هدف: این مقاله به بررسی شیوة نگارش نامه­های اداری در دورة غزنوی و ویژگی­های خاص آن، براساس منابع مکتوب٬ به­ویژه تاریخ بیهقی پرداخته است. همچنین، مقایسه­ای بین مکاتبات دورة غزنوی با دوره­های قبل و بعد از آن صورت گرفته و نیز به موضوع تشابه نثر و مکاتبات غزنوی از لحاظ دستوری با نثر عربی یا فارسی قدیم پرداخته شده است. روش/رویکرد تحقیق: نوع تحقیق، بنیادی-کتابخانه­ای بوده و روش آن توصیفی است که با مر...

قرن بیستم سر آغاز تحولات گسترده در زمینه ی نقد ادبی معاصر است. یکی از مباحثی که در این زمان مطرح شد نگرش به شکل، ساختار و بافت اثر ادبی با توجه به مطالعات زبان شناسانه ی فردینان دوسوسور بود. این توجه به ساختار آثار ادبی برای نخستین بار سبب شکل گیری جنبشی به نام نقد شکل گرایی یا نقد فرمالیستی در روسیه شد. فرمالیست ها و پس از آنان ساختارگرایان در پی یافتن الگو و نظامی از روابط درون متنی بودندکه ب...

در «تاریخ بیهقی» به اشعار فراوانی استشهاد شده است. از مجموع 459 بیت که در این کتاب نقل شده، 249 بیت (چهار قصیدة کامل) از بوحنیفة اسکافی است که سخت مورد توجّه بیهقی بوده است. از این چهار قصیده، دو قصیده به سفارش بیهقی سروده شده که بعضی از ابیات آنها اندکی تصنّعی می‌‌‌نماید. در یکی از این قصاید، اسکافی سفارشی که مربوط به درگذشت محمود غزنوی و پادشاهی کوتاه‌مدّت امیرمحمّد و سلطنت امیرمسعود است، در وصف ...

ادبیات تصویر یک جهان یا گستره یک جهان بینی است. خواننده یک متن ادبی می تواند تصویری را که مولف از جهان و جهان بینی خود ارائه می دهد، در متن کشف نماید. حوزه پژوهش ما در این تحقیق، بررسی شیوه های بیانی بیهقی در تحلیل بی اعتمادیهای دربار مسعود غزنوی است. بیهقی از جمله نویسندگانی است که با استفاده از امکانات بیانی، تصویری از محیط غیرقابل اعتماد پیرامون خود ارائه می دهد. با مطالعه فضای غیرشفاف دستگ...

ارتباط غیرکلامی یعنی هنراستفاده ازحرکات بدن ،آواها،حالتهای چهره،پوشش،مکان وزمان درجریان برقراری ارتباط.دراین مقاله سعی شده است تا با نگاهی نو و میان رشته ای روایتهای تاریخ بیهقی ازمنظرارتباطات غیر کلامی تحلیل شده و نشان داده شود که بیهقی ازانواع ارتباطات غیر کلامی برای روایت تاریخ بهره گرفته است . بیهقی بدین ترتیب تاریخی زنده، حساس و پویاروایت کرده است تا باورپذیری بیشتری را به خواننده القا کند...

مفهوم خردمندی در متون فلسفی، دینی و ادبی نظیر اوستا، مینوی خرد، شاهنامه، گلستان، بوستان، کلیله‌ودمنه، دیوان ناصرخسرو، تاریخ بیهقی و... قدمتی دیرینه دارد. پیچیدگی مفهوم خرد بر اساس فرهنگ‌ها به این منجر شده که تاکنون تعریف جامعی از سوی نظریه‌پردازان بیان نشود؛ با وجود این، در این زمینه که خردمندی مشتمل بر دانش، بینش،...

در این تحقیق که یک مطالعۀ درزمانی و همزمانی است، به سبک شناسی ویژگی­های صرفی نثر تاریخ بیهقی پرداخته ایم و سپس نتایج پژوهش را با ویژگی­های صرفی نثر فارسی معاصر مقایسه کرده ایم. در مقایسة ویژگی­های صرفی نثر این دو دوره دیده می شود که زبان فارسی تحولات صرفی زیادی را پشت سر گذاشته است. این تحولات تصریف و واژه سازی را شامل می شود که به لحاظ تصریف امکانات تصریفی زبان فارسی با گذشت زمان محدودتر شده ا...

زبان پدیده ای اجتماعی است که با تغییر و تحول در جامعه دچار دگرگونی می شود. ویژگی اجتماعی زبان موجب شده است آن را با عوامل اجتماعی مرتبط سازد و دگرگونی های اجتماعی جامعه را در خود منعکس کند. لازم به ذکر است، تحوّلات اجتماعی نسبت به تحوّلات زبانی با سرعت بیشتری صورت می گیرد و زبان تحت تأثیر دگرگونی ها و تحوّلات اجتماعی قرار می گیرد. علمی که به بررسی روابط بین زبان و جامعه می پردازد، جامعه شناسی زبان...

موضوع این نوشتار تحلیل اندیشه تاریخی ابن‌فندق است. مسئل? بنیادین پژوهش حاضر این بود که شرافت علم تاریخ از نگاه ابن‌فندق در چیست؟ آیا او به‌سان دیگر مورّخان عهد میان? اسلامی، متأثر از سنّت ارسطویی، تنها به شرافت موضوعی و نفعی علم تاریخ قائل بوده و یا به شرافت روش دانشی تاریخ باور داشته است. نگارنده در این مقاله با مطالعه و ارزیابی آثار ابن‌فندق، به‌ویژه مقدم? مبسوط او در «تاریخ بیهق»، به این نتیج...