ذات الهی به دلیل وجوب وجود، دارای همه اوصاف کمالی است و هر صفتی که از کمالات وجودی به شمار آید، به صورت مطلق دربارۀ خداوند صدق می‏کند. حال این پرسش مطرح می‏شود که رابطه این اوصاف کمالی با ذات الهی چیست؟ هدف از این مقاله تبیین توحید صفاتی بر اساس قاعده «بسیط الحقیقه» است. در تحقیق حاضر با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، نقش قاعده بسیط الحقیقه در اثبات توحید صفاتی بررسی شده است. ملاصدرا بر اساس قاعدۀ بسی...

از آنجا که در مبنای تعریف واجب نفسی و واجب غیری اختلاف نظر وجود دارد، اصولیان در صدد برآمده اند تا تصویری را برای تصحیح واجب نفسی و واجب غیری ارائه دهند. مهم ترین دیدگاه های مطرح در این زمینه عبارتند از: واجب غیری به خاطر غیرواجب شده است؛ غرض از واجب غیری، رسیدن به واجب دیگری است؛ بر واجب غیری، عنوان حسن منطبق نیست؛ در واجب غیری، فعل، مراد بالذات نیست؛ ملاک، عالم اثبات و بیان شارع است نه عالم ث...

از آنجا که در مبنای تعریف واجب نفسی و واجب غیری اختلاف نظر وجود دارد، اصولیان در صدد برآمده‌اند تا تصویری را برای تصحیح واجب نفسی و واجب غیری ارائه دهند. مهم‌ترین دیدگاه‌های مطرح در این زمینه عبارتند از: واجب غیری به‌خاطر غیرواجب شده است؛ غرض از واجب غیری، رسیدن به واجب دیگری است؛ بر واجب غیری، عنوان حسن منطبق نیست؛ در واجب غیری، فعل، مراد بالذات نیست؛ ملاک، عالم اثبات و بیان شارع است نه عالم ث...

موضوع تحقیق، بررسی تطبیقی برهان وجودی دکارت و برهان صدیقین ملاصدرا می باشد؛ مطالب مورد بحث و بررسی در این تحقیق، به طور خلاصه به صورت زیر قابل تبیین می باشد؛ براهین خداشناسی به دو دسته ی عمده و جامع؛ تقسیم می شوند: دسته ی اول، براهینی هستند که وجود واجب تعالی را از طریق مخلوقات و افعالش به اثبات می رسانند و دسته ی دوم، ادله ای هستند که بر وجود واجب تعالی از طریق غیر افعال و مخلوقاتش استدلال می ...

ابن سینا یکی از بزرگترین فیلسوفان جهان اسلام است که درباب آفرینش، مبدء و منتهی با دقت به تأمل پرداخته است و امور مرتبط با این مطالب را مبین و مستدل نموده است. یکی از این موراد چگونگی سریان عشق و حکومت عقل در نظام آفرینش است. او اصل پیدایش هستی را از مبدء اول حاصل عشق و عقل می¬داند و مبدء اول را فاعل بالعنایه(فاعلی که خیّر، عاشق و عاقل لذاته است و عنایت¬اش چیزی جز صدور خیر از ذاتش نیست) معرفی می¬...

مسأله ی نظام احسن از دیرباز مورد توجه بسیاری از فیلسوفان و متکلمان قرار گرفته است. این مسأله از طرفی با علم، حکمت و عنایت خداوند و غایتمندی افعال الهی و مسأله ی شرور گره خورده است. از طرف دیگر این مساله با رشد علم و فناوری بشر در نظام پیچیده ی هستی مورد توجه فیلسوفان و اندیشمندان غرب قرار گرفته است. پس این مساله به عنوان یکی از مسائل مهم فلسفی در مباحث مربوط به جهانشناختی اهمیت دارد و به عنوان ...

رساله حاضر بر آن است تا به مقایسه ی سه مسأله ی خیر، علم و زیبایی در اندیشه ی افلاطون و ملاصدرا بپردازد. در این راستا حقیقت هر یک از این سه مسأله و ویژگی های آن ها و ارتباطشان با یکدیگر از دیدگاه این دو فیلسوف بررسی می گردد و اشتراکات و افتراقات دیدگاه های این دو فیلسوف در این زمینه مشخص می گردد. با توجه به اینکه اندیشه ی فلسفی این دو اندیشمند با رویکردی خدا محور قرین است، ارتباط تنگاتنگی میان...

ارسطو و فارابی به عنوان دو فیلسوف واقع گرا، به بحث درباره «هستی» و «علت موجودیت اشیاء» پرداخته اند. هستی از نظر ارسطو همان «هستنده» است که از طریق مکان، وضع، مقدار و اندازه ای که خود را در جهان بیرونی نشان می دهد، می توان آن را توصیف کرد. اما فارابی با تحلیل معرفت شناختی و زبانی از مفهوم «موجود» و نیز بر مبنای نگرش تنزیهی و توحیدی خود نسبت به واجب الوجود و رابطه اش با ممکنات، کوشید تا مفهوم «وج...

محور اصلی بحث در این پایان نامه مبنی بر این است که هنگامی که بداء ، دعا و استجابت و مسئله سخط و محبت روی می دهد تغییری در واجب الوجود رخ می دهد یا خیر. با توجه به اینکه مسئله انفعال در ذات امری محال است چرا که صفت باری تعالی، عین کمال ثبوتی است و مانند محسوسات نیست، زیرا او برتر از آن است که حتی او را دریابد، و از نوع صفات زائد که خواه لازم و یا جدا باشند هم نیست وگرنه لازم می-آمد که در مرتبه ذ...

در رساله حاضر در پی پاسخ به این مساله هستیم که معنا و حقیقت فقر ذاتی انسان و آثار نظری وعملی آن چیست؟ شیوه پاسخ به سوال در این تحقیق روش کتابخانه ای بوده است. در باب حقیقت فقر ذاتی گفته شد که فقر ذاتی هویت قرآنی و شناسنامه حقیقی همه انسانهاست؛ بدین معنی که انسان ذاتاً فقیر و نیازمند است و مالک چیزی حتی اعضاء و جوارحش هم نیست و در تمام ابعاد وجودی (ذاتاً و صفتاً و فعلاً) وابسته به ذات باری تعالی است...