شیعه امامیه که یکی از جریانهای جدی در دین اسلام است، به عنوان یک مذهب اسلامی و با توجه به حجم تولیدات اندیشه‌ای، از جایگاه مهمی برخوردار است. در این زمینه حضور امامان شیعه طی 250 سال، بر تولید گسترده و عمیق اندیشه این مذهب، تأثیر شگرفی گذارده است. از طرفی با توجه به جایگاه این مذهب، نحوه تعامل آن با مذاهب دیگر اسلام بر کیفیت مناسبات و همبستگی اجتماعی جهان اسلام بسیار مؤثر است. از این رو در این ...

این مقاله بر آن است تا با نگاهی جدید و توجه به تعریف قضا در لغت و اصطلاح فقها و پیگیری و احصای موارد آن در کتاب و سنت، مفهوم «قضا» را دریابد و دایره شمول آن را روشن سازد. اکثر فقهای مذاهب اسلامی از «قضا» به رفع خصومت تعریف کرده­‌اند که قول لغویان و آیات قرآن و احادیث پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) مؤید این تعریف می­‌باشد و این مفهوم در هریک یا صریحاً و یا با قرینه‌­ای که مبیّن این تعریف باشد،...

خلافت و جانشینی پیامبر اکرم (ص) و در اختیار گرفتن آن توسط خلفای پیش از امام علی(ع)، موضوعی چالش برانگیز بین شیعه و اهل سنت است که از دیر باز در بسیاری از محافل به صورت مجادلات کلامی و استمداد نابخردانه از ابزاری چون روایات برای غلبه بر حریف بازتاب یافته است. در این بین، ذهن بسیاری از افراد خواسته یا ناخواسته به این سمت می رود که چرا نام حضرت علی (ع) و تصریح به ولایت ایشان با توجه به نقش تکمیل ک...

چکیده دست بوسی نوعی الگوی رفتار اجتماعی و میان فردی است که نمادی از ابراز محبت یا ادای احترام و توجه ویژه انسان به همنوع خود به شمار می رود. به دلیل بهره مندی رفتار دست بوسی از نیت های پیشینی و اهداف پسینی و همچنین برخورداری از خودآگاهی بیشتر، این کنش، نوعی الگوی رفتار رسمی و دارای بار معنایی عمیق به شمار می آید. خاستگاه معرفتی و پیامدهای اجتماعی این رفتار موجب شده است در آموزه های اسلامی نیز ت...

قصص قرآن کریم از دیرباز مورد توجه مفسران، محدثان و دانشمندان علوم قرآنی بوده و از ابعاد گوناگون پژوهش‏های متنوعی با رویکردهای تاریخی، جغرافیایی، زیبایی شناسی و اعجاز بیانی در این موضوع سامان یافته است. در این میان بعد کلامی آن به ویژه در مسائل کلامی امامت کمتر مورد توجه قرار گرفته است که حجم بسیار آیات قصص، هدفمندی قرآن در بیان قصص و جدایی ناپذیری سنت های الهی از قصص قرآن، تناسب معنایی آیات قصص...

این مقاله معضل علیتِ حالات/ویژگی های ذهنی برای حالات/ویژگی های فیزیکی یا حالات/ویژگی های ذهنی دیگر را بر اساس یکی از نظرات مهم راجع به ارتباط ویژگی های ذهنی و فیزیکی بررسی کرده است. این نظریه (که توسّط فیلسوف تحلیلی، دونالد دیویدسون، هم زمان با ارائه ی نظریه ی این همانی مصداقی ارائه گردید) سعی داشت با پرهیز از گرفتار شدن در دام تقلیل گرایی و حفظ دوئیت ویژگی های ذهنی و فیزیکی، نوعی ارتباط منطقی بی...

رسیدن به نقطه‌ی وحدت‌بخش و اخوت‌پرور در جهان اسلام، نیازمند توجه خاص به سازوکارهای تقریب برای تحکیم اتحاد و انسجام کشورهای اسلامی است. متأسفانه موارد اختلافی میان مذاهب، با بسترسازی دشمنان مشترک، از سطح حوزه‌های تخصصی به عرصه‌های همگانی راه پیدا کرده است. در بستر چنین ضرورت‌هایی، بازگشت به اندیشه‌ی امامخمینی(ره) راه‌گشاست. این مقاله برآن است تا در سند پایه‌ی الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، رهنمودها...

استدلالِ شرط‌بندی پاسکال، به عنوان یکی از استدلال‌های مشهور بر اثبات وجود خداوند و یا دست‌کم، لزومِ ایمان به خدا، همواره در معرض بحث و بررسی‌های فراوان بوده است. این استدلال در فضای فکری جهان اسلام نیز مطرح بوده و از طریق امام محمد غزالی، به ائمه اطهار (ع) نسبت داده شده است. دقت در صورت‌بندی این استدلال آن‌گونه که پاسکال ارائه داده است و نص‌حدیثی که می‌توان آن را ریشۀ این استدلال تلقی کرد، نشان م...

نظام بازار آزاد سرمایه­داری نظامی است که از سطح آرمان فراتر رفته و در سطح جهانی تحقق یافته­است، اما با وجود دستاوردهای مادی که برای بشر داشته به‌علت نقش آن در تخریب و نابودی محیط زیست کارکرد خود را از دست داده ­است. این عملکرد منفی در خلأ شکل نگرفته وناشی از مبانی نظری این نظام است. نظام جهانی اسلام یک نظام آرمانی است و مبانی نظری آن، که از قرآن و سنت پیامبر(ص) و ائمۀ اطهار(ع) قابل استخراج است،...