شاهنامه، اثر ابوالقاسم فردوسی، همواره سند و هویّت قوم ایرانی شمرده می­شده است. در طول دوران هزار سالۀ پس از سرایش شاهنامه، بیش­تر شاعران و نویسندگان ادب فارسی، ضمن پذیرش آن به­عنوان مهم­ترین منبع و مأخذ داستان­های حماسی و اسطوره­ای ایران، هرگاه نگاه و توجّهی به اسطوره­ها و داستان­های پیش از خود داشته­اند، از بُن­مایه­های حماسی و زمینه­های تلمیحی این اثر بهره­هایی بسیار برده­اند. از آن­جاکه شاهنامۀ...

لذّت گرایی نظریه ای است که در آن افراد بشر، بهبود زندگی خود را در لذّت جویی می دانند و خوش باشی و اغتنام فرصت را پیشة خود می سازند. لذّت گرایی و شادخواری در طول تاریخ، سابقه ای طولانی در بین مردم دارد. اپیکور ـ فیلسوف یونانی ـ مکتبی با افکار لذّت گرایی به وجود آورد که با وجود مخالفت های فراوان به راه خود ادامه داد و طرفدارانی به دست آورد. اپیکوریست ها خدایان را انکار می کنند و معتقدند زندگی انسان، ...

برای حلّ ابهامات متنی شاهنامه، از منابع متعدّدی استفاده شد ه است؛ نظیر متون تاریخی، متون اساطیری، فرهنگ­های لغت، متون حماسی و ... . امّا تاکنون به منابع تصویری به مثابه منبعی در شاهنامه­پژوهی توجه نشده است. مقصود از منابع تصویری، نگاره­های نسخ مصوّر شاهنامه است. این نگاره­ها بیشتر با رویکردی تزئینی و هنری بررسی شده و تاکنون از آن­ها به مثابه یک منبع پژوهشی استفاده نشده است. این جستار سعی دارد تا به...

حماسه در کنار ابعاد دیگر عاشورا مثل مرثیه، ‌عرفان و پیام، توانسته است در شعر عاشورایی اثرگذار باشد؛ به‌طوری که امروزه به یکی از رکن‌های مهم شعر آیینی تبدیل شده‌است. شعر عاشورایی با تبیین مقولات ارزشی و بیان هنری اهداف آن،‌ قدمی در راستای شناخت بیشتر مبانی شعر آیینی برداشته است. در شعرهای عاشورایی، امام‌حسین(ع)، حضرت عباس(ع)، حضرت زینب(س) و امام‌سجاد(ع) به‌عنوان الگوقهرمان معرفی می‌شوند؛ به این ...

در این مقاله ابتدا به کوتاهی به پیشینه‌ی ظهور عناصر اساطیری و حماسی در پهنه‌ی ادب صوفیانه و عرفانی فارسی و نیز به پیوند حماسه و عرفان اشاره می‌شود سپس نقش و جایگاه رستم پهلوان شاهنامه در ذهن و آثار مولوی کاویده می‌شود. همچنین برداشت‌های عرفانی مولوی از این عنصر اسطوره‌ای و حماسی ایران نشان داده خواهد شد.   

چکیده: کتاب حماسی گرشاسب نامه که پس از شاهنامه فردوسی بزرگترین اثر حماسی زبان فارسی به شمار می آید سروده اسدی طوسی، همشهری و هم پیشه ی فردوسی، است. اسدی این کتاب را در نیم قرن پس ازشاهنامه سروده و پس از صرف دو سال رنج در این کار آنرا در تاریخ 458 هـ ق به اتمام رسانده است. این کتاب حاوی سرگذشت گرشاسب، جدّ اعلای رستم، است که حدود 8905 بیت دارد. گرشاسب از بزرگ پهلوانان اُسطوره ای ایران و هند است ک...

حماسه شعری است مبتنی بر توصیف اعمال پهلوانی و .. یعنی در شعر حماسی دسته ای از اعمال پهلوانی خواه از یک فرد بروزکرده و خواه از یک ملت بصورت داستان یا داستانهایی در می آید که نظم و ترتیب از مشخصه های آن است، بدین معنی که از نقطه یا نقاطی آغاز می شود و به نقطه یا نقاطی پایان می پذیرد کاستی و نقصی در آن دیده نمی شود و خواننده با خواندن داستهانش می تواند به نتایجی دست یابد. در این رساله در چهار کتاب...

دیوان خاقانی سراسر مشحون است از انواع اساطیر حماسی، عاشقانه، دینی، طبیعی و آسمانی که همه در این دیوان کاربرد فراوان دارند و به همین دلیل، خاقانی را می توان شاعر اسطوره ها نامید. پژوهش حاضر با عنوان نقد اسطوره شناختی در دیوان خاقانی با تکیه بر عناصر حماسی است که در دو قسمت تدوین شده است. در قسمت اول که مقدمه ی پژوهش است به تعریف اسطوره، وجوه مشترک و تفاوت های اساسی اسطوره با دیگر انواع روایت، ...

الف) موضوع و طرح مساله (اهمیت موضوع و هدف): فارغ از تعصبات و علایق، بدون شک جان میلتون در کنار جفری چاوسر و ویلیام شکسپیر سه ستون استوار ادبیات انگلیسی هستند. جفری چاوسر پدر ادبیات انگلیسی لقب گرفته است و داستانهای کانتربری او شهرتی جهانی دارد. در وصف شکسپیر نیز همین بس که انگلیسی مدرنی که امروز در جهان بدان تکلم می شود میراث اوست و کمتر دانش آموزی، حتی در دورافتاده ترین نقاط جهان، می توان یافت...

مردم کردزبان از دیرباز به شاهنامه حکیم فردوسی توجه و علاقه داشتند و این امر سبب سرودن منظومه­هایی به سبک و سیاق شاهنامه فردوسی به زبان کردی شده است. منظومه­هایی که به نام شاهنامه کردی به گویش گورانی در دست است، اقتباسی کامل و مستقیم از شاهنامه فردوسی نیست؛ ولی از نظر قالب شعری، داستان­ها و شخصیت­ها و البته روح حماسی و دلاوری با شاهنامۀ فردوسی اشتراکات دارند. بررسی­ها نشان می­دهد که داستان های ر...