چکیده بررسی اعتبار تجربه های دینی و برشمردن ویژ گی‎های آن، از دیرباز ذهن فیلسوفان دین را متوجه خود ساخته است. ازآنجا‎ که برخی پژوهش‎های علمی حاکی از تأثیرگذاریِ عواملی غیرمعرفتی همچون موسیقی، مراقبه و... بر تجربۀ دینی هستند، مقالۀ حاضر علاوه بر برشمردن و تحلیل آنها، در پی احصای تأثیراتی است که از بروز این تجارب بر زیست تجربه‎کنندگان آنها حاصل می شود. همچنین در پایان، به بررسی امکان تاثیرگذاری پژ...

طبقه بندی علوم از دیرباز مورد توجه فیلسوفان و دانشمندان بوده و اندیش وران و بزرگان علم و دین در این باره ابراز نظرها کرده اند. طبقه بندی علوم امروزه یکی از معضلات بزرگ مطالعات اسلامی است، در گذشتۀ تاریخی و تمدنی ما، دانشمندان و فیلسوفان مسلمان دربارۀ طبقه بندی علوم اظهارنظر کرده اند، ولی اکنون با توجه به تحول علوم و مسایل جدید، با چالش هایی در مسیر نظام طبقه بندی دانش روبه رو شده ایم که بررسی آ...

کتاب «خیر المحض» که خلاصه ای از کتاب «مبادی الهیات» پروکلس است، در اواخر قرن دوم به عربی ترجمه شد. در پژوهش حاضر کوشش شده است تا تأثیرات این کتاب بر آثار فیلسوفان سده های نخست نظیر کندی، فارابی، ابوالحسن عامری و ابن سینا تبیین شود. تا بدین ترتیب بتوانیم یکی از منابع فکری این فیلسوفان مهم را بازشناسیم. تمام مباحث مطرح شده در کتاب «خیر المحض» را می توان به سه موضوع اصلی علت اولی، عقل و نفس تقسیم ...

توجیه اطلاق مفاهیم و اوصاف بشری بر خدای نامحدود، مسأله­ای است که از دیرباز ذهن دانشمندان و فیلسوفان دینی را به خود مشغول کرده است. ویلیام آلستون یکی از برجسته­ترین فیلسوفان دین در آمریکا، نظریه «کارکردگرایی» در روان شناسی فلسفی را برای توجیه این مسأله، مطرح کرده و تلاش وافری کرده تا آن را در مقالات مختلف به اثبات برساند. در این نوشتار تلاش شده است که تمام مقالات آلستون در این زمینه بررسی شود.

مقاله حاضر در صدد است ضمن معرفی مکتب لیبرالیسم آموزشی‘سیرتاریخی و تکاملی آراءتربیتی این فیلسوفان را مورد نقد و بررسی قرار دهد. لذا در این تلاش نخست به اندیشه های فلسفی افلاطون درباب تربیت ‘دانش و روشهای دریافت آن پرداخته میشود و سپس با اشاره مختصری به مدافعان آن در دوره های مختلف تا عصر حاضر‘تشابهات وتفاوتهای این فیلسوفان مورد بحث قرار میگیرد. در پایان به ارزیابی لیبرالیسم آموزشی و بررسی نقاط ق...

رشد حیات عقلی و فکری مسلمین، تا حدی مرهون اختلاف آراء میان فیلسوفان و متکلمان است . هر یک از این دو گروه، با اشکالات خود بر دیگری، موجبات گسترش مباحث عقلی و تعمیق دیدگاههای یکدیگر را فراهم آورده اند و ضرورت طرح بسیاری از مسائل را در حوزهء دیگری، گوشزد کرده اند. در این میان شخصیت خواجه نصیر طوسی نقطهء عطفی به حساب می آید. تحقیق ما تلاشی است در روشن ساختن این مسائل که آیا استفاده از فلسفه در علم ...

خشونت به لحاظ واژه شناختی ناظر بر معانی «بی احترامی»، «تجاوز»، «پیمان شکنی»، «هتک ناموس»، «تندی» و ... است و در تعریفی خلاصه می توان آن را به کاربرد نامشروع و غیرقانونی قدرت و زور چه به صورت پنهان و چه آشکارا اطلاق کرد. از سوی دیگر، بررسی «تنانگی» و خشونت علیه زنان، ناظر بر واکاوی انواع خشونت ها؛ خشونت فردی (موردی)، نهادی و سیستماتیک است و همچنین جست وجوی ارتباط بروز این خشونت ها و پیامدهای آن ...

چکیده ماهیت معرفت چیست؟ این مهمترین سوالی است که اذهان جستجوگر حقیقت را به خود مشغول داشته است زیرا تا مسأله شناخت حل نگردد، نمی توان درباره آنچه هست و متعلق شناسایی است پاسخی موجه بیان نمود. در این پایان نامه سعی بر این است که نشان داده شود جنجال و نزاعی که در مباحث فلسفه غرب و اسلامی به پا گردیده بیشتر در ابهام مسأله شناخت سرچشمه گرفته است و راه پایان دادن به این نزاع روشن شدن مسأله معرفت و ش...

استقراء، مسأله ای است که از زمان ارسطو تاکنون فیلسوفان درباب آن سخن گفته اند. مشکل اساسی در مسألة استقراء این است که چگونه می توان با مشاهدة چند مصداق به نظریه یا فرضیة کلی دست یافت. فیلسوفان علم نظرات گوناگون عقل گرایی، تجربه گرایی، حساب احتمالات و غیره را مطرح کرده اند. شهید صدر در کتاب الاسس المنطقیه للاستقراء ضمن نقد دیدگاه های فیلسوفان غرب به ارائة نظریة نوینی پرداخته است. وی در این نظریه،...

غرور از نظر فیلسوفان اسلامی، اغلب به عنوان رذیلت اخلاقی و گناه دینی محسوب می شود. فیلسوفان اسلامی، معمولاً غرور را به معنای آرامش نفس به آنچه موافق هوی و هوس باشد بیان کرده اند، اما برخی از آن ها مانند ابن مسکویه غرور را در معنای مثبت «کبَر نفس» بیان کرده اند. فیلسوفان غربی نیز به تبع دیدگاه اخلاقی یا دینی خود، تعریفی مشابه از غرور منفی دارند و آن را به لحاظ اخلاقی قابل تقبیح دانسته و به لحاظ دین...