جغرافیای نظامی در مورد مناطق خاص مأموریت­ های نظامی بحث می­کند و متناسب به مقیاس و کاربرد در چهار سطح ذیل قرار می­ گیرد؛ 1- تجزیه و تحلیل منطقه عملیات ( درمقیاس محلی – ملی) 2- تجزیه و تحلیل صحنه جنگ (در مقیاس منطقه­ ای- قاره­ ای) 3- جغرافیای سیاسی- نظامی( در مقیاس جهانی و بین­ المللی) 4- جغرافیای نظامی موضوعی

از گذشته تا به امروز دگرگونی‌های عملی و نظری بسیاری در گفتمان‌های جغرافیای ساسی و ژئوپلیتیک رخ داده است. «دولت – ملت» که بحث هسته در مطالعات جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک است؛ به تبع این تحولات به طور طبیعی بی‌نصیب نمانده است. نوشتار حاضر با رویکرد تفسیری و بهره‌گیری از داده‌های کتابخانه‌ای به دنبال پاسخ به این سوال است که در گذار از ژئوپلیتیک مدرن به پسا‌مدرن، گفتمان «دولت- ملت» دچار چه تحول و تغ...

با ضعف دولت سلجوقی، حکمرانان محلی که غالباً از اتابکان بودند، قدرت را در دست داشتند که از جمله آنان در منطقه شمال غرب ایران، می‌‌توان به اتابکان آذربایجان و مراغه اشاره کرد. این دوره هم‌‌زمان با قدرت‌‌گیری خوارزمشاهیان، احیای قدرت خلافت عباسی و سپس حرکت مغولان به سمت غرب است. بدیهی است که در این عصر، اسماعیلیان نزاری از این فرصت ایجاد شده در جهت اهداف خود که همانا بسط قدرت و توسعه جغرافیای سیاسی...

ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای، دارای منافعی تعریف شده در منطقه خاورمیانه است. مرزهای گسترده آبی و خاکی ایران با جغرافیای وسیعی که باعث همسایگی آن با پانزده کشور منطقه است، علایق گسترده ای را برای آن فراهم کرده است. اهمیت روز افزون قدرت منطقه ای ایران در معادلات منطقه ای و جهانی باعث شده تا در اسناد وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا دوره اوباما نیز برای ایران جایگاه ویژه ای قائل شوند به طوری که ع...

با تداوم منازعات اوکراین در سال ۲۰۱۴، روسیه با این احساس که غرب از طریق حمایت از تغییر رژیم در کی یف به چارچوب های مشارکت در امور بین المللی خیانت کرده برای محافظت از منافع خود قدم برداشت؛ و این موضوع در نگاه غرب به مثابه تجاوز یک قدرت تجدیدنظرطلب تلقی گردید. عدم اطمینان از رفتار رقیب در جغرافیایی به نام اوکراین بر ضرورت بررسی آن افزوده است. اوکراین کشوری با هویتی دوقطبی است که بستر آماده ای را...

در مطالعات جغرافیای سیاسی، همواره به کارکرد محیط طبیعی به‌مثابة یکی از ابعاد و بنیادهای مهم تکوین نظام حکمرانی توجه شده است؛ به بیان دیگر ظهور برخی ویژگی‌ها، فرایندها و نمادهای سیاسی از ویژگی‌های طبیعی و فیزیکی ظرف جغرافیایی خود متأثر است. در علوم انسانی مدرن نگاه بین‌رشته‌ای اهمیت فراوانی دارد و در مقابل، نگاه تک‌عاملی که نمایندة اندیشة جبر جغرافیایی است در تاریخ علم جغرافیا اهمیت خود را از دس...

نحوه اعمال اراده سیاسی و چگونگی توزیع قدرت سیاسی در سطح فضای درون یک واحد سیاسی یا ناحیه سیاسی، از مهمترین مباحث جغرافیای سیاسی است که تحت عنوان نظام سیاسی یا نظام فرمانروایی مطرح می گردد. مطالعه حاضر توزیع فضایی قدرت سیاسی از طریق شورای اسلامی شهر در ایران با استفاده از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و نظریه سرمایه اجتماعی می باشد. تحلیل داده های مطالعه نشان می دهد، با وجود تاکید سرمایه اجتماعی به ...

منطقه  خلیج فارس همواره به عنوان یکی ازمناطق مهم امنیتی، راهبردی و اقتصادی در نظام بین الملل از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده، به گونه ای که در طول قرن های اخیر، پیوسته مورد توجه قدرت های بزرگ جهانی بوده و از تجاوز آنها در امان نمانده است. امروزه با اکتشاف نفت، و با توجه به نقش اساسی آن در اقتصاد جهانی، امنیت و ثبات این منطقه دغدغه اصلی کشورهای منطقه و جهان است. به نظر می رسد با توجه به بافت دول...

کشور جمهوری عراق پس از سقوط صدام دیکتاتور حزب بعث، به عنوان یک قدرت نو ظهور سیاسی جدید در منطقه خاورمیانه با رویکرد حکومت شیعی شده و به علت موقعیت جغرافیای سیاسی و ژئوپولیتیک جدید و ژئواکونومیک منطقه­ای و بین­المللی (منابع نفت) برای هر دو کشور ایران و عربستان و قدرت­های فرا منطقه­ای در جهت حفظ منافع ملی و منطقه­ای به میدان رقابت سیاسی و نفوذ و تأثیر­گذاری و جلب اتحاد استراتژیک با کشور عراق تبدی...