اگر چه دین همیشه در اجتماع نقش انسجام­بخشی بر عهده داشته و موجب همگرایی گروه­ها و آحاد جامعه شده است، اما فرقه‌سازی­های جدید موجب بوجود آمدن شکاف­های مذهبی در جامعه و نیز تعمیق و تشدید شکاف­های اجتماعی می­شود. هدف از پژوهش حاضر «بررسی عوامل اجتماعی و سیاسی مؤثر بر گرایش به جنبش­های نوپدید دینی » است. از نظر روش، توصیفی از نوع همبستگی بوده و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه­ی آماری شامل پیروان و گ...

جامعة ایران نیز در چند دهة گذشته شاهد تجربه جنبش های دانشجویی بوده است. این جنبش ها پیشقراول جنبش های ملی و سراسری، از جمله نهضت ملی نفت (1332)، انقلاب اسلامی (1357) و جنبش اصلاحی (1376) بوده اند. چرا جنبش های دانشجویی به راه می افتند؟ این مقاله می کوشد از منظر پنج نظری? جامعه شناختی به این پرسش پاسخ دهد و پس از آن، تجربة جنبش دانشجویی در ایران را ارزیابی خواهد کرد. در پایان، دلایل افول فعالیت ...

یکی از مسائل مهم پیرامون آسیب­شناسی جنبش جنگل، آسیب­شناسی اید‏ئولوژیک سیاسی آن است. زیرا از این دیدگاه جنبش چندان مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این راستا، این پرسش مطرح است که اید‏ئولوژی سیاسی جنبش، از آغاز تا پایان، چه تغییراتی در روند خود داشته و این تغییرات چه تأثیراتی بر میزان مشروعیت و سرنوشت آن داشته است. برای بررسی این موضوع، نخست محورهای ایدئولوژی جنبش در سال‏های اولیۀ مبارزه مورد مطا...

چکیده اعتدال و افراط از موضوع های اساسی جنبش های اسلامی معاصر هستند؛ به بیان ساده، جنبش های اسلامی معاصر، اغلب به اعتدال یا افراط گرایش داشته اند یا در حال نوسان میان این دو طیف بوده اند. یکی از بزرگ ترین جنبش های اسلامی معاصر، اخوان المسلمین مصر است؛ به نظرمی رسد، این جنبش نیز از زمان تأسیس در سال 1928 تاکنون، میان اعتدال و افراط در نوسان بوده است؛ بر این اساس، پرسش اصلی این پژوهش، بررسی دلایل...

جنبش های اجتماعی به منزله موضوعاتی مهم در جامعه شناسی، اخیرا از جایگاه ویژه ای برخوردار شده اند تا جایی که آلن تورن جامعه شناسی را علم جنبش های اجتماعی می داند. در این مقاله نیز ضمن تأکید بر بحث جنبش های اجتماعی و بررسی ابعاد نظری آنها با استفاده از روش اسنادی، به زمینه های شکل گیری جنبش جنگل به مثابه یکی از جنبش های استقلال طلبانه و مردمی اشاره می شود. این جنبش که در تداوم خواسته های جنبش مشرو...

مسئلة تجدید حیات اسلام و در مرحلة پیش‌رفته‌تر آن، «رنسانس اسلامی»، به ‌‌طور ویژه در دو قرن اخیر از طرف مصلحان و متفکران دینی جهان اسلام، به منظور حل و فصل مسئلة عقب‌ماندگی و نیز برخورد با مسئلة هجوم فرهنگ و استعمار غربی، مطرح شده است. به عقیدة بسیاری از محققان، اقبال لاهوری از مهم‌‌ترین اصلاح‌‌گران دینی است که در استمرار جنبش احیاگری نقش عمده‌‌ای داشته است. او فیلسوفی آشنا با مبانی فکری اسلام و...

انقلاب کبیر اسلامی آغاز دوره جدیدی در عرصه رمان نویسی است . این جنبش عظیم مردمی همان گونه که بنیادنهای سیاسی و اجتماعی جامعه ایرانی را دگرگون ساخت، در سیر رمان نویسی نیز تحولی چشمگیر پدید آورد. این تحول هم در زمینه مضامین و هم در به کارگیری اسلوب های مختلف نویسندگی نمایان است. رمان فارسی در بیست سال پس از انقلاب دوره گذار را طی کرده است و گرایشهای ساختاری گوناگونی را پدید آورده که مهمترین این گ...

هرچند تأمل درباره تمدن و تمدن اسلامی در سابقه نگاشته های اسلامی نیز وجود دارد، اما پرسش از تمدن اسلامی در دهه های اخیر، به تبع خودآگاهی دینی مسلمانان، به ویژه از طریق شکوفاشدن جنبش های اسلامی از جمله انقلاب اسلامی ایران، شدت و عمومیت بیشتری یافته است. یکی از پرسش های مهم در این زمینه، ناظر به امکان تحقق تمدن اسلامی در عصر غیبت است. این مقاله با اذعان به حداقلی بودن ظرفیت های عصر غیبت در مقایسه ...

سخن از امکان راه یابی به باطن قرآن، از مباحث بنیادی حوزه علوم قرآن، تفسیر و به ویژه عرفان است. روایاتی از معصومین (ع) در تأویل و تفسیر باطنی پاره ای از آیات وجود دارد اما آیاتی که بیان تأویلی و تفسیر باطنی درباره آنها از سوی معصوم (ع) رسیده است، اندک است. اینک پرسش این است که با توجه به روایات محدود، آن هم تنها درباره پاره ای آیات، آیا می توان در مواردی که نقل معتبر در کشف مدلول باطنی آیات قرآن...

صاحب نظران برای تکامل شناخت و مدیریت منابع انسانی سازمان، سه رخداد برجسته را در سیر تاریخ تحول دانش مدیریت ضروری دانسته اند: نهضت روابط انسانی; جنبش مدیریت کیفیت جامع و رهیافت اقتضایی به مدیریت. این سه رخداد برجسته حاکی از آن است که هر چه شناخت نسبت به انسان بیشتر شود، سبک مدیریت نیز تغییر می کند. بررسی سیر تحول دانش مدیریت در جهان نیز نشان می دهد که پیشرفت در ابعاد گوناگون آن، نزدیک شدن به ارز...