پس از حمله آمریکا به عراق درسال 2003 که به سقوط رژیم صدام منجر شد، عراق همچون افغانستان به صحنة کارزار نیروهای سلفی‌ـ‌جهادی با اشغال‌گران آمریکایی تبدیل گردید. این نیروها که در افغانستان دارای تجربه و شبکه منظم و منسجمی برای مقابله با اشغال‌گری شوروی بودند در عراق نیز با اتکاء به این توانایی‌ها توانستند چالش‌ها و مخاطرات نظامی و امنیتی جدی برای آمریکا ایجاد نمایند و در ادامه نیز در تقابل با دول...

در پی وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال ١٩٧٩ منافع حیاتی طولانی‌مدت آمریکا در منطقه خاورمیانه با چالشی جدی مواجه گردید. از همین زمان پروژه‌ی ایران هراسی در محورهای گوناگون نظامی، سیاسی، اقتصادی و به‌خصوص تبلیغاتی و رسانه‌ای در دستور کار کشورهای غربی و آمریکا قرار گرفت که در نهایت منجر به ایجاد واهمه از جمهوری اسلامی ایران در میان کشورهای همسایه‌ حاشیه خلیج فارس گردید. یکی از مهم‌ترین و پرنفوذترین...

هدف نوشتار حاضر بررسی مواضع و دیدگاه های دولت ایران و دولت های عربی در قبال جنگ سی و سه روزه لبنان است. در این جنگ که آمریکا و پشتیبانان غربی رژیم صهیونیستی پیروزی بر حزب الله را در ظرف مدت یک هفته پیش بینی می کردند؛ دفاع حساب شده حزب الله سی و سه روز ادامه یافت و رژیم تا دندان مسلح صهیونیستی مجبور به پذیرش شکست شد. در این میان دولت های منطقه مواضع متفاوتی را اتخاذ کردند. در این راستا بر مبنای ...

هر چند بسیاری از کشورها اولویت‌های خارجی خود را به‌گونه‌ای مطرح می‌کنند که بُعد امنیتی را از جایگاهی که در واقع در سیاست خارجی این کشورها دارد کمتر نشان دهند، امنیت همچنان جایگاه خود را  به عنوان  یک اولویت مهم در سیاست خارجی حفظ کرده است. امنیت به‌ویژه در کشورهای کمتر توسعه یافته کانون توجه است. درک مفهوم امنیت از سوی کشورها متفاوت است به صورتی که منجر به تعارضاتی می‌شود که "معمای امنیت" را به ...

بعد از فروپاشی اتحاد شوروی، آمریکا که خود را در عرصه جهان بی‌رقیب می‌دید خواهان ایفای نقشی فعال و مؤثر در کشورهای استقلال یافته از اتحاد شوروی بود و تمایل این کشورها به‌ویژه جمهوری آذربایجان به غرب - به‌خصوص به آمریکا- این نفوذ را آسان‌تر می‌کرد. در اندیشه نخبگان سیاست خارجی آمریکا این فکر پیدا شده بود که با تجزیه اتحاد شوروی و خروج جهان از نظام دو قطبی، این کشور قادر است برای اولین بار حضور سی...

از زمان بروز انقلاب اسلامی و ایجاد تغییرات اساسی در سیاست خارجی ایران، اختلافات جمهوری اسلامی ایران و آمریکا در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، امنیتی و نظامی آغاز شد. بر این اساس، طی بیش از 3 دهه گذشته، روابط ایران و آمریکا با فراز و نشیب‏هایی از جنگ محدود تا همکاری در حوزه‏های دارای منافع مشترک، همراه بوده است. حادثه 11 سپتامبر استفاده از "نیروی نظامی" را در اولویت سیاست خارجی آمریکا قرار داد. به...

مهم‏ترین عوامل شکل‏دهنده و تأثیرگذار بر فرهنگ راهبردی جمهوری اسلامی ایران چه مواردی هستند؟ تحت تأثیر این عوامل، فرهنگ راهبردی جمهوری اسلامی بر چه محورها و شاخص‏های استوار است؟ به نظر می‏رسد مهم‏ترین عوامل شکل‏دهنده و تأثیرگذار بر فرهنگ راهبردی جمهوری اسلامی ایران شامل مواردی چون اسلام شیعی، عوامل اقتصادی، حافظه تاریخی، موقعیت جغرافیایی، تجربه جنگ 8 ساله و درک واقعیات بین‏المللی باشند. ضمن اینکه...

با توجه به اینکه روند نظامی شدن دریای خزر از چند سال پس از آنکه کشورهای اتحاد جماهیر شوروی تصمیم گرفتند ، نیروی دریایی دایر کنند، افزایش چشمگیری پیدا کرده است، کاربست نظریه موازنه قدرت با تاکید بر حفظ امنیت ملی بسیار حائز اهمیت گردیده است . نکته مورد نظر این است که تا چند سال آینده ناوگان های نظامی جدید به خصوص ناوگان قزاقستان و جمهوری آذربایجان نیز خود را در صفحه شطرنج م نطقه عرضه خواهند کرد ....

پس از حادثه‌ 11 سپتامبر 2001 به دلیل و اتخاذ سیاست‌های تهاجمی نسبت به افغانستان، امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تحت تأثیر این حضور قرار گرفت. بنابراین با توجه به سیاست خارجی آمریکا در عرصه‌ افغانستان، شناخت تهدید‌های ناشی از این حضور برای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران الزامی می‌باشد. سیاست‌های اعلامی و اعمالی آمریکا در افغانستان به ن...

قدرت نرم از مفاهیم نوین و بسیار مهم دهه های اخیر روابط بین الملل بوده است. بهره گیری از قدرت نرم و به کارگیری آن در پروسه جنگ نرم، از جمله موضوعات مهمی است که توجه برخی از صاحب نظران را به خود جلب کرده است و در باب شیوه پیاده سازی و اجرای آن کارهای مختلفی صورت گرفته است. در واقع از قوه به فعل درآوردن قدرت نرم و نحوه اجرایی ساختن آن از سوی آمریکا در قبال کشورمان، موضوع اساسی این رساله را تشکیل م...