تمدن اسلامی پس از شکل‌گیری و پشت سر گذاشتن چند قرن درخشش در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی، از قرون میانه به بعد با موانع و مشکلاتی روبرو گردید که موجب شد تا با وجود دارا بودن دستاوردهای گرانمایه و پرورش اندیشمندان فراوان دچار افت و افول گردد و نتواند متناسب با مقتضیات زمان، زمینه‌های لازم را برای توسعه‌ی همه جانبه جامعه اسلامی فراهم سازد. درباره‌ی افول تمدن اسلامی، دیدگا...

مطالعات تمدن اسلامی دارای ماهیتی بین رشته‌ای است. رویکرد‌های متعددی درحوزه تمدن‌شناسی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به رویکرد‌های تاریخی، جامعه‌شناختی، روانشناختی، جغرافیایی و رویکرد الهیاتی اشاره نمود. مسئله اصلی این مقاله ظرفیت سنجی کاربرد رویکردهای مختلف در مطالعات تمدن اسلامی است. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که کاربرد انحصاری هریک از این رویکرد‌ها در مطالعات تمدن اسلامی تنها وجهی ا...

چکیده ندارد.

با رویارویی تمدن های مختلف با لایه های ظاهری تمدن غرب و مشاهده خیره کنندگی آن، اندیشمندان ملل دیگرهمواره در پی آن بوده اند که علل آن خیره کنندگی و بعضاً رکود تمدن خود چه بوده است. رویکردهای متفکرین بومی ملل مختلف در قبال غرب را می توان در سه دسته اخذ و اقتباس، طرد تمدن غربی و یافتن راهی متناسب با شرایط بومی قرار داد. این مقاله بر آن است با روش مقایسه ای اندیشه های "فوکوتساوا" و "مالک ابن نبی" دو...

عوامل از هم پاشیدگی و سربلندی اجتماع یا نقش سنت های الهی در سقوط و صعود تمدن ها و اجتماعات، محورهای اساسی پژوهش حاضر است که بدان پرداخته می شود. در بررسی سنت های الهی، وسایل و پدیده های گوناگونی به عنوان ابزار امتحان انسان معرفی شده تا مسلمین در ارتباط با حوادث و مشکلات، مورد آزمایش قرار گیرند و مؤمنین واقعی از منافقان ممتاز گردند. تحقیق حاضر علت سقوط بعضی از اقوام گذشته (همچون؛ نوح، عاد، ثمود،...

سفرنامه‌‌نویسان غربی به‌ویژه در دو قرن اخیر گزارش‌گران بیرونی وضعیتی در ایران بوده‌اند که می‌توان از آن به انحطاط و عقب‌ماندگی تمدنی ـ فرهنگی تعبیر کرد. وضعیت اقلیمی و جغرافیایی ویژۀ ایران و خشکی و کم‌آبی و به‌ تبع آن وابستگی شدید تمدن ایرانی به آب و سازه‌های آبی، به‌ویژه کاریز یا قنات، از ویژگی‌ها و پدیده‌هایی بوده که توجه اکثر غربیان را جلب کرده است. در این دوران، که هم‌زمان با شیوع ناامنی و ...

یکی از راههای پیشرفت علمی و فرهنگی هر ملتی انتقال دانشها و معارف بشری از راه ترجمة علمی است. همواره مللی که به نحو شایسته این گونه عمل کرده‌اند شاهد فرهنگ و دانش تخصصی والا و ارزشمندی بوده اند. تاریخ تمدن ملتهای بزرگ جهان چون ایران، یونان، چین و هند گویای این واقعیت است. حتی دربارة‌ بهره‌گیری کشورهای اروپایی از فرهنگ و تمدن مشرق زمین، نقش ترجمه بسیار چشمگیر است. قرآن یکی از معروف‌تری...

مقاله حاضر در پی تحلیل و بررسی شالوده­های مفهومی و دال­های مفصل­بندی گفتمان بیداری اسلامی از منظر مقام ­معظم­ رهبری است. در این تحقیق، در چارچوب روشی ترکیبی از نظریۀ زبان­شناسی انتقادی نورمن فرکلاف در تحلیل متون و از نظریهۀ گفتمان لاکلاو و موفه در چگونگی فراآیند هژمونیک شدن و تفوق یافتن گفتمان بیداری ­اسلامی بهره برده شده است. تحلیل متون آثار و سخنرانی­های مقام­ معظم ­رهبری نشان داد که در هندسۀ...

ماریو سانوخا، انسان شناس، نویسنده آثار پژوهشی متعدد، عضو فرهنگستان ملی تاریخ، و استاد بازنشسته دانشگاه مرکزی ونزوئلا است که موفق به دریافت جایزه ملی علوم انسانی در سال تحصیلی ۲۰۰۳-۲۰۰۲ گردید. وی در این کتاب قصد دارد تا راهکارهایی را برای وحدت کشورهای امریکای جنوبی و حوزه دریای کارائیب ارائه نماید. در این راستا وی معتقد است که علیرغم اینکه کشورهایی با ملیتها و فرهنگهای مختلف این قاره را تشکیل می...

اسطوره، پیوند بسیار نزدیکی با هنر، به‌ویژه شعر، دارد. اسطوره در فرهنگ و تمدن یک ملت ریشه دارد؛ و ادبیات، یکی از عوامل جاودانگی و حیات فرهنگ و تمدن ملّت‌ها است. شاعران، اسطوره‌ها، باورها و رؤیاهای مهم و کهن اقوام خود را می‌پرورانند و درنتیجۀ پیوند با اسطوره‌های دوران کهن تا باورهای زمان خویش، طی یک جریان درونی در ناخودآگاه جمعی، به پویایی و بازآفرینی آنها می‌پردازند. بازتاب اسطوره‌ها در شعر م. س...