اهل بیت (ع) و قرآن کریم دو حقیقت روشن و عالی هستند که وظیفه ی هدایت بشریت از ظلمات به نور را به دوش می کشند. تمسک به ایندو وقتی کارآمد و هدایت آفرین است که جدای از هم فرض نشوند. هرگاه با تمسک به یکی از ایندو، دیگری از صحنه حذف شود؛ نه تنها هدایتگری خویش را از دست می دهد، بلکه گاهی ضلالت آفرین است. عبارات " قرآن به تنهایی برای ما کافیست" و یا " اهل بیت برای هدایت ما کافی است و نیازی به قرآن نیست...

یکی از مهمترین زمینه هایی که شاعران شیعی به طور گسترده درباره آن به سخن سرایی وشعر پرداخته اند، یادآوری مصیبت های خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم، و مرثیه سرایی برای شهدا و کشتگان آنان است. که این زمینه بعد از رحلت پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله وسلّم به وجود آمد و بعد از شهادت امام حسین علیه السلام در سال 61 ه. به اوج خود رسید. ازسویی دیگر در عراق معاصر شاهد شاعران بسیار بزرگ و ارزنده ا...

با نگاهی گذرا بر آثار بزرگان ادب فارسی پیداست که بسیاری از عبارات و تعبیرات و اشارات آنان به اقتباس یا الهام از این کتاب مبین و یا احادیث ائمه معصومین (ع) است. تمکین از ادبیات قرآنی توسط شاعران و نویسندگان عامل مهمی در اعتلا وفخامت بخشیدن به آثار آنان بوده است. اصولاً نمی‌توان در حوزه تاریخ ادبی ایران اثری یافت که متأثر از قرآن و حدیث نباشد. در قرن چهارم که اوج تمدن اسلامی بوده سهم ایرانی‌ها چه...

شعر در طول تاریخ همواره بر سایر انواع ادبی برتری داشته ؛ در این میان شعر عربی نیز از این مرتبه برخوردار بوده است؛ بویژه آنکه پس از ظهور اسلام، به عرصه دین وسیاست وارد شد و همین رواج ادب متعهد سبب ساز افزونی جایگاه شعر عربی گردید. از آن زمان تاکنون شاعران متعهد پیوسته بر شعر به عنوان ابزاری برای بیان حقیقت و تقویت باورهای ایمانی مردم تکیه کرده اند. از جمله ایشان فقیه و مجتهد بزگوار شیعی، ابوالفض...

گستره مباحث فقهی قرآن از زوایای گوناگون مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. توحید مداری، میانه روی در نگاه قانون مدارانه قرآن به هر دو جهان و فراگیر بودن تشریفات قرآن نسبت به همه انسانها در همه اعصار، مهم ترین ویژگی های تشریع قرآن است. قرآن از یک سو با ارایه قوانینی عام و فراگیر، امکان انطباق این اصول با مصداق ها و موضوعهای متحول را در گستره زمان فراهم آورده و نیازهای متغیر را مدّ نظر قرار داده و ا...

امروزه به دلیل تحولات جهان اسلام، تعامل شیعیان با پیروان دیگر مذاهب اسلامی نیازمند بازخوانی و تدبیر است. بر این اساس، سیرة اهل بیت علیه السلام در برخورد با سایر مذاهب اسلامی، می تواند الگوی مناسبی برای شیعیان باشد. بررسی متون دینی و تاریخی نشان می دهد، برخورد ائمه علیه السلام با مسلمانان غیر شیعه بر مبانی خاصی استوار بوده است. مقالة حاضر پس از شناسایی این مبانی، شیوه های برخورد اهل بیت علیه الس...

ظواهر اجتماعی و شمایل فرهنگی مکتب عرفان، همواره مورد دست اندازی عارف نمایان و فرصت طلبان قرار گرفته است و بسیاری در دام این مزوران گرفتار شده اند. به همین جهت ، شناخت عارف نمایان اهمیتی بسزار و قابل توجه دارد. در این رساله، سعی شده است با مشخص کردن چهارچوب مکتب اصیل عرفان و مرز عرفان و عرفان نمایی، این دو امر از هم مجزا شود و شناخت عارف نمایان با توجه به ویژگیهای ایشان مقدور گردد، برای این امر،...

عمادالدین نسیمی، از شاعران متعهد شیعی، با عاطفه ای صادق و قلمی ساده و روان، اشعاری زیبا و دل انگیز در مدح و رثای پیامبر9 و اهل بیت: ایشان به زبان ترکی سروده است. دیوان ترکی این شاعر نام دار ایرانی، بیان گر بخشی از فرهنگ و ادبیات این مرز و بوم است که تاکنون از لحاظ علمی به آن توجه نشده و غبار فراموشی هم چنان بر صفحات آن سنگینی می کند. این پژوهش که اساس آن توصیف و تحلیل است، به تحلیل بن مایه های ...

آهنگ و موسیقی می تواند در ما حالات عاطفی مختلفی ایجاد کند و از قدیم عنصر موسیقی به صورت وزن، مهم ترین عنصر شعر تلقّی می شد و حتّی گاهی آن را تنها مشخّصه ی تمایز میان نظم و نثر می دانسته اند. مشهورترین نوع موسیقی در شعر فارسی، وزن عروضی و نیمایی است. نیما پدر شعر فارسی، افقی تازه در شعر فارسی گشود. این روستازاده ی اهل یوش، عرصه را برای گفتن شعر عروضی، تنگ دید و برای رهایی از قید وزن و قافیه و تساوی...

نوشته­ای که ملاحظه می­فرمایید بخش دوم از تقریرات استاد فروزان­فر در سال 36-35 در دانشگاه تهران است که جناب آقای دکتر اسماعیل حاکمی بازنویسی و تنظیم آن را بر دوش همت گرفته­اند. این یادداشت­ها شامل نکاتی در مورد تأثیرات فرهنگ و نیز الفاظ مغولی بر آثار قرن هفتم به بعد، نکاتی درباره تأثیرات تصوف و عرفان بر شعر و نثر و نیز آثاری است که دین و نژاد می­تواند بر ادبیات و فرهنگ داشته باشد. در نقل سخنان م...