آن طور که اغلب تصور شده ، باستان شناسی دانش یکدست و واحد با مرزها و منطقه ها ی موضوعی شفاف و روش شناسی نظری و عملی مشخص و روشنی نیست.مسئله های مطرح شده در آن نیز چنین اند؛هم توصیفی و تحلیلی طرح می شوند، هم تبیینی و تفسیری ره می سپارند. هم ، رنگ تفسیررا برچهره دارند، هم لعاب تاویل را برتن پوشیده اند.تداخل ها و داد و ستدهای چند ضلعی و گسترده باستان شناسان با عالمان و پژوهشگران رشته ها و دانش های ...

برای سامان دهی امر عمومی نیاز به تکنیک های قابل اجرا و مشروعی است که بتواند صورت اجرایی در جامعه پیدا کند. در این راستا ایرانیان باستان دارای الگوهایی از نظم دهی به قدرت می باشند، یکی از این تکنیک های اصلی سیاست در ایران باستان که در طول تاریخ ایران بارها بازتولید و تداوم داشته است، اندیشه فره ایزدی می باشد. این رساله با محوریت قرار دادن شاهنامه فردوسی که یکی از منابع اندیشه سیاسی ایران در متون...

سرزمین ایران از گذشته های بسیار دور با جنگ ها و ناآرامی های زیادی روبرو بوده است. از همین رو مردم این کشور همواره زیر فشار بوده و از برای نگهداشت سرزمین و فرهنگ کهن خود به سختی مبارزه و پایداری کرده اند. سرگذشت این نبردها و پایداری ها به مرور زمان شکل اسطوره و حماسه به خود گرفته و بدین گونه در یاد و ذهن مردم این کشور بافی مانده است. نبردها و پایداری های مردم یک سرزمین گونه ای ادبیات به نام ادبی...

این جهان اگر هم زیبا می نماید، زیبایی اش به دلیل انعکاس تصویر روح در آن است. اوج این نگرش در مکتب «نوافلاطونی » تجلی پیدا می کند. نوافلاطونیان خود را بنیانگذار فلسفۀ تازه ای نمی دانند، بلکه بر آن اند تا فلسفۀ افلاطون را از تحریف هایی که در طول زمان بر آن وارد شده برهانند (اگرچه نظام فلسفی تازه ای  پدید می آورند). فلوطین، که از مهم ترین چهره های این مکتب و آخرین فیلسوف دوران باستان است، از نظر ت...

چکیده اسکندر مقدونی به عنوان برجسته ترین دشمن ایران زمین سهم مهمی در ادبیات حماسی فارسی دارد. پرداخت جامع و مفصل فردوسی، داراب نامه ی طرسوسی، داراب نامه ی بیغمی و ده ها متن دیگر به زندگی و کارهای او، بخشی از این سهم را شامل می شود. اما این شخصیت تاریخی که درکشورگشایی و نظامی گری به اسطوره ای درادبیات ملل بدل شده، در ادبیات فارسی جایگاهی دوگانه دارد؛ رویه ی نخست آن مربوط به متونی است که عمدتا پی...

اسطوره­ها روایت­های مقدسی هستند که از دوره­های باستان به جا مانده­اند. در این اسطوره ها جهان بینی انسان گذشته بازتاب یافته است. یکی از مهم ترین دغدغه­ها این بوده که انسان چگونه و چرا آفریده شده است. از تمدن­های مهم دوران باستان دو تمدن مصر و بین­النهرین در محدوده زمانی نزدیک به هم پدید آمده­اند و در پیدایش اسطوره ها و تحول و جابه جایی آنها نقش بسزایی داشته اند. برای دانستن اندیشه مصریان در مورد...

پزشکی در ایران باستان به دو شاخه ی مینو پزشکی (روان پزشکی ) و گیتی پزشکی (تن پزشکی) تقسیم می شد که شش زیر شاخه را در بر می گرفت. ریاست کل پزشکان ایران را برترین شخص روحانی به عهده داشت و تمامی پزشکان، به رعایت قوانین و وظایف حرفه ای موظف بودند. مبحث شناخت بیماری ها، دارو و درمان، و پیشگیری و بهداشت نیز از موضوعات مورد توجه پزشکان ایران باستان بوده که در کتب زرتشتی اطلاعاتی بر جا مانده است.در پژ...

شیخ اشراق برای حکمت عتیق اهمیت فراوانی قائل شده و حکمای باستان را در درک حقیقت مصیب دانسته است. وی از یک سو درصدد بود تا حکمت زردشت و افلاطون را با یکدیگر ترکیب کند و از سوی دیگر حکمت واحد و کلی و جاودانهای را به وجود آورد که از آموزههای دینی و اسلامی برخوردار باشد. روش شناخت شهودی در اندیشه سهروردی در مرکز قرار میگیرد و دو پایه استدلال و شهود اشراقی پایه های حکمت ذوقی او را تشکیل میدهد. دغدغه ...

این نوشتار، به بررسی و تطبیق مفهوم عرفانی «عالم صغیر» یعنی پنداشتن انسان به منزله جهانی کوچک که در بردارنده تمام عناصر «عالم کبیر» یعنی جهان هستی است در عرفان ایرانیان باستان و مشترکات آن با عرفان اسلامی (= مولوی) می پردازد. با نگرشی اجمالی و کوتاه درباره تاریخچه اندیشه عالم صغیر و کبیر در فرهنگ یونان، هند قدیم، ایران باستان، به تبیین کلّی دیدگاه اسلام بخصوص مولوی در این زمینه می پردازیم. انسانی...

بررسی نقش راه های ارتباطی در پیوندهای فرهنگی/ تجاری  به ویژه در منطقه ی شبه قاره با ایران، بر اساس داده های باستان شناختی، کوشش تازه ای است که این مقاله سعی دارد به آن بپردازد.      از آن جا که علم باستان شناسی علمی رو به رشد است که در حال کشف بقایای آثار انسان در طول تاریخ می باشد، بهترین مدرک برای فهم روابط انسانی است که همکاری نزدیک بین کشورهای همسایه را نشان می دهد.      تحقیق و تفحص در ت...