مطالعات تمدن اسلامی دارای ماهیتی بین رشته‌ای است. رویکرد‌های متعددی درحوزه تمدن‌شناسی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به رویکرد‌های تاریخی، جامعه‌شناختی، روانشناختی، جغرافیایی و رویکرد الهیاتی اشاره نمود. مسئله اصلی این مقاله ظرفیت سنجی کاربرد رویکردهای مختلف در مطالعات تمدن اسلامی است. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که کاربرد انحصاری هریک از این رویکرد‌ها در مطالعات تمدن اسلامی تنها وجهی ا...

جیرفت(تمدن هلیل رود) خاستگاه تمدنی پنج هزار ساله است. این ادعایی است، که موافقان و مخالفان زیادی را به دنبال خویش کشانید. با از خاک بدرآمدن این تمدن کهن، سیلی از اشیاء روان? بازارهای مکار? خارجی گشته؛ و بخش محدودی نیز در دستان باستان شناسان ایرانی و خارجی قرارگرفتند. این اشیاء به تصاویری شگفت مزین گشته اند؛ تصاویری یگانه، که تا پیش از این، در هیچ تمدنی به این کثرت و تنوع، سراغی از آنها نداشتیم....

با رویارویی تمدن های مختلف با لایه های ظاهری تمدن غرب و مشاهده خیره کنندگی آن، اندیشمندان ملل دیگرهمواره در پی آن بوده اند که علل آن خیره کنندگی و بعضاً رکود تمدن خود چه بوده است. رویکردهای متفکرین بومی ملل مختلف در قبال غرب را می توان در سه دسته اخذ و اقتباس، طرد تمدن غربی و یافتن راهی متناسب با شرایط بومی قرار داد. این مقاله بر آن است با روش مقایسه ای اندیشه های "فوکوتساوا" و "مالک ابن نبی" دو...

عوامل از هم پاشیدگی و سربلندی اجتماع یا نقش سنت های الهی در سقوط و صعود تمدن ها و اجتماعات، محورهای اساسی پژوهش حاضر است که بدان پرداخته می شود. در بررسی سنت های الهی، وسایل و پدیده های گوناگونی به عنوان ابزار امتحان انسان معرفی شده تا مسلمین در ارتباط با حوادث و مشکلات، مورد آزمایش قرار گیرند و مؤمنین واقعی از منافقان ممتاز گردند. تحقیق حاضر علت سقوط بعضی از اقوام گذشته (همچون؛ نوح، عاد، ثمود،...

در قرن بیستم و ادامه آن در دهه اول قرن بیست و یکم، ما شاهد تلاش مسلمانان برای بازیابی هویت خویش و بازگشت به دورانی هستیم که مسلمانان، در اوج تمدن خویش بودند. بدون شک، در امر بررسی چگونگی تشکیل تمدن، مراجعه به متفکران مسلمان که در این زمینه صاحب اندیشه هستند، کاری عاقلانه و امری لازم و ضروری می باشد. در قرن هشتم هجری، متفکری مسلمان و متعلق به سرزمینهای شمال آفریقا، با دانش گسترده و عمیق خود، دس...

این نوشتار درپی بررسی این مسأله است که دیدگاه امام خمینی در باره تمدّن اسلامی چه بوده است و از نظر ایشان چگونه می توان تمدّن اسلامی را احیا کرد؟ یکی از عرصه های به شدت مغفول در خصوص امام خمینی، جنب? تمدّن ساز اندیشه های اوست. از دیدگاه امام مسلمانان با طی چهار مرحله به سعادت و عظمت پیشین خود در صدر اسلام، خواهند رسید: اوّل شناخت علل و عوامل انحطاط جهان اسلام، ازقبیل، به فراموشی سپردن آموزه های تمدّ...

متاسفانه امروزه علی رغم پیشرفت های فنی بسیار در زمینه ساخت جواهرات، با نوعی بی هویتی و کمرنگ شدن اصالت ها و ارزش های فرهنگی در جواهر سازی معاصر روبرو هستیم که با فرهنگ و هنر ایران زمین بیگانه است. وجود کالاهای خارجی و طرح های تقلیدی و تکراری در بازار طلا و جواهر از جمله آسیب هایی است که لازمه رفع آن پرداختن به طرح ها و نقوش اصیل ایرانی است تا توسط هنرمندان امروز، احیاء شده و با اعمال تغییرات من...

دیدگاه نصر در مورد تمدن ، حکایت از پارادایم جدیدی در تعریف تمدن دارد؛ اوبرخلاف طیف قدیم یتر نظریه پردازان عرصه تمدن، فرهنگ درون تمدنی و هویتمستقل فرهنگی را شاخصه و مبنای شکل گیری تمدنها و مرزبندی های تمدنی به شمارمی آورد؛ بر این اساس وی تمدن ها را مبتنی بر جوهرۀ فرهنگی آنها، به تمدن سنتی وتمدن مدرن تقسیم بندی می کند؛ از این منظر، هر امری در تمدن های سنتی مبتنی برنوعی ارتباط با ماوراء الطبیعه و ...

روابط و مناسبات میان جوامع و کشورها صرف‌نظر از نوع‌شان، همواره ماهیتی اجتماعی داشته‌ و در ذیل دو نهاد اصلی اجتماع؛ یعنی فرهنگ و تمدن صورت می‌گرفته‌اند. بر این اساس جوامع بشری در جریان روابط و مناسبات مختلف اگرچه دستاوردهای مادی و معنوی خود را به یکدیگر عرضه می‌کردند، این دستاوردها صرفاً کالایی مادی و معنوی به‌شمار نمی‌آمدند و نمی‌آیند. دستاوردهای مزبور، نشانه‌های یک فرهنگ و تمدن خاص و مهم‌تر از ...