از تأسیس های مهم نظام حقوقی رومی- ژرمنی، که در ترجمه و بومی سازی آن دقت کافی نشده است، سه اصطلاح مرتبط «obligation» «dette» و«droit personnel» است. dette در نظام یادشده عنصری از عناصر obligation است و droit personnel جنبة مثبت این رابطة حقوقی است. ترجمة نامناسب این اصطلاحات در متون حقوقی ایران و متمایزنکردن آن ها از اصطلاحات رایج در متون فقهی مانند «تعهد و التزام» و «دین و طلب» موجب خلط مفاهیم ...

ایران عهد هخامنشی از لحاظ دینی دورانی ست که در آن بردباری دینی به منصه ی ظهور رسید. در عهدی که کشتار و ویرانی افتخار پادشاهان آشوری بود، پادشاهان هخامنشی انسان دوستی و توجه به انسان که منشعب از باور های آنان بود را به جهانیان عرضه داشتند. کتیبه های هخامنشی که بیشتر به شرح رویدادها می پردازند؛ از بازگویی باورداشت ها و آداب دینی مردمان ایران و ساتراپ نشین های غربی شاهنشاهی هخامنشی کم تر مطلبی ار...

چکیده: عقد مکرَه ، عقدی است که شخص با قصد و اراده معتبر در تحقّق عقد و بدون رضا و طیب نفس ناشی از تهدید مکرِه ، صورت می دهد. عقد مکرَه ، عقدی غیر نافذ محسوب می گردد و غالباً در قالب بیع است اما گاهی اکراه در اجاره و یا طلاق(ایقاع) و... نیز روی می دهد که در صورت رضای بعدی(اجازه) مکرَه ، تصحیح و تنفیذ می شود. مشهور فقهای امامیّه در صحت این نوع عقد با رضای بعدی آن اتّفاق نظر دارند. رضا کاشف از صحت عقد ا...

تعهداتی که برای شخص بوجود می اید خواه خود آن را خواسته باشد یا به او تحمیل شده باشد باید زمانی به پایان رسد و متعهد ذمه خود را رها سازد و نمی توان تصور نمود که بدهکار همیشه و برای ابد به طلبکار مدیون باشد، زیرا مدیونیت دائمی او با آزادی فرد و عدالت حقوقی منافات دارد. وفای به عهد مهمترین سبب انقضای تعهّد و سقوط آن بشمار می آید که احکام و مسائل مربوط به آن بطور گسترده ای در متون فقه و کتب حقوق مور...

توافق یا شرطی که بر اساس آن مشروط علیه نسبت به مال یا تعهدی از انجام عمل حقوقی مخالف و معارض ممنوع می‌شود مانند شرط عدم رقابت بین کارفرما و مستخدم یا شرط عدم فروش یا اجاره مال معین شرط ترک فعل حقوقی نام دارد. مسئله این تحقیق شناسایی تأثیر این نهی و منع مشروط و حکم عمل حقوقی معارض با شرط است. صراحت به بطلان معامله معارض با شرط مندرج در مواد 454 و 455 قانون مدنی متضمن قاعده‌ای عام در این زمینه نی...

ائمه طاهرین (ع) رهبران برگزیده الهی برای جامعه بشری و تبیین‌گر پیام رسولان الهی و هادیان مردم بوده‌اند. بخش عمده‌ای از تلاش ایشان معطوف به توسعه فرهنگی عصر خود بوده است. با عبور جریان امامت از فراز و نشیب‌هایی که پس از رحلت رسول خاتم (ص) بر ایشان تحمیل شد، پس از ولایت عهدی امام رضا (ع) در عهد مأمون و شهادت ایشان تا دوره غیبت حضرت حجت (عج)، امامان نهم، دهم و یازدهم در فاصله...

مذاهب فقهی اسلامی درباره شرط مذکر بودن وصی به عنوان یکی از ارکان وصیت عهدی اختلاف نظر دارند. اکثر ایشان وصی شدن زن را جایز دانسته‌اند. بررسی دلایل موافقان و مخالفان وصی شدن زن، از جمله عدم جواز وصی شدن زن به دلیل عدم جواز قاضی شدن وی، حائز اهمیت هستند، برخی از روایات امامیه از وصی شدن زن نهی نموده‌اند، این نوع روایات از فرضی سخن می‌گویند که زن واجد شرایط لازم وصی شدن، مانند بلوغ، عقل و غیره نبا...

رواج استفاده از شرط «عندالقدرة و استطاعة» در برخی قراردادها، از قبیل: نکاح راجع به مهریه، سبب طرح این سؤال می‌شود که چنین شرطی دارای چه ماهیتی است و چه آثاری دارد؟ شناسایی ماهیت و آثار شرط عندالقدرة و استطاعة، باید با توجه به قواعد عمومی قراردادها و در چارچوب اصول و قواعد کلی، به انجام رسد و اختصاص به بحث نکاح ندارد. بررسی اثر شرط «عندالقدرة و استطاعة» در عقود تملیکی و عهدی، اعم از معوض و غیرمع...

یکیازموضوعاتیکهمی تواند پسازطلاقمطرح شود،مسئله یرجوعاست. رجوع نوعی ایقاع است که به وسیله ی اراده ی شوهر استوار می گردد و بر خلافطلاق،بهتشریفات خاصّی نیاز نداردوبدونهیچ گونهشرطصوریتحقّقمی پذیرد. از همین رو مرد می تواند در مدّتی که زن در عدّه ی طلاق رجعی به سر می برد، بدون ازدواج مجدد و اجرای صیغه ی نکاح، به وسیله ی لفظ یا نوشته و یا آن که به وسیله ی فعل با همسر مطلّقه اش آشتی کرده و به زندگی زناشویی ...

چکیدهماهیت عقد یک امر قصدی است و بدون آن قابل تحقق نیست؛ به عبارت دیگر قصد جزء ماهیت عقد است و قوام عقد وابسته به قصد است، مقصود قاعده «العقود تابعة للقصود» این ‌است که ‌چون‌ عقدها اعم از آن که مالی باشند یا غیرمالی، معاوضی باشند یا غیرمعاوضی در حقیقت ربط و پیوند تعهدات و اعتباراتی است که بین موجب و قابل برقرار شده است و این معنی امری است نفسانی و قصدی، پس تا مادامی که طرفین قصد عنوان عقد را نک...