هدف: ابتکار ناصرالدین‌شاه قاجار در تأسیس «صندوق عَدالت» نوعی نوآوری در سنت دیرینۀ شاهان ایرانی مَعدلت‌شعارِ از پیش‌از اسلام تا عصر قاجار بود. میزان عزم شاه در تأسیس این صندوق و تأکید او بر وجه نمادین و ابزاریِ این اقدام ابتکاری برای ارتباط بی‌واسطه با رعایا، و میزان کامیابی او در دادرسی به مظالم، و زمینه‌سازی برای اقتباس نهادهای نوینِ مرتبط در عصر مدرن، از اهداف این پژوهش است....

عنصر مادی جرم سیاسی سوء نیت ندارد بلکه سوء ادراک دارد. بغی به معنای ظلم می‌باشد. بغی در شریعت اسلام می‌تواند جرم سیاسی محسوب گردد. عامل بغی به خیال خودش حسن نیت دارد و خدمت به جامعه می‌کند، اما در ادراکش اشتباه می‌کند. فقهای بزرگ شیعه غالباً باغی را کسی می‌دانند که بر امام عادل خروج کند، اما این معنا قابلیت توسعه دارد. برای مجازات بغی، عده‌ای آن را در زمرة حدود می‌دانند و عده‌ای خارج از شمول حد ...

بیشتر اهل سنت، تمام صحابة رسول خدا (ص) را عادل می‌دانند؛ از این روی، در‌نگاه آن‌ها، هر روایتی که به یکی از صحابه ختم شود، به‌شرطی که سند آن، متصل باشد و وثاقت راویانش احراز شود، از‌نوع صحیح دانسته می‌شود و باید از هر‌گونه نقد و ارزیابی متن آن خودداری کرد؛ بنابراین، عدالت صحابه از مبانی رجالی اهل سنت است. اهل سنت برای اثبات عدالت صحابه، به آیاتی از قرآن و روایاتی از پیامبر (ص) استناد می‌کنند. در...

یکی از مهمترین مباحث مطرح در حوزه مسائل زنان ،بحث انحرافات جنسی و اعمال منافی عفت است ،اینگونه اعمال با وجود ارشادات فراوان دینی و محکومیت عرفی و قانونی ،چندی است که به یک معضل اجتماعی در کشورمان تبدیل شده است .وجود این پدیده در جامعه نه تنها مهمترین نهاد اجتماعی یعنی خانواده را تهدید می کند بلکه نیروی انسانی سالم و پاک و حیات معنوی و عنصر اخلاق را نیز مورد حمله قرار می دهد .انتخاب این موضوع بر...

موضوع سرمایة اجتماعی مفهومی پیچیده، چند‌وجهی و بین‌رشته‏ای و همچنین از عناصر مهم پویای نظام اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و تولیدی هر جامعه است که طی دهه‌های اخیر در کنار سرمایه‌های فیزیکی و انسانی مورد توجه جدی قرار گرفته است. به‌علاوه، یکی از معیارهای مهم جهت سنجش درجۀ توسعه‌یافتگی یک کشور، میزان اهمیت و اعتباری است که زنان به‌عنوان نیمی از جمعیت در آن کشور دارند. نقش زنان نه‌تنها به وسیلة نظام اق...

یکی از بارزترین ویژگی¬های قرآن کریم که آن را از سایر متون متمایز ساخته، شیوه¬های بیانی بسیار زیبایی است؛ که شنونده را لبریز از سرور می¬کند. ضمیر فصل ازجمله شیوه¬های بیانی است؛ که همواره در قالب یک ساختار نحوی و بلاغی است و به قصد تاکید انحصار و اختصاص در کلام می¬آید. برای ترجمه ضمیر فصل، در دستور زبان فارسی، ساختار نحوی مشابه و مشخصی وجود ندارد؛ و مترجمان در ترجمه آن دچار لغزش می¬شوند از شایع ...

جان رالز، فیلسوف عدالت دوران معاصر، اندیشه ی سیاسی خود را حول محور عدالت و طراحی جامعه ای عادل (جامعه ی بسامان) بیان نموده است. در این راستا وی در کتاب لیبرالیسم سیاسی خود سعی کرده است نقص موجود در مقالات و کتابهای پیشین خود را برطرف ساخته و جامعه ای عادل را به تصویر بکشد که بر اساس اصول دموکراتیک اداره می شود. وی با پذیرش اصل تکثر عقاید واصل تساهل ، (یعنی پذیرش نظریات معقولی که در یک جامعه وجو...

قرآن کریم بعنوان کتاب آسمانی و قانون حاکم بر جامعه اسلامی در آیات شریفه 33 سوره مبارکه مائده و 9 سوره حجرات به بیان احکام محاربه و بغی پرداخته است. محاربه از ریشه حرب به معنای جنگ و غارت اموال و بغی به معنای تجاوز کردن از حد اعتدال می باشد. برای تحقق هر جرمی به 3 عنصر نیاز می باشد یعنی عنصر مادی، قانونی، معنوی که در این دو جرم عناصر تشکیل دهنده آن ذکر گردیده است. وجوه اشتراک و افتراق این دو جرم...

برای دستیابی به عدالت اجتماعی در کنار هم قرار گرفتن تمامی عوامل عدالت که شامل: تقوی،حاکم و کارگزاران عادل و هم چنین مردم عدالت خواه است ،ضروری به نظر می رسد. از مهم ترینِ این عوامل،وجود حاکمان و کارگزارانی عادل است که از فضایل اخلاق فردی و مدیریتی بهره مند باشند. از آنجا که حاکمان و کارگزاران پیشتازان جامعه هستند، اجرای عدالت باید از طرف خود آنان شروع شود.بنابراین با توجه به اصول مبنایی عدالت ا...

مباحث عدالت و انصاف توجه روانشناسان را به نظریه باور جهان عادلانه که توسط روان شناس کانادایی مطرح شده است، جلب می کند که او در این نظریه می گوید که افراد ذاتاً تمایل دارند باور کنند در جهانی عادلانه زندگی می کنند و هر کس چیزی را بدست می آورد که سزاوار آن است و اتفاقاتی که منجر به لغزش این باور می شوند تهدید به شمار می آید و این افراد برای کاهش تهدید با کمک رسانی به فرد قربانی رنج خود را التیام م...