این مقاله پس از اشاره‌ای به نظریه کولریج درباره تخیل هنری، با توجه به سه قوه یا حواس باطنی که قدما از فلاسفه و پزشکان عقیده داشتند جایگاه آنها در سر است و امر ادراک به یاری آنها تکمیل می‌شود، سعی دارد به تخیل هنری از نظرگاهی تازه بنگرد. این سه حس باطنی عبارتند از: خیال که خزانه صورت‌های ادراک شده به وسیله حواس ظاهری است و حافظه که خزانه معانی جزیی است. متخیله قوه سوم است که از یک طرف به حافظه و...

چکیده فانتزی، تخیل درباره‌ی موضوعی در گذشته یا رویدادی در آینده است که اکنون واقعیت ندارد، اما متکی به دانش و تخیل فردی است، بنابراین از دنیای ایدئال سخن می‌گوید؛ ازاین‌رو، داستان‌های فانتزی نقشی اساسی در پرورش تخیل انسان بر عهده دارند. شخصیت‌ها، رخداد‌‌ها و کنش‌ها همگی رؤیاگونه و دارای قوانین خاص خود هستند. ادبیات فانتزی به‌معنای...

در میان انواع ادبی، «طنز» متعهّدترین نوع ادبی است و هنگامی در اثر یک شاعر یا نویسنده به ظهور می رسد که در اندیشۀ او بن مایه هایی از تعهّد و مسئولیت پذیری وجود داشته باشد. در ادبیات معاصر، «قیصر امین پور» از جمله شاعرانی به شمار می آید که اغلب مضامین شعری او، در خدمت اجتماع و مسائل مربوط به آن است؛ از این رو گاهی از طنز، به منزلۀ ابزاری هنری برای بیان اندیشه های خویش و واداشتن جامعه به تأمّل و اصلا...

هدف مقاله حاضر آن است تا با بررسی روند تصویرسازی‌های ادبی در قلمرو تخیّلات شاعرانه که از مباحث بنیادین و قابل‌توجّه در بلاغت امروزی است؛ به معرفی سطوح مختلف خیال در تصاویر مستخرج از شعر ملک­الشعرای بهار بپردازد. مساله بنیادی این مقاله که نگارنده در پی پاسخ‌گویی به آن هستند، کیفیت طبقاتی تصاویر شعری ملک­الشعرای بهار از نظرگاه خیال و سطوح ادراکی وی، گذر از لایه‌های سطحی و میانی تخیّل آن‌ها به لایه‌ه...

شعر غنایی که موضوع اصلی آن بیان عواطف و احساسات لطیف انسانی است همۀ غزل‌ها و غزلواره‌ها و منظومه‌های عاشقانه اعم از عرفانی و غیر عرفانی را شامل می‌شود، از آنجا که بزرگترین بخش ادبیات غنایی را اشعار عرفانی تشکیل می‌دهد، در این مقاله بحث اصلی پیرامون شعر عاشقانه است و بدان دلیل که مهمترین نقش در شعر به طور عموم و شعر عرفانی به طور خاص بر عهدۀ قوه خیال و تخیل است و حل بسیاری از غوامض اشعار عارفانه...

نخستین بندهای یک رمان یا هر اثر ادبی دیگر ، از جمله جایگاه های کلیدی متن است . آستانه قطعی ورود خواننده به دنیای تخیل و گذرگاهی بین سکوت و گفتار برای نویسنده است . منتقدان فرانسوی برای اشاره به این بخش ازاثر ، واژه incipit را به کار می برند و از دیدگاه های گوناگون به مطالعه آن می پردازند . مقاله حاضر ، پس از نگاهی کوتاه به تحول این کلمه و پیشنهاد معادلی فارسی برای آن ، اهمیت ویژه « نخستین بخش ...

حسان العجم افضل الدین بدیل بن علی خاقانی، ملقب به حقایقی شروانی (م: 595 ق) یکی از بزرگترین سخنوران شعر فارسی است؛ شاعری که دتر سرودن انواع شعر به ویژه در قصیده سرایی، در طول تاریخ ادبیات فارسی، برجستگی و بلندمرتبگی خاصی دارد. مضامین نو، ترکیبات ناب و تازه، گستره معلومات علمی در زمینه های گوناگون همراه با باریکی اندیشه و وسعت دامنه تخیل و ظرافت های شاعرانه دیگر، به ویژه توصیفهای استادانه و دقیقه...

چکیده خاوران نامه یکی از کتابهای شاخه ی حماسی دینی،نگاشته شده در قرن نهم هجری قمری است. قسمتهایی از این اثر بر اساس زندگی واقعی حضرت علی ( ع ) وقسمت اعظم آن بر اساس افسانه و تخیل نویسنده میباشد.این کتاب به رقم فرهاد تصویرگری شده است و سادگی و افق های بلند نگاره های مکتب شیراز را دارا است. این پژوهش پس ازبررسی اوضاع سیاسی مذهبی وهنری زمان تیموریان و ترکمانان و بررسی مقوله فانتزی در حماسه، به...

میخائیل میخائیلوویچ باختین2 در سال 1895م در شهر آریول روسیه دیده به جهان گشود. پدرش کارمند بانک، و به خانواده ای اصیل منسوب بود. نخستین مراحل آموزش او در خانه و زیر نظر معلم سرخانه ای آلمانی آغاز شد که از زبان روسی هیچ نمی دانست. او که از کودکی در فضایی دوزبانه بزرگ شده بود، به دلیل جابه جایی های فراوان شغلی پدرش، زبان های لهستانی، عبری و یدیش را فراگرفت و با فرهنگ های گوناگون نیز آشنایی یافت. ...

میخائیل میخائیلوویچ باختین2 در سال 1895م در شهر آریول روسیه دیده به جهان گشود. پدرش کارمند بانک، و به خانواده ای اصیل منسوب بود. نخستین مراحل آموزش او در خانه و زیر نظر معلم سرخانه ای آلمانی آغاز شد که از زبان روسی هیچ نمی دانست. او که از کودکی در فضایی دوزبانه بزرگ شده بود، به دلیل جابه جایی های فراوان شغلی پدرش، زبان های لهستانی، عبری و یدیش را فراگرفت و با فرهنگ های گوناگون نیز آشنایی یافت. ...