جنگ تحمیلی عراق و دفاع یکپارچۀ مردم ایران از سرزمین و اعتقاداتشان، از مهم‌ترین رخدادها در تاریخ معاصر ایران است که ابعاد اجتماعی پیچیده و چندوجهی دارد. یکی از بسترهای بازتاب‌دهندۀ روندِ تحول صورت‌بندی‌های گفتمانی این رخداد، متون نمایشی است. در این پژوهش که برپایۀ الگوی تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف انجام‌ گرفته است، شخصیت‌های محوری نمایشنامه‌های وقت وصال (حسین جع...

کتاب صبح الاعشی، نوشته قلقشندی (9 ه.ق) که اصول نامه نگاری رسمی در عصر مملوکی را شرح می دهد منبعی غنی برای مطالعات ادب­ورزی تاریخی است. این مقاله با تکیه بر اصول ادب ورزی لیچ و الگوی ادب ورزی بیمن، پرده از شیوه های رعایت ادب که تابعی از روابط قدرت هستند در نامه نگاری عصر مملوکی برمی­دارد. نتایج نشان می دهد الگوهای ادب ورزی استفاده شده در این نامه ها با الگوی «تحقیر خویش و تعظیم مخاطب» که بیمن از...

بررسی انتقادی کتاب های درسی این امکان را به فرد می دهد تا بیشتر و بهتر به نکات پنهان زبان توجه نماید و معنا و منظور واقعی مؤلفان را دریابد. هدف کلی از انجام این پژوهش، بررسی و تحلیل مؤلفه های گفتمان مدار کتاب فارسی ششم دبستان بر اساس الگوی تحلیل انتقادی گفتمان بود. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی و از نوع کمّی بود. جامعه مورد نظر کتاب فارسی پایه ششم ابتدایی در سال تحصیلی 92-91 است که بر اس...

در این مقاله، دو ویژگی متنی انسجام و پیوستگی در نظریه‌های مطرح گفتمانی بررسی و بر اساس نتایج آن چارچوبی تلفیقی برای ارزیابی خوانش‌پذیری در سطح گفتمان ارائه شده است. پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که نظریه‌های مختلف گفتمانی هر یک به چه میزانی به مشخصه‌های متنی انسجام و پیوستگی پرداخته‌اند و کدام نظریه‌ها می‌توانند سازوکارهای عملیاتی ساده و مناسبی را برای ارزیابی ...

در این تحقیق، متن فیلم های تبلیغاتی نامزدها مورد بررسی قرار گرفت تا ضمن تعیین محورهای مهم گفتمانی هر یک از چهار نامزد حاضر در این انتخابات، دال های مرکزی گفتمانی فیلم های تبلیغاتی آنان مشخص شود. برای دستیابی به این اهداف، از الگوی عملیاتی تحلیل گفتمان (pdam) که پنج سطحی و صورت تکمیلی شیوه تحلیل گفتمانی نورمن فرکلاف است، استفاده شد. این الگو شامل سطوح پنجگانه "سطح- سطح"، "عمق- سطح"، "سطح- عمق"، ...

تحلیل گفتمان یک گرایش مطالعاتی بین رشته ای است که به عنوان یکی از روش های کیفی در حوزه های مختلف علوم سیاسی، اجتماعی، ارتباطات و زبانشناسی انتقادی قرار گرفته است. اصطلاح تحلیل گفتمان نخستین بار سال 1952 در مقاله ای از زبان شناس معروف انگلیسی زلیک هریس به کار رفته است. تحلیل گفتمان دیگر صرفا با بافت صرفی نحوی و لغوی تشکیل دهنده ی جمله سرو کار ندارد بلکه فراتر از آن به عوامل بیرون از متن، یعنی با...

ساختار الگوی تنشی از دو محور عمودی ( فشردگی) و افقی ( گستردگی) تشکیل شده است. هر محور نیز یک سطح برونه‌ای و یک سطح درونه‌ای دارد. دو فرا ارزش کیفی (فشرده) و کمی (گسترده) سطح برونه‌ای محور‌ها را تشکیل می‌دهند و ارزش‌ها در درون این محورها شکل می‌گیرند. همبستگی بین محورها نیز سبب تولید معنا می‌شود. از آنجا که بر گفتمان نوسانی سوره «نبأ» نیز رابطه‌ی گستره‌ای و فشاره‌ای حاکم است، این سوره قاب...

جریان های سیاسی پس از انقلاب اسلامی ایران تاکنون انشعاب های متعددی به خود دیده است. به گونه ای که هر جریانی، حتی تازه تأسیس بعد از مدت نه چندان طولانی به انشعاب و چندگانگی دچار می شود. انشعاب ها در جریان های سیاسی در بسیاری موارد به انحلال جریان و یا تقابل و نزاع های سیاسی منجر می شود. علت کاوی این انشعاب ها گام اولی است که می توان برای ایجاد ثبات در جریان ها و احزاب سیاسی داخل برداشت، زیرا سیر...

هدف پژوهش حاضر تجزیه‌وتحلیل رویکرد اقتصادمقاومتی و جایگاه آن در تحقق گفتمان الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت به‌عنوان یک رویکرد بومی است. اهمیت این مسئله ازآنجاست که امروزه به‌واسطه حاکم شدن اصول و آموزه‌های رئالیسم بر نظام و روابط بین‌الملل، قدرت محوری یکی از عناصر کلیدی در تحقق بخشی منافع کشورها به شمار می‌آید. در این میان استفاده از قابلیت‌های اقتصادی به‌عنوان یکی از ابزارهای قدرت از سوی بازیگرا...

در این پژوهش، کارکرد نظام تنشی- زبانی «نور» در نظام گفتمانی شعر سهراب سپهری، بررسی و تحلیل شده است. هدف اصلی از این پژوهش، بررسی و تبیین کارکرد نظام تنشی، لایه های تنشی و ابعاد معنایی نور در زبان شعر سپهری با تکیه بر منظومۀ شرق اندوه و حجم سبز می باشد. پرسش اصلی ما این است که چگونه نظام تنشی- زبانی نور منجر به تولید فرآیند زیبایی شناختی می گردد؟ همچنین چگونه این نظام، می تواند در فرآیند معناساز...