تکنولوژی مدرن انسان را با چالش های اخلاقی بی سابقه ای مواجه کرده است. از طرفی قرار گرفتن خود انسان به عنوان موضوع تکنولوژی و از طرف دیگر آثار گسترده و اجتناب ناپذیرِ رواج روزافزون تکنولوژی بر روی محیط زیست، تصمیم گیری درباره نحوه توسعه و به کارگیری تکنولوژی را به چالش هایی اخلاقی بدل کرده است. یوناس در مقاله «تکنولوژی و مسئولیت، تأملاتی بر مأموریت جدید اخلاق» با مروری بر تغییراتی که جایگاه انسان...

مرگ از روی ترحم یا به مرگی، از مسائل بنیادی اخلاق زیستی است که از جهات گوناگونی بررسی می شود. آیا می توان به استناد اصول اخلاقی به کشتن بی درد کسانی اقدام کرد که خود، برای رهایی از درد و رنج پایان ناپذیر خویش، خواستار آن هستند؟ این نوشتار پس از مقدمه ای به بحث  خود در پنج عنوان می پردازد:  نخست این عمل را بر اساس عناصر اصلی اوتانازی (euthanasia)، به گونه ای روشن تعریف و انواع را آن معرفی می ک...

صحیفۀ سجادیه، متنی منسوب به امام زین العابدین (ع)، و از کهن‌ترین آثار بازمانده از نخستین سده‌های تمدن اسلامی است. عموم شیعیان صحیفه را دربردارندۀ تعالیم اخلاقی گسترده‌ای ریشه‌دار در وحی الاهی و معارف اهل بیت (ع) می‌دانند. بااینحال، کمتر کوششی برای بازشناسی اندیشۀ اخلاقی بازتابیده در آن، یا صورت‌بندی مبانی فلسفی این اندیشه صورت گرفته است؛ کوششی که می‌تواند برخی مجهولات تاریخ اندیشۀ اخلاقی در جها...

هر نظام اخلاقی بر مبنای متعددی اعم از مبانی هستی­شناختی، انسان­شناختی و معرفت­شناختی بنا شده است. مقصود از مبانی، مباحث نظری است که در شکل­گیری مکاتب اخلاقی و نوع گزاره­های آن، تحلیل­ها و داوری­های اخلاقی تأثیری مستقیم دارد. در این مقاله از رهگذر تأمل بر اشعار مولانا در مثنوی به بررسی قلب که یکی از مبانی انسان‌شناختی اخلاق عرفانی است، پرداخته­ایم. نخست معنا و مفهوم و کارکردهای معرفتی و عملی قلب...

مکتب اگزیستانسیالیسم یکی از مکاتب فلسفی دوران معاصر و جدید است و یکی از نمونه‌های بارز فلسفه اگزیستانس، اگزیستانسیالیسم الهی یا دینی مارتین بوبر آلمانی یهودی است، او از مهم ترین اندیشمندان دینی در قرن بیستم به شمار می‌آید. این مقاله ابتدا انسان شناسی اگزیستانسیالیسم و بوبر را بررسی کرده، سپس درباره فلسفه اخلاق و مقایسه آراء سارتر و آراء بوبر در زمینه معیار ارزشهای اخلاقی، رابطه آزادی و مسئولیت،...

مطالعات امنیتی پیشینه‏ای دیرینه دارد و مکاتب گوناگونی در این حوزه خودنمایی می‏کنند، اما به رغم وجود مبانی و بسترهای ناب در متون اسلامی و با گذشت قریب به سه دهه از انقلاب شکوهمند اسلامی مردم ایران، تا کنون اقدامات و تلاش‏های متمرکز و هدفمند اندکی در جهت نظریه‏پردازی امنیتی با ابتنای بر اندیشه‏های بنیان‏گذار نظام جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است.در این مقاله سعی داریم با ارائه تعاریف و مفهوم شن...

ابوعلی مسکویه از دانشمندان مهم در تاریخ اندیشه اسلامی است و سامان یافتن اخلاق فلسفی مرهون تلاش های اوست. وجه تمایز او با بسیاری از فیلسوفان و اندیشمندان، مشارکت جدی او در فعالیت های سیاسی و اجتماعی زمان خود است که حضور در عرصه های حکومتی بر اندیشة او مؤثر بوده است؛ تا جایی که مشکل اساسی جوامع و حکومت ها را عدم توجه به تهذیب نفس و اخلاق دانست و به همین دلیل همت خویش را صرف مباحث اخلاقی کرد. این...

قرآن کریم، مفهومی از رفتار اجتماعی آمیخته با اخلاق ارائه می­دهد که شیوه­های درست زندگی را پیش روی انسان می­گشاید. پژوهش حاضر با هدف استخراج و تبیین جایگاه اخلاق در تربیت اجتماعی از منظر قرآن کریم بوده که با روش توصیفی همراه با تحلیل محتوی و استفاده از منابع کتابخانه­ای صورت گرفته است. تربیت اجتماعی همواره مورد توجه مکاتب مختلف بوده و بین مسلمان جایگاهی ارزشمند و شخصیت­ساز داشته است. یافته­های پ...

چکیده: اخلاق، رمز سعادتمندی انسان است و غفلت از آن، به منزله فاجعه ای دردناک است و این مطلب است که کمتر اندیشمندی از کنار آن به راحتی گذشته است، به طوریکه می توان گفت عموم فیلسوفان و متکلمان تاریخ، بخشی از رسالت خویش را در سامان بخشی به نظام های مختلف اخلاقی سپری کرده اند، چه در میان مسلمانان و چه اندیشمندان غیر مسلمان. در حوزه اسلامی از معاصرین شهید مطهری، و از متقدمین ملا احمد نراقی، از جم...

تحلیل محتوای کتابهای درسی هدیه­‌های آسمان پایه دوم تا ششم دورۀ ابتدایی و میزان انطباق آنها با شایستگیهای پایه سند برنامه درسی ملی  محمدرحیم نوری1  دکتر محمد­علی احمدوند2  دکتر محمد غفاری3 چکیده هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتابهای درسی هدیه‌­های آسمان پایه دوم تا ششم دوره ابتدایی(سال تحصیلی 95 -1394) و بررسی میزان همخوانی آنها با شایستگیهای پایه سند برنامه‌­درسی ملی (تعقل، ایمان، علم، عمل و ...