قرآن‌پژوهی یکی از دیرینه‌ترین حوزه‌های پژوهشی در اسلام است. اندیشمندان با گرایش‌های خاص خود به واکاوی قرآن پرداخته‌اند. تحلیل مبانی اندیشمندان جهت ارائه درک صحیح مواضع ایشان، ضروری و راهگشا خواهد بود. در این میان، رویکرد حدیث‌محوری به مفاهیم قرآنی نیز قدمت زیادی دارد. البانی از محدثان معاصر با همین رویکرد سراغ قرآن رفته و آثاری از خود بر جای گذاشته است. مبانی ایشان عبارت‌اند از: عدم جواز کمترین...

کنترل غیراصولی رشد جمعیت در ده ههای اخیر، در آینده ای نه چندان دور، کشور ما را با بحران کاهش نسل و کمبود نیروی کار مواجه خواهد کرد. هشدار  جدی مقام معظم رهبری «مدظله العالی» در مناسبت های مختلف گواه بر این سخن  است. پرسش مطرح در این پژوهش آن است که حکومت اسلامی با چه راه کارهایی می تواند جامعه را از مسئله ی تحدید نسل رهایی بخشد؟ نگارنده بر این عقیده است که حکومت اسلامی  که در رأس آن فقیه جامع ا...

افراد به طور معمول با محیط پیرامون خود به مذاکره هویت می پردازند و با انباشتی از یافته های حاصل از این مذاکره ها، هویت خود را شکل می دهند. در شرایطی که فرد در زندگی خود تغییراتی مثل مهاجرت یا روی آوردن به دینی جدید را تجربه کند، این مذاکرات به منظور انطباق با شرایط جدید شدت می یابد و به انتخاب راهبردهایی برای سازگاری با این تغییرات و رسیدن به هویت جدید منجر می شود. حال سؤال این است که تازه مسلم...

مسأله عدالت به ویژه از بعد فلسفی ـ سیاسی بحث مهمی است که نگارنده با تکیه بر مبانی نظری اندیشه آیت الله جوادی آملی و با تحلیل دیدگاه های ایشان در آثار مختلف، ایده ایشان در این باب را اصطیاد کرده است. از نظر آیت الله جوادی، عدالت همان تبعیت از حقیقت است. این نظریه، علاوه بر اینکه با شاکله فلسفه وی که همان حکمت متعالیه است، سازگاری دارد، شواهد و مؤیدهای فراوانی در آثار ایشان دارد. این نظریه دارای ...

صلاحیت در انواع مختلف آن یعنی صلاحیت قضایی، صلاحیت قانونی و صلاحیت اجرایی از مباحث تعارض دادگاه‌ها، تعارض قوانین و شناسایی و اجرای احکام خارجی است. از سوی دیگر، صلاحیت به‌عنوان یکی از ویژگی‌های حاکمیت دولت‌ها از مباحث مهم حقوق بین‌الملل عمومی است. معاهدات و رویه‌قضایی بین‌المللی متضمن احکامی در موضوع صلاحیت و نحوه اعمال آن است و دادگاه‌های داخلی کشورها ملزم‌اند از هرگونه قاعده آمره د...

طامة الکبری به معنای واقعه‌ای است که عارف با عقل فعال که دهمین عقل از عقول مشایی و یا جبرییل در شریعت است، دیدار می‌کند. در واقع در مکتب سهروردی، که بر پایة فکر، ذکر و ریاضت می‌باشد، سالک با اجرای احکام و آداب طریقت و تبعیت از پیر هدایتگر، از طریق ریاضت‌های مادی و معنوی به تجربه‌ای عرفانی دست می‌یابد. در طی مسیر سلوک و کسب مقامات عرفانی، شخص سالک به مقام فنا نائل می‌شود. در این مقام او عقل فعال...

بررسی فقهی موارد تغییر عناوین شرعی در فقه امامیه و آثار آن موضوعی است که می تواند در بدست آوردن فقهی پویا قابل توجه باشد. احکام شرعی در مقام انشاء دارای موضوع کلی می باشند که آن موضوع کلی همان عنوان است، عنوان در حقیقت همان موضوع حکم می باشد. و از آن جهت که کلی است و دارای افراد، احکام بر روی عناوین رفته و موضوعات از آن جهت که فردی از افراد آن عنوان می باشند حکم عنوان را به خود اختصاص می دهند. ...