در میان تفاسیر قرآن، « المیزان» اثر گرانقدر علامة معاصر طباطبایی، ب ی تردید یکی  ، از بهترین تفاسیر ترتیبی قرآن است که هرچند روش تفسیری آن مبتنی بر تقسیر قرآن به قرآن است، اما استناد به منابع حدیثی فریقین در تفسیر قرآن و بالاخص در تبیین مقام والای اه لالبیت پیامبر 6، این تفسیر را از صرف فقط تفسیر قرآن به قرآن بودن خارج کرده و از جهت تکیه بر روایات و استفاده از منابع حدیثی، آن را به عنوان میزان ...

چکیده یکی از ابعاد اعجاز قرآن کریم «اعجاز تشریعی» است؛ بدین معنا که احکام شرعی قرآن در ابعاد فردی و اجتماعی ویژگی هایی دارد که هیچ بشری قادر به عرضۀ هماوَردی برای آن نیست. هماهنگی قرآن با عقل و فطرت، توجه به تمام جنبه های زندگی فردی و اجتماعی انسان ها، مبرا بودن قرآن از هر گونه تناقض، ارائۀ آن توسط فردی درس نخوانده، توافق قوانین قرآن با علم و ... زمینه ساز اعجاز تشریعی شده است. مفسران همواره به...

در طول دور? حضور ائم? معصومین? از امام علی? تا امام دوازدهم (عج)، شیعیان نیز مانند دیگر گروههای اسلامی، بنا به دلایل مختلف، به فرق گوناگونی تقسیم شده و انشعاباتی یافتند. ظهور و بروز چشمگیر فرق شیعی را می توان پس از شهادت امام حسین? دانست و ادام? تفرّق و فرقه فرقه شدنِ شیعیان را در زمان سایر امامان معصوم? شاهدیم که البته این فرقه ها در دوره های دیگر امامان?، بعضی مضمحل و نابود و یا کمرنگ می شدند و...

چکیده شریعت اسلام آخرین دین الهی است که در آیات بدان تصریح شده است، اما مدعیانی با نسخ شریعت اسلام، آئینی جدید بوجود آوردند. نسخ شریعت از جمله دغدغه های برخی از نهضت های آخرالزمانی شیعی است. اندیشه نسخ شریعت پیش از اسلام وجود داشته، از قبیل آئین گنوسی، مانی، مزدک و در دوره اسلامی، فرقه های اسماعیلیه، حروفیه، و... ظهور کرده اند و مدعیانی به نسخ شریعت پرداختند. می توان گفت این اندیشه از کج فه...

ابوالعباس احمدبن مستضئی، ملقب به الناصرلدین­الله که دوران وی از همه خلیفگان عباسی طولانی­تر بوده، درحوزه سیاست داخلی و خارجی کوشش­هایی کرد که شوکت دیرین خلافت را هم چون روزگار نخست آن بازپس آرد. کشاکش­ها ومنازعات جانشینی میان سلاجقه از یک طرف ، و توسعه­طلبی دولت خوارزمشاهیان و اصطکاک آنان با دولت غوریان از طرف دیگر، فرصت طلایی برای تحقق آرزوی خلیفه به منظور بالابردن وزنه خلافت به عنوان عالی­تری...

جهان شناسی به معنای درک حقیقت پدیده های جهان، یکی از مباحث مهم فلسفی به شمار می آید. با وجودی که بسیاری از پژوهشگران، ناصرخسرو را فیلسوف نمی دانند، آثار او سرشار از اندیشه هایی است که به چرایی هستی و نوع تلقی او نسبت به آفرینش و رستاخیز اشاره دارد. این رویکرد بیش از پیش تحت تأثیر علوم و معارف و آیین هایی است که در عصر وی رواج داشته و ناصرخسرو نیز، از آنها در جهت تثبیت نظام اندیشه خویش سود جسته ...

چکیده ندارد.

این مقاله، به بررسی کوشش‌های سیاسی ـ نظامی نزاریان در دوره حسن صباح و در مواجهه با سلاجقه و با در نظر داشتن اوضاع سیاسی بین سال‌های 484-517 قمری در دوره اقتدار و رهبری حسن صباح می‌پردازد. روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی کتابخانه‌ای و مبتنی بر منابع مکتوب است. در واقع جنبش نزاری که اولین داعی رودبار با ابداع سیره­های جدیدی درون جمعیت اسماعیلیان، فراجبال شمال، غرب و شرق ایران آن را از سال 483 قمری بنی...

نقش شعوبی‌گری در انتقال میراث زندیقی به اسماعیلیه محمدعلی چلونگر[1] زمانه حسن‌نژاد[2] چکیده جنبش‌های اجتماعی و سیاسی که جهان ایرانی قرون نخستین اسلامی با آن مواجه بوده است، در تداوم و میراث فکری ایران باستان‌اند. این جریان‌ها با بهره‌مندی از متون و میراث فکری پیشین در این برهه با اتکا بر تحولات سیاسی ناشی از زوال تدریجی دستگاه دینی زردشتی در پی احیای خویش برآمدند. جنبش‌های اجتماعی و ادبی ممتد ز...

اسماعیلیه و اثناعشریه دو مذهب شیعی هستند که میان آنها وجوه اشتراک و اختلاف بسیاری وجود دارد. یکی از مشترکات آنها این است که پیامبر مکرم اسلام (ص)، جانشین پس از خود را به صورت آشکار تعیین کرده است. اما اختلاف از اینجا شروع می‌شود که امامیه، امام و وصی را یکی می‌دانند، یعنی اصل وصایت همان اصل امامت است، اما اسماعیلیه آنها را متمایز از هم لحاظ و بررسی می‌کنند. در نظر اینان، مقام وصایت به حضرت علی ...