چکیده. شتاب باروری متوسط زمانی است که یک زن برای تولد فرزندان بعدی خود انتظار می کشد. نقش باروری به عنوان مهم ترین پدیده ی تعیین کننده ی نوسانات جمعیت سبب شده که مطالعات مربوط به آن نسبت به سایر پدیده های جمعیتی از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد و بررسی عوامل مختلف اقتصادی-اجتماعی مؤثر در آن سهم بزرگی از پژوهش های جمعیتی را به خود اختصاص دهد. هدف کلی این مطالعه برازش مدل کاکس به منظور تعیین میزان ...

چکیده نرخ باروری در ایران طی چند دهه اخیر، تحولات چشمگیری داشته و خانواده‌ها را با چالش‌های متعدد در زمینه فرزندآوری روبه‌رو ساخته است. گروه‌های مختلف مردم از تلاش‌های صورت‌‌گرفته برای افزایش جمعیت استقبال نکرده‌اند. استمرار این روند جمعیتی پیامدهایی چون رسیدن جمعیت به زیر سطح جانشینی و سالخوردگی جمعیت در طی دهه‌های آتی را در پی خواهد داشت. بر این مبنا، پژوهش حاضر در نظر دارد با روش فراتحلیل ب...

بر اساس یافته‏های این مقاله، تداوم ناموزونی توسعه مناطق مختلف کشور به مسائلی مانند ادامه مهاجرت از مناطق کمترتوسعه‏یافته به مناطق برخوردار، بی‏تعادلی در استقرار جمعیت، شکل‌گیری پدیده ابَرتراکم جمعیتی در مناطق برخوردار، گسترش حاشیه‌نشینی در کنار شهرهای بزرگ، افزایش خطر‌پذیری مراکز زیست، تنش در بهره‌برداری از منابع زیست‏محیطی منجر می‏شود؛ که این موارد در میان‌مدت و درازمدت باعث تهدید یکپارچگی و ان...

بازار کار در بین بازارهای چهارگانه اقتصاد، در تنظیم روابط عرضه و تقاضای نیروی کار و تعادل در متغیرهای کلان اقتصادی، همچون اشتغال، نقش محوری دارد. پیآمدها و آثار اقتصادی- اجتماعی تعادل در بازار کار به نحوی است که مورد توجه اقتصاددانان و سیاست گذاران است. یکی از پیامدهای مستقیم چنین تعادلی جلوگیری از هزینه و مخارج ایجاد شده در نتیجه بیکاری است. اشتغال به عنوان عاملی مؤثر در رشد اقتصادی، توزیع درآ...

بررسی تعدادی از نماگرهای جمعیتی کشور حاکی از بروز تغییرات اساسی در ساختار سنی و حرکت آن به سمت سالخوردگی است. به طور کلی سالخوردگی جمعیت به تحولات جمعیتی ناشی از افزایش میانگین و میانه سنی در جامعه اختصاص می یابد و به عنوان یک پدیده شناخته شده دموگرافیک ناشی از کاهش اساسی و مستمر موالید، کاهش مرگ و میر بزرگسالان و افزایش طول عمر به گونه ای که کاهش رشد جمعیت را به همراه داشته باشد، سبب بروز تغیی...

در ادبیات بخش عمومی دلایل نظری بسیاری برای توجیه افزایش مخارج دولت ارائه شده است که یکی از آن‌ها متغیرهای جمعیتی می‌باشد. در این راستا، هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تأثیر متغیرهای جمعیتی بر اندازه دولت در ایران طی سال‌های 1391-1358 است. به این منظور از اطلاعات و داده‌های آماری 18 متغیر (شامل 6 متغیر جمعیتی: جمعیت کل، نرخ رشد جمعیت کل، تراکم جمعیت، درجه شهرنشینی، بار تکفل و جهانی‌شدن اجتماعی، 8 متغ...

باوجود اطلاعات شایان توجهِ جمعیت نگاشتی یهودیان قلمرو عربی از صدر اسلام، اطلاعات زیادی دربارة پراکندگی جمعیتی یهودیان در ایران بعد از اسلام تا دورة سلجوقی وجود ندارد. اما، وجود اطلاعات بیشتر پیرامون این دوره تا حملة مغول، امکان بررسی دربارة تمرکز جمعیتی و سکونتگاه های یهودیان ایران را در این مقطع فراهم می کند و بیانگر آن است که یهودیان ایران با وجود شمار کم، در مقایسه با اقلیت های دینی دیگر، پرا...

سابقه و هدف: یکی از پیامدهای پدیده پیر شدن جمعیت جهان افزایش بیماری‌های نورودژنراتیو است که بیماری آلزایمر شایع‌ترین آن‌ها است. شیوع و بروز بیماری آلزایمر با توجه به ساختار سنی جمعیت در مناطق مختلف جهان متفاوت است. در دهه‌های "گذار جمعیتی"، بار اجتماعی و اقتصادی بیماری‌های مربوط به پیری، سیستم بهداشتی را دچار چالش‌های جدی می‌کند، لذا شناخت عوامل و فاکتورهای پدید‌آورنده این بیماری‌ها امری ض...

عدم تعادل و تمرکز شدید از جمله ویژگی‌های کشورهای جهان سوم است که این ویژگی معلول نتایج سیاستهای رشد قطبی به شمار می آید. جمعیت شهرها (اندازه شهرها)، به طور گسترده بین سکونتگاه‌های گوناگون با اندازه‌ها و الگوهای متفاوتی در مناطق مختلف توزیع شده اند. این الگوهای کاملا متفاوت، بیشتر روشنگر مناطقی است که رشد شهرها در آن به طور بی برنامه و با سیاست‌های نابرابر اتفاق می افتد. طی این روند معمولا بزرگت...