زبان بشر پدیده‌ای است چندان پیچیده که بررسی ماهیت واقعی آن مورد مطالعۀ متفکران در قرون مختلف بوده است. از جملۀ این متفکران، عبدالرحمن بن خلدون، دانشمند توانمند مسلمان، است که در «مقدمۀ» مشهورش، در قالب تفکرات جامعه شناختی خویش، نظریه‌‌ای باعنوان «ملکۀ زبانی» را مطرح می‌‌نماید. وی بر این باور است که کودک از توانایی فطری برای فراگیری زبان برخوردار است و این توانایی را کیفیت‌هایی تدریجی می‌‌داند ک...

مبالغه به عنوان یک فن وهنر بلاغی است که شاعر یا ادیب در آن به طور عمومی به مرحله نوآوری وخلاقیت می رسد. ومراد از آن وصفی است که توأم با زیاده روی وافراط باشد. این صنعت یکی از صنایعی است که در نقد ادبی جایگاه ویژه ای دارد واین سخن که برخی بهترین شعر را صادق ترین آن می دانند “أحسن الشعر أصدقه "و گروهی دیگر بهترین شعر را دروغ ترین شعر می دانند "أحسن الشعر أکذبه" ، ناظر بر اهمیت این آرایه ی ادبی اس...

علی بن نافع معروف به زریاب یکی از نوابغ موسیقی ایران است که پس از راهیابی به دربار عباسی مورد حسادت استاد خود اسحق موصلی قرار گرفت و ناگزیر به اسپانیای اسلامی اندلس رفت و مورد استقبال عبدالرحمن اموی قرار گرفت وی پس از حضور در اندلس آداب و رسوم ایرانی را در آن دیار رواج داد و با تاسیس مدرسه ای برای آموزش موسیقی توانست با پرورش دهها هنرمند اسلوب ها و سبک ها ابزارها و تئوری های موسیقی ایرانی و اسل...

ارتباط ذهنها با هم فقط به‌صورت غیرمستقیم عملی می‌شود. هر اندیشه‌ای باید ابتدا از طریق معانی و آنگاه از طریق نشانه‌ها راهی برای بیان خود بگشاید. مهم‌ترین و پرکاربردترین این نشانه‌ها، زبان و کلمات آن است. اندیشه هم خود به وسیلۀ انگیزه‌ها یعنی تمایلات و نیازها و رغبتها و هیجانهایی برانگیخته می‌شود که همواره درک صحیح آن از مسائل پیچیده و گاه غامض برای انسان بوده است؛ خاصه آن گاه که فقط با متنی نوشت...

قرینه­های مختلفی در فهم معنای یک جمله، نقش دارند. نحویان نیز به این امر واقف بوده و در تحلیل­های خود از قرینه­های متفاوتی استفاده کرده­اند. پس از آشنایی نحویان با منطق ارسطویی و ورود مسائل فلسفی در نحو، بیشتر توجه آنان به قرینۀ اعراب معطوف شد و این امر نقش قرینه­های دیگر را کم رنگ‌تر کرد تا جایی که علم نحو، علم اعراب نامیده شد. در عصر حاضر دانشمندانی با در نظر گرفتن این مسأله، در پی تحلیلی نو و...

حریز بن عبدالله سجستانی در سند 1320 روایت حضور دارد و طبق ظاهر جوامع روایی، حدود 200 روایت از این تعداد که بیشتر آنها مصدر فتاوای فقهی است را بی­واسطه از امام صادق (ع) نقل کرده است. در همین حال کشی و نجاشی از یونس بن عبدالرحمن روایت کرده­اند که حریز جز یک یا دو روایت از امام صادق (ع) نشنیده است. این گزارش سبب شده است برخی فقیهان نامدار و بسیاری از رجالیان متأخر از ظهور روایات بی­واسطۀ ایشان در ...

تاج الدین محمد بن ابراهیم هاشمی از قرآن پژوهان ناشناخته سده هشتم یا قبل از آن،کتابی دارد به نام ترجمان القرآن که پیش از ترجمان القرآن جرجانی نوشته شده؛این کتاب تا کنون به چاپ نرسیده است. از رساله ترجمان القرآن هاشمی نسخه های محدودی در کتابخانه ها شناسایی شده است که اقدم آنها در کتابخانه مجلس شورای اسلامی به قلم غیاث بن عمر بن عماد المحرر در سال 736 ق کتابت شده، به علاوه دو نسخه دیگر در همان کت...