جنگ ایران و عراق از نظر روند تحولات و وقایعی که در دوره زمانی مشخص رخ می دهد، به چند مقطع تقسیم می شود. مقطع نخست، دوره زمینه سازی عراق برای جنگ؛ مقطع دوم یک سال نخست جنگ و پیشروی نیروهای عراقی و سپس زمین گیر شدن آنها و مقطع سوم از مهر ماه سال 1360 تا آزادی خرمشهر را در بر می گیرد. در دوره سوم، نیروهای انقلابی و مردمی با همکاری نیروهای ارتش چندین عملیات بزرگ و موفق را طرح ریزی و اجرا کردند، که ...

در فضای برآمده از فروپاشی و اضمحلال چند امپراطوری جهانی مانند روسیه، اتریش و عثمانی در پایان جنگ جهانی اول، چگونگی شکل گیری انبوهی از خواسته های قومی و ملی در بخش های برجای مانده ازاین امپراطوری ها برای کسب نوعی موجودیت مستقل وکشوری، به یکی از مهمترین ویژگی های عصر خود و همچنین زمینه پدید آمدن مسائلی منجر شد که هنوز هم تا حل و فصل نهایی آنها، راه دشواری در پیش است.یکی از این مسائل، پدید آمدن کش...

هم زمان با شکل گیری حکومت اموی، برخی از سیاست مداران و دولت مردان برجسته بودند که در استحکام و تثبیت پایه های این حکومت تازه تأسیس اقدامات زیادی انجام دادند. ضحّاک بن قیس فهری یکی از این افراد بود که از زمان حکومت یزید بن ابی سفیان در منطقة شام، به این منطقه رفت و در خدمت حاکمان اموی به فعالیّت پرداخت. نام ضحاک در رویدادهای زمان سه خلیفة نخست، جز در برخی فتوحات، ثبت نشده است. امّا مقارن خلافت امیر...

این مقاله پیرامون تلاش های دیپلماتیک سیدضیاءالدین طباطبایی می باشد که در رأس یک هیأت رسمی از سوی دولت ایران در سال 1298 (هجری شمسی) به منطقه قفقاز اعزام شده است. این هیأت بلندپایه دیپلماتیک زمانی به قفقاز اعزام شده است که منطقه در تب و تاب تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی به سر می برد. امپراتوری بزرگ روسیه همسایه شمالی ایران و یکی از نیرومندترین قدرت های جهانی به سرعت در حال فروپاشی است. جنگ جهان...

در حالی‏که نیروهای نظامی ایران در پی تحولات ساختاری پس از انقلاب و خروج مستشاران نظامی خارجی، گرفتار بلاتکلیفی و آشفتگی بودند و ساختار آن در سایه عوامل مختلف، دچار آسیب جدی شده بود، هجوم ارتش عراق، آزمایشی بزرگ برای نیروهای نظامی کشور بود تا استعداد و خودباوریشان را به دنیا ثابت کنند. ابتکاراتی که از نیروهای مسلح کشورمان در طول جنگ تحمیلی به منصه ظهور رسید، ثابت کرد نیرویی که دارای ثبات قدم، ای...

با پایان جنگ سرد، تسلیحات هسته­ای به عنوان عامل بازدارنده و مهار کننده جنگ مطرح شدند. دستیابی به چنین فناوری موجب تحول نیروی نظامی و تضمینی برای سیاست امنیتی دولت­ها است. در این راستا جمهوری اسلامی ایران نیز با توجه به تجربه­های عینی بدست آمده از جنگ تحمیلی عراق و افزایش تهدیدات منطقه­ای و همچنین از جانب قدرت­های بزرگ و نحوه  موضع­گیری آنان در قبال موجودیت نظام جمهوری اسلامی ایران، سعی داشته تا...

نهضت بیداری اسلامی درکشورهای عربی و حمله عراق به ایران، به عنوان رخدادهای بزرگ قرن بیستم، طبع شاعران را تحت الشّعاع قرار داده است؛ آنان همدوش رزمندگان به پاخاستند و در قالب واژگان، مضامینی همچون شهادت و استقامت در راه حق را در برابر مضامینی چون ظلم و استعمار قرار داده و بدین نحو تصاویری را که یا دارای بار عاطفی مثبت است و یا حقیقت و حالتی منفی دارد، خلق کرده اند؛ نگریستن از این زاویه به شعر معاص...

با مطالعه در میان وقایع دهه ی اخیر نیمه ی دوم قرن بیستم درمی یابیم که جنگ ایران و عراق از جنگ های منحصر به فرد و بی نظیری بوده است که بروز آن دراواخر قرن بیستم میلادی حوادث بسیار تاثیر گذاری در تاریخ ایران و جهان پر از حوادث و تحولات جهانی و در نهایت برخورد منافع دولت های بزرگ را در بر داشته رقم خورده، که این جنگ و هجوم نابرابر پس از دو جریان جنگ جهانی اول و دوم به عنوان تنها جنگ تاریخ و منحصر ...

استدلال اصلی این نوشتار تاثیر نفوذ ابرقدرت ها و نظام بین المللی بر شروع، تطویل و پایان جنگ ایران و عراق است. بدون شک تمامی ابرجنگ‌ها، متاثر از نوع گفتمان حاکم بر نظام بین الملل و نوع سیاست کشورهای بزرگ است. بالطبع جنگ ایران وعراق از این مورد مستثنی نیست. شروع تهاجم ویرانگر عراق علیه خاک میهمان تا حد زیاد بر عناصر و مولفه های خارجی و اصول و قواعد نظام بین الملل آن زمان بستگی داشت. به عبار...

نخستین پادشاه سلسله ساسانی ،(اردشیر بابکان) درگیر جنگ های فرسایشی با الکساندر سوروس شد ،اما اوج درگیری ها با رومیان به دوره شاپور اول بر می گردد ، وی توانست در دوران پادشاهی خود به پیروزی های خیره کننده ای دست یابد .گرچه پس از گذشت زمان و در دوران حکمرانی پادشاهان بعدی از جمله بهرام دوم ، ایران باز هم درگیر با رومیان بوده است . در این زمان بهرام دوم با کاروس به جنگ پرداخت . بهرام از عهده مقابله...