نسخه های خطی بازگوینده ی گذشته ی درخشانِ فرهنگ و زبان هر ملتی است. معرفیِ نسخه های خطیِ فارسی ورق زدن برگ هایِ زرینِ زبان فارسی و فرهنگ و تمدنِ ایران است. نسخه های خطی بسیاری در کتابخانه ی گنج بخشِ اسلام آباد پاکستان به زبان فارسی وجود دارد. یکی از این نسخه ها کتابی در طب از اوایل قرن هفتم هجری قمری با شماره ی15597 است. این نسخه از نظر ویژگی های سبکی و واژگان زبان فارسی حایز اهمیت فراوانی است، ازسویی ...

قاآنی شیرازی (1223-1272 ق.) از شاعران و نثرنویسان بزرگ دوره قاجار و کتاب پریشان او از آثار ماندگار این دوره است که از سبک گلستان سعدی پیروی کرده و به نظر ملک الشعرای بهار «خوب نوشته شده است». انتشارات آریازمین پس از نیم قرن، تصحیحی تازه از این کتاب را منتشر کرده که فرخ حاجی علی براساس سه نسخه خطی اصلی و دو نسخه کمکی آن را تصحیح کرده و شرح و توضیح مفصلی بر واژگان، اصطلاحات، اشارات، و ابهامات آن ...

با وجود آنکه در سال های اخیر بسیاری از نسخه‌های خطی به واسطة پژوهشگران تصحیح و چاپ  کرده اند ولیکن کم نیست آثاری که هنوز در گوشه و کنار کتابخانه‌های مختلف دنیا در زاویه ی گمنامی به سر می‌برد. یکی ازاین نسخه‌های نفیس و منحصر به فرد، منظومه‌ای است در قالب مثنوی در شرح عشق و عاشقی به شیوه ی ده نامه سرایی که یکی از شیوه‌های معمول ادب فارسی به ویژه در قرن هشتم هجری است. یگانه نسخه‌ای که از این منظوم...

این رساله ، تصحیح و تحقیق متن رساله فی الحدوث نوشته صدر المتألهین شیرازی است که موضوع آن حدوث یا پیدایش جهان است. ارکان این رساله شامل متن تصحیح شده و مقدمه است. گذری تحلیلی بر نظریه ملاصدرا درباره حدوث جهان، تجزیه و تحلیل مطالب رساله حدوث، چگونگی تصحیح متن رساله و ارزشیابی نسخه ها ، مباحثی است که در مقدمه به آن پرداخته شده است. مصحح متن مذکور را با هفت نسخه خطی دیگر از این متن مقایسه انتقادی ک...

از وقتی که گویندگان فارسی زبان ایرانی رو به سرزمین هند آوردند و در آن­جا با اقبال و توفیق همراه شدند، کتابخانه­های آن سرزمین به‎ویژه «کتب‎خانه» امیران گورکانی، از آثار نظم و نثر صاحب­قلمان ایرانی انباشته‎شد، زبان فارسی قدر دید و بر صدر نشست. در اقصی نقاط هند، فارسی، زبان رسمی شد و نسلی از هندیان به‎وجود آمدند که هم به زبان هندی هم به زبان فارسی شعر سرودند. شاعرانی چون: عبدالقادر بیدل دهلوی و می...

اقبال محققان ادبی ما به آثار منثور کمتر از متون منظوم است. حاصل آنکه  برخی از آثار منظوم فارسی با چاپ­ها و تصحیح­های مختلف،  با فرهنگ­ها و فهرست­های مناسب (فرهنگ­های واژگانی) در دسترس اهل فن  قرار دارد، در حالی که چه کم است تعداد آثار منثوری که این چنین  به جامعه علمی و فرهنگی ما عرضه شده باشد، گفتنی است  برای بازشناساندن اهمیت و اعتبار راستین  متون  منثور فارسی، در آن آثار، زمینه و امکان  کنکا...

از صدر اسلام تا زمان حاضر؛ متفکران، نویسندگان و دا نشمندان کوشیده اند، حاصل مطالعات و تحقیقات خود را به صورت مکتوب در دسترس همگان قرار دهند و برای آیندگان به یادگار بگذارند، و حاصل این تحقیقات در جهان اسلام به جایی رسیده است که از حد اِحصاء بیرون است و کتابخانه های بزرگ در تمام دنیا مملو از این آثار می باشد. بر کسی پوشیده نیست که ترقی و تعالی یک جامعه آن زمان مقدور می گردد که از آثار گذشتگانش آ...

این مقاله به بررسی تطبیقی کتاب جهان نامه نوشتۀ محمّد بن نجیب بکران و نسخۀ خطی مسالک و ممالک اثر ابوالحسن صاعد بن علی جرجانی، که در نیمۀ دوم قرن نهم کتابت شده است، می پردازد. از این بررسی تطبیقی معلوم می شود که جرجانی بسیاری از مطالب خود را از جهان نامه گرفته است و با این حال، به سبب بیشتر بودن نسخه های مسالک جرجانی نسبت به متن جهان نامه، می توان بعضی اغلاط متن و نسخه های جهان نامه را تصحیح کرد، ...

موضوع این پایان نامه ، مقایسه اسکندرنامه منثور با اسکندرنامه نظامی است. اسکندرنامه منثور متنی است که به نظر مصحح متن ، آقای ایرج افشار، تصنیف آن مربوط به پس از سال 421 و پیش از پایان قرن هشتم هجری است. نسخه خطی این کتاب نزد آقای سعید نفیسی موجود بوده و برای اولین بار توسط مرحوم ملک الشعرای بهار در سبک شناسی نثر معرفی گردیده است. این کتاب که به احتمال زیاد از عربی به فارسی ترجمه شده ، ماخذ روایا...