قحطی در ایران سابقه ای به قدمت تاریخ این سرزمین دارد. ساکنان ایران زمین، از کهن ترین روزگاران، به صورت ادواری، با قحطی و کمیابیِ ارزاق دست به گریبان بوده و به کرات بر اثرِ آن قربانیان بسیار داده اند. دربارة اسباب و علل ایجادکنندة این قحطی ها سخن بسیار رفته است. بعضی از محققان، ساده اندیشانه و عجولانه، به سراغِ نزدیک ترین و سهل الوصول ترین عاملی که به نظرشان می رسیده ـ قهر طبیعت ـ رفته اند و مصایب ...

یهودیان و مسیحیان ایران، جزو مهم ترین و قدیمی ترین گروه های مذهبی ساکن در ایران بوده اند. قدمت حضور یهودیان در ایران به بیش از دوهزار سال می رسد و مسیحیت نیز بنا بر روایات تاریخی از سده اول میلادی وارد ایران شده است. نوع روابط اقلیت یهودی و مسیحی با اکثریت شیعه مذهب ، از قرن یازدهم قمری ـ همزمان با تشکیل نخستین حکومت ملی و مستقل ایرانی بعد از اسلام(صفویه،905-1135 ش)ـ صبغه و سمت و سویی متفاوت ...

پژوهش در تاریخ اجتماعی برای کاربردی کردن پژوهشهای تاریخیاهمیت شایانی یافته است. تاریخ های محلی در این مطالعات اجتماعی، بهروشن نمودن حیات مدنی و میراث های فرهنگی و تمدنی کمک شایانیکردهاند. حمام های عمومی، به عنوان یکی از میراث های معماری ایران، ودستاوردهای اجتماعی و فرهنگی آن، برای پژوهش در تاریخ اجتماعی ومحلی ایران، و یافتن آداب و سنن فرهنگی و اخلاقی ایرانیان، بسیار مهماست. این پژوهش به روش توص...

موضوع بسیار مهمی است، بدان دلیل که، شناخت « شهر ایرانی » تاریخ آن باید در راستای کشف و شناخت چیستی و چگونگی پدیده شهر و شهرنشینی در تاریخ سرزمینی کهن باشد. اما تحقیق دراین موضوع قدمت چندانی ندارد، نخستین تحقیقاتی که، در نتیجه، مسائلی را در این زمینه مطرح کرد هاند، پژوه شهایی هستند که بر اثر اهدافی دیگر شکل گرفت هاند؛ در حدود نیم قرن پیش تحقیق در جستجوی علل عق بماندگی ایران منجر به پژوه شها و نظ...

در مجموعه نسخه های عکسی ومیکرو فیلم های کتابخانه مرکزی ومرکزاسناد دانشگاه تهران رساله های ارزشمندی در علوم مختلف موجود است که بررسی هریک در علوم مورد نظر از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. یکی از رساله های مهم در این گنجینه «فهرست تواریخ » است در موضوع کتابشناسی تاریخ به روش نقدو تحقیق . اصل رساله به زبان فارسی است ودر مجموعه بادلیان انگلستان نگهداری می شود . کتاب های معرفی شده دراین رساله براساس...

چکیده ندارد.

چکیده تحولات نهاد حکمروایی محلی و منطقه ای در ایران، در ارتباط با شرایط اجتماعی- سیاسی جامعه موضوعی است که تاکنون در پژوهش های اجتماعی- تاریخی مورد توجه قرار نگرفته است. این پژوهش با رویکرد منحصربفرد نگری، با روشی ترکیبی از نظریه مبنایی و تاریخ شفاهی، در محدوده بیخه­جات فارس موضوع یاد شده را مورد مطالعه قرار داده­، و نتایج آن نشان می­دهد که، نهاد حکمروایی محلی و منطقه ای و شرایط عمومی اجتماعی- ...

تاریخ اجتماعی به عنوان گرایشی نو در بررسی تاریخ جوامع گذشته، تلاش می‌کند تا به زندگی روزانة مردم عادی توج‍‍‍‍‍ه کند. در این مطالعات مؤلّفة «مشاغل» به عنوان رکن اصلی حیات اجتماعی و اقتصادی، از اهمیت خاصی، برخوردار است.      این نوشتار ضمن بررسی این مقوله از تاریخ اجتماعی شیعیان، به عنوان بخش مهمی از جامعة اسلامی ایران و عراق در قرن‌های سوم تا ششم هجری، به دنبال نشان دادن همسانی این گروه با سایر ...

این مقاله درصدد است تا ضمن فراهم آوردن خطوط اصلی شعبه نسبتاً تازه یاب تاریخ نگاری زنان و قراردادن آن در سیر کلّی تاریخ نگاری مدرن، به این پرسش پاسخ گوید که چرا، علیرغم گذشت دو قرن از پیدایش تاریخ نگاری پوزیتیویستی فون رانکه و پیدایش شعب مهمی، نظیر تاریخ نگاری فرهنگی و اجتماعی، تاریخ نگاری زنان عمر کوتاهی کمتر از نیم قرن دارد. برای پاسخ به این پرسش، نخست به تبیین سه رویکرد مهم تاریخ نگاری مربوط ب...