آن جنگ مشخص کنند. اینکه چه عوامل و زمینه هایی سبب می شود در شرایط بحرانی، یک دولت رویکردی جانبدارانه در حمایت از یکی از طرف های درگیر اتخاذ کند و یا اینکه در طول سال های درگیری بر حسب ...

گفتمان مبارزه ی مسلحانه در میان بخشی از فعالان سیاسی عصر پهلوی دوم پدید آمد و در دهه ی 1350، حکومت پهلوی را با چالش مواجه ساخت. مبارزه ی مسلحانه اساساً برخاسته از ماهیت سرکوب گرانه ی حکومت پهلوی دوم پس از کودتای 28 مرداد 1332 بود. پس از کودتا، امکان هرگونه فعالیت سیاسی قانونی از میان رفت و راه برای توسل به شیوه های خشونت آمیز و زیرزمینی مبارزه ی سیاسی هموار شد. نخستین نشانه های اعتقاد به مبارزه ...